حکم اقتدا به مأموم در نماز جماعت

به گزارش صدآنلاین، گاهی در نماز جماعت پیش می‌آید که مأمومی در میانه نماز به جماعت می‌رسد و پس از سلام امام جماعت، برای تکمیل رکعات خود نماز را ادامه می‌دهد. در چنین شرایطی ممکن است فرد دیگری به او اقتدا کند. پرسش یکی از مقلدان از دفتر مقام معظم رهبری این بود که آیا اقتدا به چنین مأمومی صحیح است و آیا کسی که در یک نماز مأموم بوده، می‌تواند در ادامه همان نماز، امام دیگران شود؟

بر اساس پاسخ رهبر معظم انقلاب که خبرگزاری فارس آن را روایت کرده است، در صورتی که فرد دارای شرایط لازم برای امامت جماعت باشد، اقتدا به او در ادامه نماز اشکالی ندارد.

پیش‌تر نیز رهبر معظم انقلاب در پاسخ به استفتایی مشابه فرموده بودند:
«اگر دو نفر، یکی به عنوان امام و دیگری به عنوان مأموم، نماز جماعت بخوانند و شخص سومی به گمان اینکه فرد دوم امام است به او اقتدا کند، ولی بعد از نماز متوجه شود که وی مأموم بوده نه امام، در این صورت اقتدا به مأموم صحیح نیست. اما اگر نمازگزار از این موضوع بی‌اطلاع بوده و در هنگام نماز، وظایف خود را همانند نمازگزار منفرد انجام داده باشد ـ یعنی هیچ رکن نماز را عمداً یا سهواً کم یا زیاد نکرده باشد ـ نماز او صحیح است.»

بر اساس فقه اسلامی، شرایط امام جماعت شامل چند ویژگی اصلی است:
بالغ، عاقل، عادل، حلال‌زاده، شیعه دوازده‌امامی بودن، توانایی صحیح خواندن نماز و ـ در صورتی که مأموم مرد باشد ـ مرد بودن امام.

رهبر معظم انقلاب در تبیین مفهوم «عدالت» نیز فرموده‌اند:
عدالت عبارت است از حالتی نفسانی که موجب می‌شود انسان همواره تقوا داشته باشد؛ یعنی از ترک واجبات و انجام محرمات شرعی خودداری کند. برای احراز عدالت، داشتن حسن ظاهر در نظر مردم کافی است.

به این ترتیب، طبق نظر فقهی آیت‌الله خامنه‌ای، اگر فردی که در حال ادامه نماز جماعت است تمام شرایط امام جماعت را دارا باشد، دیگران می‌توانند در همان نماز به او اقتدا کنند و نماز آنان نیز صحیح خواهد بود.