حسین فاطمی، روزنامه نگار
تنها به فاصله یک روز پیش از اغاز سفر منطقه ای آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، ارتش رژیم صهیونیستی از پنج شنبه هفته گذشته آغاز مرحله سوم جنگ در غزه را اعلام کرد تا به نوعی رئیس دستگاه سیاست خارجی ایالات متحده را در عمل انجام شده قرار دهد. در این باره رسانه رژیم صهیونیستی روز پنجشنبه گزارش کرد ارتش این رژیم در برخی مناطق نوار غزه وارد مرحله سوم جنگ شده است. به گزارش ایسنا، در حالی که رژیم صهیونیستی آغاز مرحله سوم جنگ را به شکل رسمی اعلام نکرده اما نحوه عملکرد ارتش این رژیم در نوار غزه از جمله کاهش تعداد نیروهایش نشاندهنده این است که این مرحله آغاز شده است.
مرکز پخش رژیم صهیونیستی در این خصوص گزارش کرد، ارتش در برخی مناطق نوار غزه با تعداد نیروهای کمتری، وارد مرحله سوم جنگ شده است. این رسانه عبری زبان گزارش داد، تصور میشود فعالیتهای نظامی گسترده در ۲ منطقه الدرج و التفاح (در شرق شهر غزه) تا اوایل هفته آتی پایان خواهد یافت. رادیو ارتش رژیم صهیونیستی چند روز قبل کاهش نیروهای این ارتش در نوار غزه را اعلام کرده بود. بر اساس گزارش رسانههای رژیم صهیونیستی، مرحله سوم جنگ در غزه شامل تغییر بمباران شدید به محدود و به عقب برگرداندن تعداد زیادی از سربازها از داخل نوار غزه به سمت مرزها است.
بلینکن با چه درخواستی از مقامات صهیونیستی به تلآویو میرود؟
اگر چه تا لحظه تنظیم این گزارش هنوز بلینکن وارد سرزمین های اشغالی نشده است، اما دستور کار سفر او به تل آویو محل بحث در رسانه های بوده است. در این رابطه برخی دستگاههای امنیتی رژیم صهیونیستی احتمال دادند که سفر وزیر خارجه آمریکا به اراضی اشغالی با هدف طرح درخواستهای روشنی از مسؤولان این رژیم برای بازگشت ساکنان غیرنظامی شمال نوار غزه به خانههایشان و تغییر شیوه جنگ در این منطقه انجام شدهاست. به گزارش روزنامه عبری زبان «هاآرتص» و به نقل از برخی منابع «آگاه» نوشت ارزیابیهای مسؤولان دستگاههای امنیتی رژیم صهیونیستی حاکی از این هستند که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا که شامگاه دوشنبه وارد تلآویو می شود، از مقامات کابینه این رژیم خواهد خواست به ساکنان شمال نوار غزه که اکنون در مناطق اسکان موقت آوارگان در مرکز و جنوب نوار غزه هستند، اجازه بازگشت به مناطقشان را بدهند.
این روزنامه نوشت مسؤولان کاخ سفید از وخامت فاجعه انسانی در جنوب نوار غزه «نگران» هستند و تمایل دارند این پیام را به مسؤولان تلآویو برسانند که سبک عملیات جنگی در شمال نوار غزه که در حال حاضر برقرار است، «باید تغییر کند.» هاآرتص ادامه داد با وجود ویرانی گستردهای که ارتش اشغالگر در شمال نوار غزه بر جای گذاشته اما مسؤولان آمریکایی در چند هفته گذشته درخواستهای روشنی از مقامات کابینه اشغالگر داشتند که اجازه دهند ساکنان شمال نوار غزه به خانههایشان بازگردند. ارزیابیهای مقامات ارشد امنیتی تلآویو حاکی از این است که بلینکن در این مورد درخواستهای روشن و مستقیمی را مطرح خواهد کرد. همچنین بلینکن در کنفرانس مطبوعاتی مشترک عصر یکشنبه خود با محمد بن عبد الرحمن، نخستوزیر قطر در دوحه اظهار کرد سازمان ملل میتواند نقش تعیینکنندهای در بازگشت فلسطینیها به خانههایشان در شمال غزه ایفا کند.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه نیز گفت: ۹۰ درصد از ساکنان نوار غزه با کمبود شدید غذا روبهرو هستند و افزایش فوری کمکها در غزه به ویژه در شمال آن یک مساله ضروری است. بلینکن در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با نخستوزیر قطر در ژستی انسان دوستانه اظهار کرد: نمیتوان و نباید فلسطینیها را به ترک غزه مجبور کرد بلکه به محض اینکه شرایط فراهم شد، غیرنظامیان فلسطینی باید بتوانند به سرزمین خود برگردند. وزیر خارجه آمریکا در ادامه مخالفت کشورش را با اظهارات چند روز اخیر برخی چهرههای سیاسی و مقامات رژیم صهیونیستی درباره کوچاندن فلسطینیها به خارج از غزه اعلام کرده و چنین اظهاراتی را غیرمسؤولانه خواند و گفت: این سخنان شرایط را سختتر میکند. او در ادامه مدعی شد: ما تعهد مشترک داریم عدم گسترش دامنه درگیری و عدم ایجاد جبهه جدیدی در منطقه را تضمین کنیم. بلینکن همچنین گفت: حملات انصارالله به شکل مستقیم بر منافع بیش از ۴۰ کشور تاثیر گذاشته و بیش از ۲۰ درصد محمولههای بینالمللی متوقف کرد، ما به «دفاع از امنیت دریایی منطقه جهت تضمین جریان آزاد تجارت» ادامه خواهیم داد.
وزیر خارجه قطر نیز در این کنفرانس مشترک اظهار کرد: متاسف هستیم که با وجود تمامی تلاشها در طول سه ماه گذشته، هنوز جنگ در نوار غزه با روندی روبهفزونی ادامه دارد. عبد الرحمن در ادامه نیز گفت: دردناک است که ما به مرحلهای رسیدیم که به تصاویر ویرانی، کشتار و فاجعه انسانی بیسابقه عادت کردیم و تلفات تنها به اعداد و ارقام تبدیل شدند.به نوشته هاآرتص، مسؤولان ارتش رژیم صهیونیستی میدانند که قوانین بینالمللی مانع از آن میشود که شخصی مجبور به ترک خانه خود در مناطق درگیری شود و بر این اساس استمرار ممانعت از حرکت غیرنظامیان به سمت شمال دشوار خواهد بود.
همچنین این روزنامه عبری زبان نوشت بازگشت نزدیک به یک میلیون تن به مناطقشان در شمال نوار غزه، کار را برای ارتش اشغالگر به ویژه در ارتباط با ماندن نیروهای بزرگی در داخل غزه که احتمال دارد که هدف برخورد مستقیم ساکنان غیرنظامی قرار بگیرند، دشوار خواهد کرد و احتمال دارد حماس از بازگشت آنها به نفع خود استفاده کرده و به همین دلیل دستگاههای امنیتی «اسرائیل» مجبور به اصلاح شکل فعالیتهای عملیاتی خود در منطقه شوند تا نیروهایشان در معرض خطر قرار نگیرند. گزارشهای صهیونیستی حاکی از این هستند که ارتش این رژیم در حقیقت وارد مرحله سوم عملیات جنگی علیه مناطق شمالی نوار غزه شده و این عملیات به جای حملات شدید و انتشار گسترده نیروها، شامل حملات هوایی برقآسا و یورشها و حملات مشخصی است.
شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی عصر یکشنبه گزارش داد که بلینکن از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم درخواست خواهد کرد به شکل رسمی پایان مرحله جنگ متمرکز و شدید در شمال غزه و انتقال به مرحله بعدی را که شامل عملیاتها و حملات مشخصی است، اعلام کند. این شبکه عبری زبان در ادامه گزارش داد، مذاکراتی که بلینکن با مسؤولانی در تلآویو انجام خواهد داد، بر جبهه شمالی (درگیریهای رو به تشدید با حزبالله) متمرکز خواهد بود. تلویزیون رژیم صهیونیستی با اشاره به رایزنیهای متعدد آموس هوکشتاین، فرستاده آمریکا درباره احتمال باز شدن جبهه دیگری در لبنان به دلیل تشدید درگیریها و تبدیل آن به جنگی فراگیر با حزبالله، از تشدید نگرانیهای آمریکا در این رابطه خبر داد.
تلاش تلآویو برای راضی کردن آمریکا در آستانه سفر بلینکن
البته سفر بلینکن به منطقه و به خصوص حضورش در سرزمن های اشغالی یک روی دیگر هم دارد. چون همان طور که وزیر امور خارجه آمریکا درخواست های خود را در این سفر با مقامات صهیونیست در میان می گذارد، در آن سو تل آویو و شخص نتانیاهو هم درخواست های خود را از بلینکن و دولت بایدن خواهند داشت. پیرو این نکته روزنامه گاردین گزارش داد که در آستانه سفر وزیر خارجه آمریکا به تلآویو، مقامات رژیم صهیونیستی به دنبال تدوین پیشنهاداتی درباره غزه هستند تا خواستههای آمریکا را درباره تلفات غیرنظامیان و نحوه مدیریت غزه پس از پایان جنگ برآورده کند. به گزارش ایسنا، این روزنامه گزارش داد که ایالات متحده از آغاز جنگ جدید غزه حمایت تمامعیاری از رژیم صهیونیستی به عمل آورده، اما سعی دارد کابینه این رژیم را به کاهش تنشهای منطقهای و جلوگیری از بروز یک درگیری بزرگتر در منطقه وادار کند.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا تور یک هفتهای خود در منطقه را در روز جمعه با سفر به ترکیه آغاز کرد. انتظار میرود بلینکن در طول سفر آتی خود به فلسطین اشغالی، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی را تحتفشار قرار دهد تا اقدامات بیشتری برای محافظت از غیرنظامیان در غزه انجام داده، اجازه ورود کمکهای بشردوستانه بیشتری را به غزه صادر کرده و وزیران راست افراطی را که صراحتاً خواستار کوچ اجباری فلسطینیان شدهاند، مهار کند؛ طرحی که واشنگتن آن را یک لفاظی تحریکآمیز و غیرمسئولانه میداند.
از سوی دیگر، نتانیاهو تا امروز طرحهای پیشنهادی خود درباره سرنوشت غزه پس از جنگ را با آمریکا به اشتراک نگذاشته و پیشنهادات واشنگتن در این زمینه را نیز رد کرده است؛ امری که به استیصال مضاعف آمریکا منجر شده است. در روزهای اخیر، وزرای ارشد کابینه رژیم صهیونیستی با عجله دستبهکار شده و پیشنهاداتی را برای آینده غزه بعد از جنگ تدوین کردهاند. آنها همچنین وعدههای پیشین خود را مبنی بر اتخاذ تاکتیکهایی با آسیب کمتر به غیرنظامیان، تکرار کردهاند. در روز پنجشنبه، «یوآو گالانت»، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی پیشنهاد داد که با پایان جنگ، این رژیم کنترل امور امنیتی را در غزه به دست داشته باشد و مدیریت روزمره به یک نهاد فلسطینی نامشخص واگذار شود که تحت نظارت رژیم صهیونیستی فعالیت کند. همچنین پیشنهاد شد تا آمریکا، اتحادیه اروپا و دیگر شرکای منطقهای مسئولیت بازسازی غزه را بر عهده بگیرند.
بر اساس این طرح گالانت، حملات رژیم اشغالگر به غزه تا آزادی تمام اسرای در اختیار حماس و همچنین از بین رفتن توان نظامی و حکمرانی جنبش مقاومت فلسطین، ادامه خواهد داشت. سپس، مرحله جدیدی آغاز خواهد شد که طی آن نهادهای فلسطینی نامشخص که احتمالاً متشکل از کارمندان دولتی یا رهبران جوامع محلی هستند، اداره نوار غزه را به دست خواهند گرفت. اما ناظران مسائل فلسطین اظهار کردهاند که پیشنهادات گالانت موضع رسمی رژیم نبوده، هنوز به تأیید دیگر وزرای کابینه نرسیده و احتمالاً کارآمد نخواهند بود. این طرح با گزینه پیشنهادی آمریکا برای کنترل غزه توسط یک نسخه احیاشده از تشکیلات خودگردان فلسطین، تفاوت زیادی دارد؛ طرحی که در نهایت به مذاکره برای اجرای راهکار دو دولتی منجر خواهد شد.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره سفر بلینکن به تلآویو گفت: انتظار نداریم که همه گفتوگوهای این سفر ساده باشند. مشخصاً مسائل دشواری در منطقه وجود دارد و انتخابهای سختی پیشرو است. دولت بایدن قبلاً برای تشویق اسرائیل در مورد چندین موضوع کمک، از جمله اجازه ورود سوخت و کامیونهای تجاری محدود به نوار غزه، اعتبار قائل شده بود. این هفته مقامات اسرائیلی پیشنهاد کردند که ممکن است نقاط ورودی بیشتری از اسرائیل باز شود تا کمکهای بیشتری به شمال غزه برسد.