یک کارآزمایی نشان داده است که برنامه کاهش وزن سریع سه ماهه نه تنها بیخطر است، بلکه در کاهش شدت بیماری کبدی بهنام بیماری کبد چرب غیر الکلی همراه با فیبروز کبدی نیز موثر است و بهبودها پس از پایان رژیم غذایی حفظ میشود.
بهطور معمول، در این نوع پیشرفته از بیماری کبد، التهاب و زخم در کبد ناشی از تجمع چربی وجود دارد. بیماری کبد چرب غیر الکلی با فیبروز کبدی که برآورد میشود تا ۲ درصد از بزرگسالان را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار دهد، میتواند منجر به سیروز کبدی و سرطان کبد شود.
در حال حاضر، هیچ دارویی برای این بیماری تایید نشده است، بنابراین توصیه به کاهش وزن، اصلیترین درمان است. با این حال، در بیشتر موارد، این توصیه تنها به کاهش وزن متوسط منجر میشود.
نشان داده شده است که برنامههای کاهش وزن سریع از طریق «سوپ و شیک» برای درمان چاقی و دیابت نوع ۲ موثر است. با این حال، بهدلیل نگرانیهای ایمنی، آنها بهطور معمول در افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی با فیبروز کبدی استفاده نمیشوند.
لازم بهذکر است که رژیم غذایی سوپ و شیک شامل مصرف ۸۰۰ کالری در روز از طریق نوشیدنیها و سوپهای جایگزین وعده غذایی تا پنج ماه است.
دیمیتریوس کوتوکیدیس، پژوهشگر ارشد در بخش علوم بهداشتی مراقبتهای اولیه نافیلد ابراز کرد: ما از نتایج هیجانانگیزی که دیدهایم خوشحالیم. این یک تحقیق کوچک بود و این رویکرد باید در یک کارآزمایی تصادفی کنترلشده بزرگتر آزمایش شود، اما یافتههای ما نشان میدهد که کاهش وزن سریع و با نظارت خوب، پتانسیل معکوس کردن پیشرفت بیماری کبدی را دارد و امیدواریم که این تحقیق باعث تغییر در کلینیکهای معمول کبد شود و امکان استفاده مکرر از برنامههای کاهش وزن مشابه را فراهم کند، بهویژه که تاکنون هیچ دارویی مؤثر نبوده است. نتیجه فوقالعادهای که ما شاهد آن بودیم، بدون مشارکت کسانی که در این آزمایش شرکت کردند، امکانپذیر نبود و مایلیم از آنان تشکر کنیم.
در کارآزمایی گروهی در دپارتمان علوم بهداشتی مراقبت اولیه نافیلد دانشگاه آکسفورد، با حمایت موسسه ملی تحقیقات بهداشت و مراقبت مرکز تحقیقات بیومدیکال آکسفورد، ۱۶ فرد مبتلا به چاقی، کبد چرب غیر الکلی و فیبروز کبد متوسط تا پیشرفته در یک برنامه کاهش وزن شرکت کردند. آنان بهمدت ۱۲ هفته تمام غذاهای معمولی خود را با سوپها، شیکها و تکههای مخصوص فرموله شده و مغذی جایگزین کردند.
در طول ۱۲ هفته بعد، آنان بهتدریج غذای معمولی را دوباره وارد رژیم غذایی خود کردند. در طول ۲۴ هفته، این افراد بهطور منظم توسط یک متخصص تغذیه پشتیبانی میشدند تا آنان را در مسیر و با انگیزه نگه دارد. در شروع کارآزمایی، شرکتکنندگان آزمایش خون، وزن و فشار خون و اسکنهایی که سلامت کبد را اندازهگیری میکنند، انجام دادند. این آزمایشها بعد از ۱۲ و ۲۴ هفته تکرار شد.
۱۴ شرکتکننده دوره تحقیق را تکمیل کردند و بهطور متوسط ۱۵ درصد از وزن بدن خود را از دست دادند که نشاندهنده پایبندی زیاد آنان به برنامه کاهش وزن است. نتایج آزمایشها همچنین نشان داد که عملکرد کبد بهطور قابل توجهی بهبود یافته است و هیچ عارضه جانبی جدی مربوط به برنامه کاهش وزن وجود نداشته است. اسکنها همچنین نشان دادند که اکثر شرکتکنندگان از نظر بالینی بهبود معنیداری در نشانگرهای کبدی خود داشتند. اینها برخی از بزرگترین پیشرفتهای گزارش شده در پیشینه تحقیق بودند و شبیه به مواردی هستند که پس از جراحی چاقی با کاهش وزن بیشتر دیده میشوند و هیچ دارویی بهبود بیشتری نشان نداده است.
علاوه بر این، نشانگرهایی که نشاندهنده خطر ابتلا به بیماری قلبی هستند، ازجمله فشار خون و اندازهگیری سطح قند خون، نیز بهطور قابل توجهی بهبود یافتهاند. شرکتکنندگانی که فشار خون بالا یا دیابت نوع ۲ داشتند در ویزیت اولیه نیز توانستند داروهای خود را برای کنترل این شرایط کاهش دهند.
این موضوع پتانسیل برنامه کاهش وزن سریع برای کاهش خطر بیماریهای قلبی عروقی، شایعترین علت مرگ در این جمعیت، و وابستگی به برخی داروها را برجسته میکند.