پایان جهان از نگاه قرآن/ هارمجدون یهود و مسئله ایران در الهیات آخرالزمانی

به گزارش صدانلاین، بیست‌وششمین جلسه از سلسله جلسات «قوم یهود در قرآن» با سخنرانی حجت‌الاسلام محمدمهدی میرجلیلی و موضوع «هارمجدون و مسئله ایران در الهیات آخرالزمانی: تقابل مکاشفه صهیونی و وعده استخلاف قرآنی» در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.

تحلیل مفهومی آیه ۵۵ سوره نور

آیه «وَعَدَ اللّٰهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصّٰلِحَاتِ…» از مهم‌ترین آیات قرآنی در شکل‌دهی نگاه انسان مؤمن به آینده تاریخ است. این آیه، نه صرفاً وعده سیاسی، بلکه بیان منطق الهی رشد انسان در زمین است: آینده زمین به دست انسان مؤمن و اهل صلاح رقم خواهد خورد، نه با ویرانی آن.

استخلاف انسان در زمین: «لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ» نشان‌دهنده بازگرداندن کرامت الهی انسان است، کرامتی که در آغاز آفرینش به او داده شد.

تثبیت دین: «وَلَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ» دین به معنای نظام اخلاقی و هستی‌شناختی است که انسان را از سلطه ترس، استضعاف و شرک آزاد می‌کند.

تبدیل ترس به امنیت: «وَلَیُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا» نشان می‌دهد پایان جهان با امنیت وجودی تعریف می‌شود، نقطه‌ای که انسان از آینده و دیگران نمی‌ترسد.

این آیه می‌آموزد تاریخ به جای نقطه انفجار، به نقطه استخلاف می‌رسد؛ انسانی که پس از هزاران سال خوف و حیرت، به خویشتن الهی خود بازمی‌گردد.

وجه انسانی آیه نور

۱. بازگرداندن امید به آینده: مسیر جهان به سمت نوری مطمئن هدایت می‌شود.
۲. احیای کرامت انسانی: استخلاف بازگشت انسان از بحران ازخودبیگانگی به جایگاه خلیفه‌اللهی است.
۳. تبدیل ترس به اطمینان: امنیت و ایمان جایگزین اضطراب خواهد شد.
۴. تغییر نگاه به سرنوشت جمعی بشر: تاریخ مسیر تدریجی به سوی عدالت و آرامش است، نه فاجعه قریب‌الوقوع.

پیش‌گویی حزقیال و نقش ایران

در کتاب حزقیال (باب ۳۸، آیه ۵) صراحتاً از فارس یاد شده است. مفسران یهودی و مسیحی بنیادگرا ایران را جزو «ملل دشمن از شمال و مشرق» می‌دانند که باید پیش از حکومت هزارساله مسیح نابود شود. این تصویر تحت عنوان «Persian threat in the end-times» در سیاست غرب و آمریکا از دهه ۱۹۸۰ تأثیرگذار بوده است.

پیوند الهیات مکاشفه‌ای صهیونی و سیاست خارجی

در خوانش بنیادگرایان صهیونیستی، تاریخ دارای دو قطب است:

«قوم برگزیده‌ی خدا» (اسرائیل)،

«ملل دشمن از شمال و مشرق» (ایران و متحدان).

ایران در این دیدگاه، مخالف نظم آخرالزمانی اسرائیل است، اما از منظر قرآن، ایران حامل روایت استخلاف و عدالت جهانی است؛ انسانی مؤمن که زمین را به ارث می‌برد و پایان تاریخ را به سپیده امنیت و عدالت هدایت می‌کند.

بازتاب سیاسی معاصر

از زمان ریگان تا نشست شرم‌الشیخ (۲۰۲۵)، سیاست آمریکا تلاش کرده ایران را در چارچوب «تهدید آخرالزمانی» کنترل کند. غرب سعی دارد نظمی آخرالزمانی ایجاد کند که هژمونی صهیونی حفظ شود، اما الهیات قرآنی، تاریخ را به جای خشونت، به سوی استخلاف صالحان هدایت می‌کند.

در واقع، نبرد اصلی میان دو نوع پایان تاریخ است: یکی با بمب و ترس، دیگری با وعده الهی و امنیت وجودی.