فرزندخوانده، وارث و محرم شرعی می‌شود؟

به گزارش صدآنلاین، این حقوقدان توضیحاتی درباره روند قانونی و شرایط دریافت سرپرستی کودکان و نوجوانان ارائه کرد. بر اساس گزارش شیعه نیوز، وی نکات مهم قانون حمایت از کودکان و نوجوانان را تشریح کرد.

چه کسانی می‌توانند سرپرستی کودکان را بگیرند؟

طبق ماده ۵ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست، زن و شوهری که حداقل پنج سال از ازدواج‌شان گذشته باشد و فرزندی نداشته باشند، می‌توانند درخواست سرپرستی دهند، مشروط بر اینکه حداقل یکی از آن‌ها بالای ۳۰ سال سن داشته باشد. همچنین زن و شوهرانی که فرزند دارند، در صورت داشتن شرایط سنی، می‌توانند کودک دیگری را به فرزندی بپذیرند. علاوه بر این، زنان مجرد یا فاقد همسر که سن آن‌ها حداقل ۳۰ سال باشد، تنها می‌توانند سرپرستی کودکان دختر را بر عهده بگیرند.

شرایط عمومی متقاضیان سرپرستی چیست؟

این حقوقدان تاکید کرد که متقاضیان سرپرستی باید واجد شرایط اخلاقی، اعتقادی و مالی باشند. به‌عبارت دیگر، داشتن تمکن مالی کافی، سلامت جسمی و روانی، ترک اعتیاد، نداشتن سابقه کیفری مؤثر و اعتقاد به یکی از ادیان رسمی کشور از شرایط الزامی است. این صلاحیت‌ها توسط سازمان بهزیستی و دادگاه با بررسی‌های تخصصی تایید می‌شود. حتی اگر ظاهر متقاضی مناسب باشد، اما صلاحیت اخلاقی نداشته باشد، نمی‌تواند سرپرستی را دریافت کند.

محدودیت در تعداد کودکان تحت سرپرستی

طبق قانون، هیچ متقاضی نمی‌تواند بیش از دو کودک یا نوجوان را به سرپرستی بگیرد، مگر اینکه آن کودکان خواهر و برادر یا اعضای یک خانواده باشند.

وضعیت زنان مطلقه یا بیوه

زنان مطلقه یا بیوه نیز در صورت داشتن شرایط قانونی، می‌توانند سرپرستی کودکان را قبول کنند، اما فقط مجاز به نگهداری کودکان دختر هستند.

محدودیت‌های سنی

حداقل سن برای متقاضیان سرپرستی ۳۰ سال است، اما قانون سقف سنی تعیین نکرده است. با این حال، در اولویت‌بندی، افراد زیر ۵۰ سال نسبت به افراد بالای ۵۰ سال در شرایط برابر اولویت دارند.

کدام کودکان مشمول سرپرستی می‌شوند؟

تمام کودکان نابالغ و همچنین افراد زیر ۱۶ سال که نیاز به سرپرستی داشته باشند، مشمول این قانون هستند. برای مثال، کودکانی که والدین یا جد پدری آن‌ها در قید حیات نباشند یا کودکان واگذار شده به بهزیستی توسط حکم دادگاه که تا دو سال هیچ سرپرستی برای آن‌ها مراجعه نکرده باشد.

اولویت در واگذاری سرپرستی

اولویت اول برای سرپرستی با زن و شوهرانی است که فرزند ندارند، سپس زنان فاقد همسر و فرزند و در نهایت زن و شوهرانی که فرزند دارند. همچنین متقاضیان زیر ۵۰ سال در شرایط برابر نسبت به متقاضیان بالای ۵۰ سال اولویت دارند. اگر متقاضی کودکی را پیدا کند و این موضوع در دادگاه اثبات شود، در صورت داشتن شرایط، اولویت واگذاری به او تعلق می‌گیرد.

روند قانونی دریافت سرپرستی

متقاضی باید درخواست خود را به سازمان بهزیستی ارائه دهد. این سازمان حداکثر ظرف دو ماه نظر کارشناسی خود را به دادگاه اعلام می‌کند. در صورت تایید شرایط، دادگاه قرار شش ماهه آزمایشی برای سرپرستی صادر می‌کند.

تملیک مال؛ شرط صدور حکم قطعی سرپرستی

پس از دوره آزمایشی، دادگاه تنها زمانی حکم دائمی سرپرستی را صادر می‌کند که متقاضی بخشی از اموال یا حقوق خود را به کودک منتقل کرده باشد. میزان و نوع این اموال توسط دادگاه تعیین می‌شود.

در صورت ازدواج سرپرست چه می‌شود؟

اگر سرپرست قصد ازدواج داشته باشد، باید مشخصات همسر جدید را به دادگاه اطلاع دهد. سازمان بهزیستی نیز موظف است ازدواج را گزارش کند. ادامه سرپرستی منوط به تصمیم دادگاه خواهد بود. لازم به ذکر است که بین سرپرست و کودک تحت سرپرستی هیچ رابطه توارث یا حرمت نکاح شرعی و قانونی ایجاد نمی‌شود.

ازدواج میان سرپرست و فرزندخوانده به‌طور کلی ممنوع است، اما در موارد استثنایی و با تایید دادگاه و سازمان بهزیستی امکان‌پذیر است.

فسخ سرپرستی

در صورتی که سرپرست شرایط قانونی را از دست بدهد، کودک رفتار غیرقابل تحملی داشته باشد، توافق برای پایان سرپرستی صورت گیرد، یا والدین واقعی کودک صلاحیت لازم را باز یابند، دادگاه حکم فسخ سرپرستی را صادر خواهد کرد.