به گزارش صد آنلاین نشانهها و علائم بیماریهای مختلف به ما کمک میکند هرچه زودتر متوجه مشکل شویم و به فکر درمان آن باشیم، اما زمانی که بعضی از بیماریها بدون علامت باشد، چطور؟ آن زمان چه کاری از دست ما ساخته است؟ بیشک، بیماریها و اختلالات متعددی وجود دارد که بدون علامت بروز میکند و به همین دلیل ممکن است مدتی هم تشخیص داده نشود.
کبد چرب هم یکی از همین بیماری هاست؛ بدون علامت، اما شایع و مهم. البته جالب است بدانید روشهای درمان و پیشگیری از بروز کبد چرب هم خیلی سخت و پیچیده نیست. فقط باید کمی بیشتر به فعالیتهای جسمی و رژیم غذایی تان توجه کنید.
کبد، عضو مهمی است که اگر به هر دلیلی از کار بیفتد، خطراتی جدی فرد را تهدید میکند و ادامه زندگی بدون وجود آن ممکن نیست. دکتر ناصر ابراهیمی دریانی، فوق تخصص بیماریهای گوارش و کبد در گفتگو با جام جم درباره کبد و وظایفی که این عضو حیاتی برعهده دارد، توضیح میدهد: سنتز یا ساخت فاکتورهای انعقادی همگی در کبد انجام میشود، به غیر از فاکتور شماره ۸٫ علاوه بر این، سنتز هورمونها و متابولیسم اغلب داروها نیز از جمله وظایفی است که کبد برعهده دارد و همینطور سنتز آلبومین که پروتئین اساسی بدن به حساب میآید نیز در کبد صورت میگیرد.
وی با اشاره به وظیفه سم زدایی از بدن که برعهده کبد است، ادامه میدهد: بیماران مبتلا به سیروز کبدی که کبدشان از کار افتاده است، در مراحل پایانی به کما میروند؛ زیرا کبد دیگر نمیتواند وظیفه سم زدایی را به درستی انجام دهد و در نتیجه میزان مواد سمی مانند آمونیاک در خون فرد افزایش یافته و بر مغز تاثیر میگذارد.
کسانی که عمل جراحی انجام میدهند و کیسه صفرا را برمی دارند نیز تصور میکنند دیگر صفرا در بدن شان تولید نمیشود. در صورتی که این فوق تخصص بیماریهای گوارش چنین باوری را اشتباه میداند و میگوید: وظیفه کیسه صفرا فقط ذخیره کردن صفراست و کبد کار ساخت صفرا را برعهده دارد. همچنین باید به این نکته هم توجه داشته باشیم اگر صفرا تولید نشود، نه تنها چربی جذب نمیشود که حتی جذب ویتامینهای محلول در چربی مانند ویتامینهای A، K، D و E هم مختل میشود؛ پس ساخت صفرا هم یکی دیگر از وظایفی است که کبد برعهده دارد.
با این توضیحات مشخص میشود باید بیشتر از اینها مراقب این عضو مهم بدن باشیم و کمی بیشتر به آن توجه کنیم.
کبد چرب چیست؟
یکی از شایعترین بیماریهای کبدی، هم اکنون بیماری کبد چرب است که افراد زیادی را درگیر خود ساخته است. دکتر ابراهیمی دریانی با اشاره به این که کبد چرب اغلب بدون علامت رخ میدهد و در مراحل اولیه علامت خاصی ندارد، میگوید: این بیماری مانند یک بمب ساعتی است که میتواند در بدن افراد وجود داشته باشد و به همین دلیل آنها هم باید بیشتر به این موضوع توجه کنند. کبد چرب که به معنای تجمع چربی در کبد است، طی سه مرحله پیش میرود.
در مرحله اول این بیماری به گفته استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران فقط چربی در کبد جمع میشود، ولی در صورتی که فرد به این وضعیت اهمیتی ندهد، کم کم به سمت مرحلهای میرود که علاوه بر اضافه شدن چربی در کبد، التهاب نیز رخ میدهد.
وی با اشاره به این مطلب توضیح میدهد: این مرحله پیشرفتهای است و متاسفانه ۲۰ درصد کسانی که دچار این وضعیت میشوند اگر توجه کافی نداشته باشند، طی چند سال آینده ممکن است دچار سیروز کبدی شوند؛ به این معنی که کبدشان از کار میافتد و به پیوند کبد نیاز خواهند داشت.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟
همان طور که گفته شد، کبد چرب بیماری است که در این دوران و با توجه به وضع تغذیه و تحرک افراد بیشتر به چشم میخورد. البته در این میان کسانی هم هستند که خطر بروز این بیماری بیشتر تهدیدشان میکند.
دکتر ابراهیمی دریانی در این باره میگوید: کسانی که چاق هستند یا دیابت دارند یا دچار مشکل افزایش چربیهای خون و بخصوص بالا بودن میزان تری گلیسیرید هستند، بیشتر از دیگران در معرض این مشکل قرار خواهند داشت و خطر کبد چرب آنها را بیشتر تهدید میکند.
البته به گفته این فوق تخصص گوارش، امروزه ثابت شده چاقی شکمی بیشتر از چاقی یکدست میتواند احتمال بروز این بیماری را افزایش دهد. به عبارتی، افرادی که در ناحیه شکم دچار مشکل چاقی هستند، بیشتر در معرض خطر کبد چرب قرار دارند. به همین دلیل هم اندازه گیری دور شکم و باسن اهمیت ویژهای دارد؛ زیرا هرچه این اندازه بیشتر باشد، به همان نسبت خطر کبد چرب هم وجود دارد.
مراقب کبد چرب باشید
متاسفانه آن طور که مطالعات و نتایج تحقیقات نشان میدهد، ۲۸ درصد نوجوانان ما چاق هستند و اضافه وزن دارند که همین مساله میتواند هشدار و نشانهای باشد برای افزایش بیماران مبتلا به کبد چرب در آیندهای نه چندان دور. دکتر ابراهیمی دریانی با اشاره به این مطلب توضیح میدهد: کبد چرب اغلب بدون علامت بروز میکند و به همین دلیل معمولا زمانی که برای مشکل دیگری آزمایش خون میدهیم، ممکن است متوجه بالا بودن آنزیمهای کبدی شویم.
در این مواقع معمولاً افراد نگران بیماری هپاتیت میشوند، اما پس از سونوگرافی و انجام آزمایش مشخص میشود بیماری آنها کبد چرب است؛ بنابراین کبد چرب، بیماری بدون علامتی است که به کمک سونوگرافی و انجام آزمایشهای خونی تشخیص داده میشود.
ورزش و کاهش وزن را فراموش نکنید
زمانی که مشخص شد فردی دچار کبد چرب شده است، مسلما باید به فکر درمان و برطرف کردن مشکل بود. دکتر ابراهیمی دریانی با بیان این که برای درمان کبد چرب دو راه اصلی وجود دارد، توضیح میدهد: کاهش وزن و ورزش کردن، دو شیوه درمانی است که برای بیماران مبتلا به کبد چرب استفاده میشود. به همین دلیل همیشه توصیه میشود حداقل ۲۰ دقیقه در روز ورزش کنید، به طوری که نفسهای تان تندتر از حالت عادی شود. به این معنی که پیاده روی معمولی و آرام برای رسیدن به این هدف کافی نیست.
علاوه بر این، والدین هم باید سعی کنند از همان دوران کودکی و نوجوانی بچهها را به مصرف غذاهای پرچرب، فست فودها، چیپس، پفک، نوشابههای گازدار و موادی از این دست علاقهمند نسازند. از طرفی هم برخی پدر و مادرها تصور میکنند هرچه فرزندشان تپلتر و چاقتر باشد، بهتر و دوست داشتنیتر است. در حالی که این استاد دانشگاه تاکید میکند هرچه بچهها چاقتر و بخصوص دچار چاقیهای شکمی باشند، خطر ابتلا به کبد چرب هم بیشتر میشود و به همین دلیل خانوادهها باید مراقب این موضوع باشند؛ بنابراین تغییر سبک زندگی و برطرف کردن علت زمینهای بروز بیماری میتواند در درمان آن موثر باشد. علاوه بر این، مصرف خودسرانه داروها با هدف بهبود بیماری نیز به هیچ عنوان تائید نمیشود و به گفته پزشکان برای درمان حتما باید طبق نظر پزشک معالج رفتار کرد. دکتر ابراهیمی دریانی در نهایت توصیه میکند افراد همیشه به فکر حفظ وزن ایده آل باشند و از پرخوری و بخصوص مصرف چربیها و شیرینیها به مقدار زیاد اجتناب کنند.