سردرگمی انگلیس بر سر سپاه

نویسنده: لیزی دییردن Lizzie Dearden

 دولت بریتانیا، در چارچوب قانونی که پیش از این هرگز علیه یک نهاد حاکمیتی به کار گرفته نشده، در حال بررسی اعلام سپاه پاسداران، یک شاخه از نیروهای مسلح ایران، به عنوان یک گروه تروریستی است. ایندیپندنت خبردار شده که سازمان های اطلاعاتی و پلیس ضدتروریسم در حال مشورت گرفتن در این زمینه هستند. این اقدام انحراف از عرف پیشین است که عملیات مسموم سازی در سالیسبوری را به عنوان "اقدام خصمانه دولتی"، و نه تروریستی، قلمداد کرد.

نگرانی هایی عملی درباره پیامدهای این اقدام مطرح است، اقدامی که موجب می شود گستره بزرگی از موارد جنایی تازه تعریف شوند از جمله دعوت به حمایت یا نمایش، انتشار یا اشتراک آنلاین پرچم ها و نمادهای سپاه پاسداران ایران. 

جاناتان هال Jonathan Hall KC کارشناس ایندیپندنت که لایحه قانونی تروریسم را مرور کرده است، می گوید که هرچند انتقادهای تند بر سر مسائل حقوق بشری نسبت به سپاه پاسداران وجود دارد اما اینکه رسما آن را یک گروه تروریستی بنامیم، پیامدهایی بسیار دور و درازی خواهد داشت. 

یک گزارش که توسط ایندیپندنت دیده شد، می گوید: "شمول یک نهاد دولتی به قانون تروریسم 2000، فاصله گرفتن از سیاست منسجم و چنددهه ای بریتانیاست و تعریف تروریسم را زیر سوال می برد، تعریفی که تا به امروز کارآمد و موثر بوده است. اگر "نیروهای دولتی" را می شود تروریستی دانست، این سوال که تعریف تروریسم، چگونه به دیگر نیروهای دولتی اِعمال می شود را چگونه باید توجیه کرد، ریسکی که می تواند تعریف تروریسم در قانون داخلی را هم آشفته کند."

سپاه پاسداران پیش از این توسط ایالات متحده آمریکا، عربستان سعودی و بحرین به عنوان یک گروه تروریستی اعلام شده بود و کشورهای دیگری از جمله فرانسه و هلند هم در حال بررسی حمایت از اتخاذ چنین تصمیمی توسط اتحادیه اروپایی هستند اما محدوده های قانونی در هر کشور با کشور دیگر متفاوت است.

• جاناتان هال می گوید که تعریف حقوقی بریتانیا از تروریسم، از جمله بکارگیری خشونت برای پیشبرد اهداف سیاسی، می تواند منازعات مسلحانه میان دولت – ملت ها را هم در بر بگیرد اما یک "موضع دیرپای سیاستی" این بوده که دولت، این مصداق را استثنا کند.

تلاش دولت بریتانیا برای اعلام سپاه به عنوان یک گروه تروریستی، پس از کشف ادعای دست کم ده مورد نقشه تازه آدم ربایی و قتل علیه شهروندان انگلستان یا افراد ساکن این کشور کلید خورد. این افراد به عنوان "دشمنان نظام ایران" تصور می شوند و این نقشه ها در ماه نوامبر توسط ام آی 5 فاش شد.

کن مک کالوم Ken McCallum، مدیر کل این سازمان گفت: "ایران بواسطه سازمان های اطلاعاتی خود، تهدیدهای مستقیمی را علیه انگلستان تدارک می کند. ما با شرکای داخلی و بین المللی خود، تلاش داریم که این فعالیت کاملا غیرقابل پذیرش را متوقف کنیم. انگلستان ترساندن و تهدید زندگی خبرنگاران یا هر شهروند دیگری را که در قلمروش زندگی می کند، تحمل نخواهد کرد."

• جاناتان هال اما هشدار می دهد که اگر سپاه را به عنوان یک گروه تروریستی اعلام کنیم، "منطق اش این خواهد بود که همه نیروهای دولتی، از جمله نیروهای متحد نیز باید در مواقعی یا همیشه، به تروریسم منتسب شوند. اینکه شبه نظامیان یا افرادی را که با خشونت و ترویسم به خرابکاری در کشور می پردازند، تروریستی بدانیم، کاملا با شمول این واژه به نهادهای دولتی تفاوت دارد؛ نهادهایی که طبق عرف به عنوان نیروهایی شناخته می شوند که حاکم بر بکارگیری خشونت مشروع هستند."

هال می گوید که تعریف حقوقی انگلستان از تروریسم، هیچ تمایزی میان خشونت موجه و غیرموجه، روش های مختلف کشتار – همچون جنگ متعارف یا ترورهای هدفمند – نمی گذارد همچنان که به ایدئولوژی سیاسی پشت این روش ها هم نمی پردازد.

استدلال هایی که می گوید "سپاه پاسداران یک گروه بویژه شوم است یا برنامه عمل آن بویژه آسیب رسان است" هیچ مبنایی در قانون تروریسم بریتانیا ندارد همانطور که انحراف از آن هم هیچ مبنایی در قانون بشردوستانه بین المللی ندارد.

یک سخنگوی دولت بریتانیا می گوید که "هرچند دولت فهرست سازمان های منتسب به تروریسم را مرور می کند، در این باره اظهار نظر نمی کند که آیا انتساب یک سازمان خاص در این زمینه، در دست بررسی هست یا نه."

منبع: ایندیپندنت