تنصیف اموال مرد یکی از شروطی است که ضمن عقد نکاح به آن اشاره شده است و بسیاری از آقایان بهصورت آگاهانه یا بدون اطلاع قبلی آن را امضا میکنند. این موضوع بسیار مورد سؤال قرار میگیرد و زوجین دوست دارند پیرامون آن اطلاعات داشته باشند.
از سال ۱۳۶۰ تا کنون در اسناد ازدواج شروطی پیشبینی شده است که به آنها شروط ضمن عقد ازدواج میگویند. سردفتر مکلف است تا قبل از اجرای صیغه عقد این شروط را برای زوجین خوانده و حتی مفهوم آن را برایشان توضیح دهد. حالا بعدازاین مراحل زوجین میتوانند با آگاهی هر کدام از شروط را که میخواهند امضا کنند.
یکی از این شروط که در عقد نکاح ذکر شده است، شرط تنصیف اموال و دارایی مرد است. این شرط در واقع راهی برای آن است که حقوق زن بعد از طلاق تأمین شود. امضاکردن این شروط توسط مردان باعث میشود که در صورت طلاق از طرف مرد او ملزم شود مال یا مبلغی را بهصورت بلاعوض به همسرش بپردازد.
در متن عقدنامههای ازدواج در مورد انتقال بخشی از اموال و دارایی مرد پس از طلاق چنین آمده است :
« ضمن عقد ازدواج، زوج شرط کرد هرگاه طلاق بنابهدرخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار او نبوده، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با او به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه، بلاعوض به زوجه منتقل نماید.»
اما یکی از موضوعاتی که در این راستا اتفاق میافتد، آن است که هنگام اعمال شرط تنصیف اموال مرد بعد از طلاق، مردان در این شرایط اقدام به انتقال داراییهای خود به خویشاوندان میکنند.
به نظر میرسد که شرایط تعلق این مال به زنان کاری بس دشوار بوده و با نارساییهای زیادی مواجه باشد. هرچند که مطابق رویه قضایی در دادگاهها، درصورتیکه در عمل اموالی از مرد یافت نشود، زن میتواند اجرتالمثل درخواست کند.
برای اینکه این شرط اعمال شود، نیاز است که شرایطی فراهم باشد که زن بتواند این مبلغ را دریافت کند. شرایط اعمال تنصیف اموال و دارایی مرد به شرح زیر است: