حکم مهریه پس از فوت زن چیست؟

مهریه یکی از مهم‌ترین حقوق مالی زن در عقد نکاح است و به محض جاری شدن عقد، مالکیت آن به زن منتقل می‌شود. اما پرسشی که در جامعه مطرح می‌شود این است که اگر زن پیش از دریافت مهریه فوت کند، آیا والدین او نیز می‌توانند سهم قانونی خود را دریافت کنند؟ پاسخ حقوقی روشن است: فوت زوجه تاثیری در سقوط حق مهریه ندارد و این دارایی جزو ترکه او محسوب می‌شود.

طبق قانون مدنی، مهریه جزو دارایی زن محسوب می‌شود و در صورت فوت، به وراث منتقل می‌شود. به عبارت دیگر، خانواده زن متوفی می‌توانند مهریه او را از شوهر مطالبه کنند.

صدیقه حجت‌پناه، وکیل دادگستری، در این زمینه توضیح داد: «مهریه نوعی دین است و همان‌گونه که طلب یک بدهکار از ورثه او قابل مطالبه است، مهریه زن نیز پس از فوت او از سوی خانواده قابل پیگیری است. والدین زن در صورتی که در قید حیات باشند، سهم قانونی خود را دریافت می‌کنند.»

سهم والدین و وراثت

میزان سهم والدین از مهریه متوفی بستگی به وجود یا نبود فرزند دارد. اگر زن فرزند داشته باشد، سهم والدین کاهش می‌یابد و در صورت نبود فرزند، سهم آن‌ها افزایش می‌یابد. برای تقسیم مهریه پس از فوت زوجه، ابتدا باید وراثت مشخص و گواهی انحصار وراثت صادر شود و سپس مهریه میان وراث تقسیم گردد.

فوت زن مانعی برای مطالبه حق نیست

مهریه حقی است که حتی پس از فوت زن، قابل مطالبه است. خانواده زن می‌توانند این طلب را از شوهر دریافت کنند و قانون، چارچوب تقسیم آن را مشخص می‌کند. این حق مالی نباید محدود به جنبه تشریفاتی شود، بلکه باید به صورت واقعی و قابل وصول برای خانواده زن باقی بماند.

اهمیت تعیین مهریه منطقی

یکی از نکات مهم، تعیین مهریه‌ای معقول و واقعی است که هم امکان وصول آن برای زن یا خانواده او وجود داشته باشد و هم پرداخت آن برای مرد امکان‌پذیر باشد. تعیین مهریه‌های غیرواقعی یا سنگین می‌تواند در زمان حیات و حتی پس از فوت زوجه مشکلات جدی ایجاد کند.

به گفته کارشناسان حقوقی، بهترین راهکار تعیین مهریه‌ای منطقی است که ضمن تضمین حقوق زن، توان اقتصادی مرد را نیز مد نظر قرار دهد تا در صورت فوت زن یا بروز حوادث، این حق مالی برای بازماندگان ایجاد مشکل یا بحران نکند. در نهایت، مهریه باید ابزاری برای حفظ استقلال مالی زن باشد و پرداخت آن چه در زمان حیات و چه پس از فوت، از سوی مرد واجب و غیرقابل ساقط شدن است.