وقتی تخریب محیط‌زیست به میدان جدید جنگ علیه ایران تبدیل می‌شود

در سال‌های اخیر، هر بار که آتش در جنگل‌های ایران شعله می‌کشد یا بخشی از عرصه‌های طبیعی ما آسیب می‌بیند، موجی از نگرانی و پرسش در افکار عمومی شکل می‌گیرد: آیا این اتفاقات صرفاً نتیجه بی‌احتیاطی، تغییرات اقلیمی و سوء‌مدیریت است، یا پای دستانی در کار است که «تخریب محیط‌زیست» را به ابزاری برای ضربه‌زدن به ایران تبدیل کرده‌اند؟

این پرسش، برآمده از واقعیتی تلخ است: محیط‌زیست امروز، فقط یک سرمایه طبیعی نیست؛ یکی از جبهه‌های جنگ نرم و نابرابر علیه کشورهاست. تخریب منابع حیاتی، ایجاد احساس ناامنی زیستی، ضربه به گردشگری، کاهش توان سرزمینی و ایجاد فشار روانی بر مردم، همگی می‌توانند بخشی از یک سناریوی پیچیده برای تضعیف یک ملت باشند.

در این میان، بعضی چهره‌ها و رسانه‌ها هم رفتار دوگانه‌ای از خود نشان می‌دهند:

از یک‌سو نقاب دل‌سوزی برای محیط‌زیست ایران بر چهره می‌زنند، و از سوی دیگر، هر حادثه طبیعی یا انسانی را فرصتی برای هجمه به کشور و تشدید ناامیدی عمومی تبدیل می‌کنند. این رفتار دوگانه، بیش از هر چیز نشان می‌دهد که «محیط‌زیست» برای برخی، نه یک دغدغه، بلکه ابزاری برای فشار سیاسی و روانی است.

نمونه دردناک آن را در ماجرای آتش‌سوزی جنگل‌های هیرکانی دیدیم؛ سرمایه‌ای کم‌نظیر در جهان که هر بار آسیب می‌بیند، ریشه‌های هزارساله ایران‌زمین می‌سوزد. در کنار عوامل طبیعی و سهل‌انگاری‌هایی که نقششان انکارناپذیر است، همواره این نگرانی وجود دارد که برخی گروه‌ها یا جریان‌های دشمن، از هر فرصتی — حتی از سوختن جنگل‌ها — برای تخریب تصویر ایران و ضربه‌زدن به مردم استفاده کنند.

در چنین شرایطی سه نکته ضروری است:

• نخست، هوشیاری ملی؛ نه باور ساده‌لوحانه به همه روایت‌ها و نه بی‌تفاوتی نسبت به تهدیدها.
• دوم، تقویت مدیریت محیط‌زیست، تجهیزات اطفای حریق و سامانه‌های پایش؛ تا حتی اگر دشمن به‌دنبال سوءاستفاده باشد، نتواند به هدف برسد.
• سوم، جلوگیری از میدان‌داری جریان‌هایی که با چهره دلسوزانه، بذر بی‌اعتمادی و یأس می‌پاشند.

ایران بارها ثابت کرده که در برابر فشارها ایستاده و با هوشیاری مردمش راه عبور از بحران را یافته است. این‌بار نیز اگر مدیریت صحیح، آگاهی عمومی و مراقبت امنیتی در کنار هم قرار بگیرند، محیط‌زیست — این ریشه و روح ایران — از آتش تهدیدها در امان خواهد ماند.