۵G.۵.۱ در حال حاضر حدود یک مورد از هر هفت مورد کوویدی که توسط تستهای بیمارستانی تشخیص داده میشوند را به خود اختصاص میدهد.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) یک نوع ساب واریانت جدید از کووید به نام EG.۵ که به طور غیر رسمی "Eris یا همان اریس" نامیده میشود را معرفی کرده و از تمام کشورها خواسته است که با توجه به افزایش موارد ابتلا در سطح جهانی، این سویه نوظهور را زیر نظر داشته باشند.
به گفته این سازمان، اریس خطر محدودی برای سلامت عمومی دارد و هیچ مدرکی مبنی بر اینکه باعث بیماری شدیدتری از سایر سویههای حال حاضر میشود در دست نیست.
واریانت EG.۵ چیست و چرا به آن اریس لقب داده اند؟
از زمانی که کووید برای نخستین بار شیوع یافت، به طور مداوم در حال جهش یا تغییر شکل بوده و از این رو میتوان گفت که نسبت به اولین نسخه خود تحول فراوانی داشته است. گفتنی است نسخههای ژنتیکی جدیدی که به طور مداوم ظاهر میشوند، واریانت نام دارند.
در واقع این سویه یکی از واریانتهای کووید اومیکرون است که به گفته سازمان جهانی بهداشت برای بار اول در فوریه ۲۰۲۳ مشاهده شده و از آن زمان موارد ابتلا به طور پیوسته در حال افزایش است.
در شبکههای اجتماعی به این واریانت اریس لقب داده اند که نام یک الهه در اساطیر یونان باستان است. به نظر میرسد که این نام مستعار غیر رسمی نتیجه کنوانسیون WHO در راستای استفاده از حروف الفبای یونانی به منظور ایجاد برچسبهای ساده و آسان برای گفتار باشد. در واقع این تصمیم سبب شده تا از اسامی یونانی برای اشاره به واریانتهای کلیدی استفاده شوند.
سیستم نام گذاری متمایز سازمان جهانی بهداشت پس از آن به وجود آمد که کارشناسان سر موضوع مهمی به توافق رسیدند: نامهای علمی به سختی قابل یادآوری هستند و به همین علت در معرض گزارش اشتباه قرار میگیرند. همچنین در نظر گرفته شده بود که از نامگذاری واریانتها بر اساس کشورهایی که برای اولین بار آلودگی مورد نظر در آنها دیده شده، جلوگیری شود.
بدین ترتیب سازمان جهانی بهداشت در آخرین ارزیابی خود، EG.۵ و انواع فرعی بسیار نزدیک به آن از جمله ۵G.۵.۱ را در یک دسته جای میدهد.
۵G.۵.۱ در حال حاضر حدود یک مورد از هر هفت مورد کوویدی که توسط تستهای بیمارستانی تشخیص داده میشوند را به خود اختصاص میدهد.
معاون مدیر آژانس توضیح میدهد: به هیچ وجه غیر منتظره نبود که شاهد ظهور انواع جدید باشیم.
وی میافزاید: EG.۵.۱ در ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۳ به دلیل ادامه رشد بین المللی و شیوع بالای خود در بریتانیا به عنوان یک ساب واریانت شناخته شده تعیین شد. اتفاق مذکور به محققان این امکان را میدهد تا از طریق فرآیندهای نظارتی معمول، بر انتشار ویروس نظارت داشته باشند.
بر اساس تخمینهای منتشر شده توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، موارد ابتلا به EG.۵ در این کشور نیز رو به افزایش است؛ جایی که به میزان اندکی از سایر زیرشاخههای اومیکرون در گردش در جامعه پیشی گرفته است.
آیا اریس خطرناکتر از سایر زیرشاخهها است؟
بر اساس شواهد موجود، مقامات سازمان جهانی بهداشت اظهار داشته اند که هیچ مدرک مستندی مبنی بر بیماری زایی بیشتر این ساب واریانت در دست نیست. در نتیجه نمیتوان استدلال کرد که خطرات آن بالاتر از سایر سویههای فعلی است.
هرچند با استناد به یک سری از آزمایشات انجام شده این ساب واریانت میتواند راحتتر از سیستم ایمنی بدن ما فرار کند، این موضوع بدین معنی نیست که افراد به دنبال مواجهه با آن به شدت بیمار خواهند شد.
در بریتانیا طی هفتههای اخیر افزایش اندکی در تعداد افراد بستری در بیمارستانها و به ویژه افراد بالای ۸۵ سال مشاهده شده است، اما کارشناسان میگویند که این تعداد همچنان نسبت به موجهای قبلی کمتر است. همچنین هیچ افزایشی در تعداد بیماران با وضعیت شدیدا ناخوش در بخش مراقبتهای ویژه گزارش نشده است.
بدین ترتیب مسئولین و کارشناسان مراقبتهای بهداشتی در سراسر جهان به نظارت بر این ساب واریانت و ارزیابی تاثیر آن به خصوص با بازگشایی مدارس و دانشگاهها ادامه خواهند داد.
اریس در چه نقاطی گسترش یافته است؟
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، این عفونت در ۵۱ کشور از جمله چین، آمریکا، کره، ژاپن، کانادا، استرالیا، سنگاپور، بریتانیا، فرانسه، پرتغال و اسپانیا گزارش شده است.
این عفونت با چه علائمی همراه است؟
متخصصین میگویند: هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این بیماری باعث بروز علائم جدیدی از عفونت کووید میشود.
علائم معمول میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- تب
- سرفه مداوم
- تغییر در حس چشایی یا بویایی
- خستگی
- آبریزش بینی
- گلو درد
چگونه از خود محافظت کنیم؟
مانند سایر انواع کووید، خطر ابتلا به بیماری جدی برای افرادی که سن بالا دارند یا دارای بیماریهای زمینهای قابل توجه هستند، بیشتر از دیگران است.
به گفته مقامات UKHSA واکسیناسیون همچنان "بهترین دفاع در برابر امواج کووید در آینده" است، بنابراین بسیار مهم است که مردم در اسرع وقت تمام دوزهایی را که واجد شرایط آن هستند دریافت کنند.
افراد واجد شرایط برای واکسن کووید در زمستان امسال شامل همه بزرگسالان ۶۵ ساله و بالاتر، افرادی که در خانههای سالمندان زندگی میکنند و همینطور بیماران با ریسک ابتلای بالا هستند.
سازمان جهانی بهداشت میگوید که به ارزیابی تاثیر انواع واکسنها بر عملکرد ویروس ادامه میدهد تا تصمیم خود در مورد لزوم به روزرسانی ترکیب واکسن را اعلام کند.
کارشناسان UKHSA توصیه میکنند که در صورت تظاهر علائم تنفسی، شستن مرتب دستها و دوری از دیگران را در صورت امکان در اولویت قرار دهیم.