به گزارش صد آنلاین ، او گفت ۲۳ استان کشور دارای کانون گرد و غبار هستند و ۶ استان مذکور را به ترتیب خراسان جنوبی، کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، خوزستان و هرمزگان ذکر کرد و گفت که اینها ۸۵ درصد غبارخیزی کشور را دارند. البته او از ۸ کانون غبار خارجی در ایران هم یاد کرد که عمدتا از اطراف جنوب و غرب و جنوب غرب همچنین شمال شرق به کشور هجوم میآورند.
اینکه چه اتفاقی میافتد که گرد و غبار بیشتر میشود، بلند میشود و دودش در چشم شهروندان میرود، بحثی جداگانه را میطلبد که این رسانه در مطالب مختلفی به آن پرداخته است. تخریب محیط زیست و عدم به کارگیری سیاستهای مناسب در دیپلماسی محیط زیستی با کشورهایی که بر آلودگی هوای ایران تاثیر میگذارند از جمله موارد و عوامل قابل بحث و بررسی هستند.
در این گزارش با نگاهی به بحث مالچ پاشی که یکی از راهکارهای مواجهه با گرد و غبار و ممانعت از بلند شدن آنهاست، سری هم به توصیههای بهداشتی و پزشکی میزنیم و این سوال را از یک کارشناس محیط زیست میپرسیم که آیا ماندن در خانه در شرایطی که همه شهر گرفتار گرد و غبار شده، تاثیری هم دارد یا نه؟!
به خبر اول برمیگردیم و آلودگی هوا که منجر به تعطیلی ادارات شده. روز گذشته ایرنا نوشت که بر اساس مصوبه کارگروه اضطرار گرد و غبار ادارات شهرستانهای اردکان، میبد، اشکذر، زارچ، یزد، مهریز، بافق و بهاباد در روز یکشنبه، تعطیل اعلام شدند. تعطیلی ادارات دولتی جز شعب بانکها، بیمارستانها، مراکز درمانی، اورژانس و دستگاههای خدمات رسان و تشدید آمادگی بیمارستانها، اورژانس و مراکز بهداشتی درمانی جهت ارائه خدمات به بیماران احتمالی از جمله تصمیمات این کارگروه بوده. همچنین اعلام شده: «افراد از حضور در فضای باز و انجام فعالیتهای سنگین خودداری کنند به خصوص گروههای حساس (زنان باردار، کودکان و بیماران تنفسی و قلبی و سالمندان)»
براساس این مصوبات تمامی دستگاههای امدادی (پلیس راه، هلال احمر، اورژانس و راهداری) در کل استان به صورت عام و شهرستانهای درگیر گرد و غبار طبق اعلام اداره کل هواشناسی شهرهای یاد شده، به صورت خاص آماده باش و در منطقه حضور داشته باشند. و در نهایت اینکه براساس این تصمیماتی که گرفتند، «همه فعالیتهای عمرانی شهرداری شامل کارگاههای شن و ماسه، سنگ شکنها و... در شهرستانهای تحت تاثیر باید محدود شود و شهرداریها نسبت به نظارت بر آن اقدام کنند. معاونت دانشگاه علوم پزشکی یزد هم موظف شد با همکاری صدا و سیما نسبت به اطلاعرسانی توصیههای بهداشتی به خصوص به بیماران قلبی و تنفسی اقدام کند.»
بحث گرد و غبار که مطرح میشود مالچپاشی به ذهن میآید. در توضیحی کوتاه درباره مالچ پاشی باید گفت که برای جلوگیری از نفوذ پدیده گرد وغبار وهمچنین تثبیت شنهای روان در مناطق بیابانی و رودخانهها و تالابهایی که خشک شدهاند، از مالچ استفاده میکنند که نوع نفتی آن پوششی از مواد چسبنده و باقی مانده نفتی است.
از آرش میلانی (عضو پیشین شورای شهر تهران و کارشناس محیط زیست) میپرسیم که این مالچپاشی تا چه حد موثر است و این نکته را مطرح میکنیم که گویا مالچ پاشی به بحثهای سیاسی و ریاست جمهوریهای مختلف گره خورده؛ کاری که زمانی انجام میشود و زمان دیگر به دلیل کمبود بودجه نه. میپرسیم که این کار در کاهش گرد و غبار چه قدر تاثیر دارد و در دولتهای مختلف چرا بعضی دولتها این کار را انجام نمیدادهاند؟
میلانی توضیح میدهد که مالچ پاشی دستی، در گذشته و از زمان رژیم گذشته انجام میشده و ایران یکی از کشورهایی بود که در این موضوع سرمایهگذاری میکرد و این میراثی بود که از آن دوره به ما رسیده بود که از نظر تثبیت تپههای ماسهای و شنی هم موثر بود منتها عوارض محیط زیستی شدیدی دارد و موجب نابودی اکوسیستم میشود.
این عضو پیشین شورای شهر تهران در پنجمین دوره آن در کمیسیون محیط زیست، توضیح میدهد که «موضوع توجه به عوارض محیط زیستی مالچ پاشی در ایران، بحث جدیدی است و مربوط به حدود 10 سالی میشود که محیط زیستیها نسبت به آن بحث میکنند و از آن انتقاد میکنند و در عین حال دانشمندان در حال بررسی هستند که مالچ جایگزین پیدا کنند و چند وقت پیش هم مالچ بیولوژیکی مطرح شد که ثبت و تایید شده و من به یاد دارم که در طرح جامع ارومیه که مطرح بود، یکی از برنامههای مهمشان پیدا کردن و شناسایی مالچ مناسب و بیولوژیکی و غیر نفتی آنجا بود و در اواخر دوره مسئولیتشان گفته شد که پس از چند سال تست و دوره، به آن دست یافتهاند و گزارشهایی هم میدادند که موفق بوده و البته گزارشهای مستقل باید این موضوع را تایید کند و در حال حاضر خود سازمان منابع طبیعی کشور برنامهاش استفاده از مالچ غیر نفتی است که اثرات جانبی بر محیط زیست نداشته باشد.»
بحث دیگری هم راجع به نکات بهداشتی و برخی توصیههایی در خصوص حفاظت از خود در مقابل گرد و غبار است. مسئولان و کارشناسان توصیه میکنند که باید در خانه ماند و بیرون نیامد مگر در شرایط اضطرار. این سوال مطرح میشود که چقدر ماندن در خانه و بیرون نرفتن موثر است؟ آیا این ذرات نمیتوانند وارد فضای خانه شوند آیا اثر داره، بودن و یا نبودن در خانه؟
میلانی میگوید که «بله حتما تاثیر دارد و اختلافش کاملا محسوس است به خصوص اگر عایق بندی شیشهها خوب باشد یعنی دو جداره بوده و عایق بندی خوب داشته باشد و ورود گردو غبار را کنترل کند منتها این بستگی هم دارد که مدت زمان وقوع پدیده گرد و غبار چه قدر طول بکشد؟ اگر تکرار آن زیاد باشد و زمانش طولانی باشد، نفوذ صورت میگیرد. یا طوفان و جریان هوا شدید باشد. اما یک توصیه هست که سازمان بهداشت جهانی بر آن تاکید دارد که حتما در منزل بمانید و این درست است.» پس در خانه بمانید...