به گزارش سرویس سلامت صد آنلاین ،علاوه بر این، آنها در تنظیم فشار خون، تعادل الکترولیتها، تولید گلبولهای قرمز و حفظ سلامت استخوانها نقش اساسی دارند. با توجه به اهمیت عملکرد کلیهها در سلامت عمومی بدن، مراقبت از آنها ضرورتی انکارناپذیر است.
خوشبختانه با رعایت برخی نکات ساده در سبک زندگی میتوانید کلیههای خود را برای سالهای طولانی سالم نگه دارید. در این مقاله به بررسی ۵ راهکار کلیدی برای حفظ سلامت کلیهها میپردازیم.

۱. هیدراته بمانید: اهمیت نوشیدن آب کافی
نوشیدن آب کافی سادهترین و مؤثرترین روش برای مراقبت از کلیههاست. آب به کلیهها کمک میکند تا نمکها و سموم را به طور مؤثر از بدن دفع کنند. کمآبی بدن، به ویژه اگر مزمن باشد، میتواند منجر به تشکیل سنگ کلیه و حتی آسیبهای کلیوی شود.
میزان مصرف آب مناسب:
به طور کلی، نوشیدن ۸ لیوان آب در روز (حدود ۲ لیتر) توصیه میشود.
این مقدار میتواند بر اساس شرایط آب و هوا، سطح فعالیت بدنی، جنسیت و وضعیت سلامت فرد متفاوت باشد.
ادرار شفاف یا زرد کمرنگ نشانه خوبی از هیدراته بودن بدن است.
نکته مهم:
با این حال، نوشیدن مقادیر بسیار زیاد آب نیز میتواند برای کلیهها مضر باشد، زیرا تعادل الکترولیتهای بدن را برهم میزند. بنابراین، به نیازهای بدن خود گوش دهید و در نوشیدن آب تعادل را رعایت کنید.

۲. ترک سیگار و پرهیز از مصرف الکل
تأثیر سیگار بر کلیهها:
سیگار کشیدن به طور مستقیم و غیرمستقیم به کلیهها آسیب میرساند. نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در سیگار باعث تنگ شدن عروق خونی، از جمله رگهای خونرسان به کلیهها میشوند. این امر خونرسانی به کلیهها را کاهش داده و عملکرد آنها را مختل میکند. همچنین سیگار خطر ابتلا به فشار خون بالا و دیابت را افزایش میدهد که دو عامل اصلی نارسایی کلیه هستند.
تأثیر الکل بر کلیهها:
مصرف الکل میتواند باعث کمآبی بدن شده و تعادل هورمونهای تنظیمکننده عملکرد کلیه را برهم بزند. مصرف مزمن و زیاد الکل نیز با افزایش فشار خون ارتباط مستقیم دارد که یکی از عوامل اصلی آسیب کلیوی است.
توصیه:
ترک سیگار و محدود کردن یا قطع مصرف الکل، یکی از بهترین هدیههایی است که میتوانید به کلیههای خود بدهید.
۳. تغذیه سالم: سوختی مناسب برای کلیهها
رژیم غذایی مناسب سنگ بنای سلامت کلیههاست. یک برنامه غذایی متعادل نه تنها از کلیهها محافظت میکند، بلکه از ابتلا به بیماریهایی مانند فشار خون بالا، دیابت و چاقی که از عوامل خطر آسیب کلیوی هستند، پیشگیری میکند.
مواد غذایی مفید برای کلیه:
میوهها و سبزیجات تازه: سرشار از ویتامینها، آنتیاکسیدانها و فیبر هستند.
غلات کامل: مانند جو، کینوا و نان سبوسدار.
پروتئینهای کمچرب: مانند ماهی، مرغ بدون پوست، حبوبات و تخم مرغ.
چربیهای سالم: مانند آجیل خام، روغن زیتون و آووکادو.
مواد غذایی مضر برای کلیه:
نمک و سدیم زیاد: مصرف زیاد نمک فشار خون را افزایش داده و به کلیهها فشار وارد میکند. از مصرف غذاهای فرآوری شده، کنسروها و فستفودها که سرشار از سدیم هستند، بپرهیزید.
قندهای افزوده: نوشیدنیهای شیرین، شیرینیجات و دسرها خطر دیابت و چاقی را افزایش میدهند.
چربیهای اشباع و ترانس: موجود در غذاهای سرخ شده، گوشتهای پرچرب و لبنیات پرچرب.
۴. فشار خون و کلیه
باعث میشود عروق خونی کلیهها سفت و باریک شوند، در نتیجه خونرسانی به این اندامها کاهش یافته و به مرور زمان عملکرد آنها مختل میشود.
راهکارهای کنترل فشار خون:
رژیم غذایی DASH: این رژیم که بر کاهش مصرف نمک و افزایش مصرف میوه، سبزی و غلات کامل تأکید دارد، برای کنترل فشار خون بسیار مؤثر است.
ورزش منظم: حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی متوسط در هفته.
مدیریت استرس: تکنیکهایی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق میتوانند کمککننده باشند.
پایش منظم: فشار خون خود را به طور منظم اندازهگیری و ثبت کنید.
پیروی از دستورات پزشک: در صورت تشخیص فشار خون بالا، داروهای تجویزی را به طور منظم مصرف کنید.
۵ کاهش بار اضافی از دوش کلیهها
چاقی و اضافه وزن خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و بیماریهای قلبی-عروقی را افزایش میدهد که همگی از عوامل خطر اصلی برای بیماریهای کلیوی هستند. وزن اضافی همچنین باعث میشود کلیهها سختتر کار کنند و حجم خون و میزان فیلتراسیون گلومرولی افزایش یابد که در طولانیمدت میتواند به کلیهها آسیب برساند.
راهکارهای دستیابی و حفظ وزن سالم:
تعیین هدف واقعبینانه: کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن میتواند تأثیر چشمگیری بر سلامت کلی داشته باشد.
ترکیب رژیم غذایی و ورزش: هیچ راه جادویی برای کاهش وزن وجود ندارد. ترکیب یک رژیم غذایی سالم و کمکالری با فعالیت بدنی منظم، مؤثرترین روش است.
پرهیز از رژیمهای سخت و زودگذر: این رژیمها نه تنها پایدار نیستند، بلکه ممکن است به دلیل تولید مواد زائد زیاد (کتونها) به کلیهها فشار وارد کنند.
مشورت با متخصص: برای دریافت برنامه غذایی و ورزشی شخصیسازی شده، با یک متخصص تغذیه و کارشناس ورزشی مشورت کنید.
کاهش وزن باید تدریجی و مستمر باشد. حتی کاهش مقدار کمی از وزن نیز میتواند فشار خون را پایین آورده، کنترل قند خون را بهبود بخشد و بار کاری کلیهها را کاهش دهد.
کلیهها سربازان خاموش بدن ما هستند که بدون وقفه برای حفظ تعادل و سلامت آن تلاش میکنند. مراقبت از آنها نیاز به اقدامات پیچیده یا هزینهبر ندارد، بلکه با عادات ساده روزمره قابل دستیابی است: نوشیدن آب کافی، دوری از سیگار و الکل، انتخاب هوشمندانه مواد غذایی، کنترل فشار خون و حفظ وزن سالم. این پنج اصل نه تنها سلامت کلیهها را تضمین میکنند، بلکه پایهای برای سلامت کلی بدن و افزایش کیفیت زندگی هستند. از امروز شروع کنید؛ هر گام کوچک در این مسیر، سرمایهگذاری بزرگی برای سلامتی شما در سالهای آینده خواهد بود. در صورت وجود سابقه خانوادگی بیماری کلیوی یا هرگونه نگرانی، حتماً با پزشک خود مشورت و چکاپهای منظم را فراموش نکنید.