شما هم شب خوب نمی بینید، این ویتامین ها مخصوص شماست

به گزارش صد آنلاین ،  شب‌کوری یا نیکتالوپیا به معنی به‌سختی دیدن در شب یا شرایط نور بسیار کم است. شب‌کوری به‌خودی‌خود یک بیماری نیست؛ بلکه علامتی از دیگر عوارض بینایی می‌تواند باشد.

کمبود ویتامین A

شب‌کوری می‌تواند علامت کمبود ویتامین A باشد. سلول‌های استوانه‌ای که نوعی سلول حساس چشم هستند، برای دید در شب نور جمع می‌کنند. وقتی کمبود ویتامین A وجود دارد، رودوپسین کمتری تولید می‌شود. رودوسپین رنگدانه‌ای است که سلول‌های استوانه‌ای برای کمک به دید در نور کم به آن نیاز دارند.

افرادی که در معرض کمبود ویتامین A هستند، شامل افرادی با این شرایط یا ویژگی‌ها می‌باشند:

. التهاب روده

. بیماری‌های کبد یا پانکراس

. بعد از جراحی بای‌پس معده

. رژیم‌های غذایی بسیار محدودکننده

. کودکان و زنان باردار در کشورهای کم‌درآمد و درحال‌توسعه (به دلیل سوءتغذیه و بیماری‌های عفونی)

تغییرات غذایی مانند خوردن غذاهای سرشار از ویتامین A (مثل سبزی‌های برگ‌دار، هویج، سیب‌زمینی شیرین، تخم‌مرغ، طالبی و پرتقال) می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند. در برخی موارد شاید نیاز به مصرف مکمل باشد؛ اما بدون توصیه پزشک نباید این کار را انجام بدهید.

آسیب

مردمک چشم در نور کم گشاد و باز می‌شود تا نور بیشتری وارد کند. این نور توسط شبکیه دریافت می‌شود. شبکیه بافتی در پشت چشم است که سلول‌های مخروطی و سلول‌های استوانه‌ای را نگه می‌دارد.

آسیب به سلول‌های استوانه‌ای به هر دلیلی می‌تواند دیدن در نور کم را با مشکل مواجه کند.

عوارض و بیماری‌ها

بیماری‌های چشمی که ممکن است بر دید در نور کم‌اثر بگذارند یا باعث شب‌کوری شوند شامل این موارد می‌شوند:

. آب‌مروارید: نواحی مات روی عدسی چشم، اجازهٔ عبور مناسب نور از عدسی را نمی‌دهند.

. کوروئیدرمی: یک بیماری نادر ژنتیکی که باعث ازدست‌دادن پیش‌رونده بینایی می‌شود و معمولاً با شب‌کوری شروع می‌شود.

. خشکی چشم: نداشتن اشک کافی یا اشک بی‌کیفیت مانع این می‌شود که چشم به‌خوبی مرطوب و نرم بماند و این احتمال وجود دارد که سطح چشم آسیب ببیند.

. آب‌سیاه: فشار بالای چشم باعث آسیب به عصب بینایی و رگ‌های خونی در چشم می‌شود و هم بر دید روز و هم بر دید شب اثر خواهد گذاشت. این مشکل اغلب از دید محیطی شروع شده و سپس به دید مرکزی می‌رسد. درمان آب‌سیاه می‌تواند مردمک را منقبض کند.

. قوز قرنیه: یعنی قرنیه با شیب زیادی انحنا دارد.

. تباهی لکه زرد: تغییراتی در شبکیه باعث تغییر شکل شده و نقاط کور می‌توانند بر دید شب‌وروز اثر بگذارند.

. دیابت کنترل نشده: نوسانات قند خون می‌توانند بر میزان اکسیژن در چشم‌ها و بینایی اثر بگذارند و باعث شب‌کوری، مگس‌پران و تاری دید شوند.

. رتینیت پیگمنتوزا (و دیگر عوارض شبکیه) : سلول‌های استوانه‌ای در اطراف لبهٔ شبکیه ممکن است شروع به آسیب‌دیدن کنند. این آسیب می‌تواند منجر به شب‌کوری شود.

. سندرم آشر: این بیماری نادر ژنتیکی باعث ازدست‌دادن شنوایی و بینایی در اثر رتینیت پیگمنتوزا می‌شود.

. شب‌کوری مادرزادی مرتبط با X: این اختلال در شبکیه معمولاً باعث شب‌کوری و دیگر مشکلات بینایی می‌شود.

. رینوپاتی دیابتی: آسیب به رگ‌های شبکیه در فردی که دیابت دارد می‌تواند دید شب را دچار اختلال کند.

عیوب انکساری

مشکلات بینایی طی روز هم می‌توانند دید در شب را دچار مشکل کنند که شامل نزدیک‌بینی یا دیگر عیوب انکساری چشم می‌شوند که نیاز به عینک و لنز ایجاد می‌کنند.

جراحی عیوب انکساری

جراحی عیوب انکساری چشم مانند لیزیک می‌توانند بر دید در شب اثر بگذارند و منجر به مشکلاتی مانند این موارد شوند:

. مشکل در دید در نورهای کم

. اذیت‌کننده بودن نورها

. هاله دیدن در اطراف چراغ

. اختلالات بینایی قابل‌توجه حین رانندگی در شب

. ستاره ستاره دیدن در اطراف چراغ

معمولاً این مشکلات در عرض چند هفته تا چند ماه برطرف می‌شوند؛ اما ممکن است طولانی‌تر یا دائمی شوند.

داروها

داروها هم می‌توانند از روش‌هایی بر چشم‌ها اثر بگذارند، مثلاً بر اندازهٔ مردمک که مشخص می‌کند چه مقدار نور وارد چشم شود. بعضی از داروها که می‌توانند بر دید شب اثر بگذارند:

. داروهای ضدافسردگی

. آنتی‌هیستامین‌ها

. داروهای آنتی سایکوتیک

. مهارکننده‌های بتا (داروهای فشارخون)

. قرص‌های ضدبارداری

. داروهای کاهنده کلسترول

. داروهای ادرارآور

سن

با بالارفتن سن به دلیل عوارض گوناگون قدرت دید افت می‌کند. تغییراتی ناشی از سن که می‌توانند بر قدرت دید در نور کم اثر بگذارند:

اگر شب‌کوری ناشی از کمبود ویتامین A یا آب‌مروارید باشد، درمان می‌تواند دید شب را برگرداند. دیگر علت‌های شب‌کوری نیاز به مدیریت مداوم دارند. تغییرات میکروسکوپیک که به‌مرور در عدسی‌ها ایجاد شده و دید را مات می‌کنند.

. کاهش تعداد سلول‌های استوانه‌ای

. کاهش تولید اشک که باعث خشکی چشم و تحریک قرنیه می‌شود

. واکنش کُندتر نسبت به تغییرات در نور

. ضعف عضلات عنبیه که مردمک را کوچک‌تر کرده و اجازهٔ ورود نور کمتری را می‌دهند

. به‌طورکلی ضعیف‌شدن بینایی

قرارگرفتن در معرض نور خورشید

قرارگرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند منجر به مشکلاتی شود مانند:

. آب‌مروارید

. آفتاب‌سوختگی قرنیه

. تباهی لکه زرد

. دیگر آسیب‌های چشمی

علائم شب‌کوری چیست؟

. مشکل در دیدن ستاره‌ها در آسمان شب

. مشکل در دیدن اشیا یا صورت‌ها در نور کم

. دیدن هاله در اطراف چراغ‌ها

. حساسیت به نور

. بعد از بودن در محیطی که نور زیادی دارد به زمان بیشتری برای سازگارشدن نیاز دارید و همین‌طور بعد از بودن در تاریکی

. وقتی وارد محیط تاریکی می‌شوید، بیشتر از یکی دو دقیقه کلاً چیزی نمی‌توانید ببینید

. تاری دید در نور کم

چشم‌پزشک از چه تست‌هایی برای تشخیص شب‌کوری استفاده می‌کند؟

مشکلات در دید شب می‌تواند نشانهٔ عوارض چشمی باشد که لازم است برای معاینه‌ای کامل به چشم‌پزشک مراجعه کنید. چشم‌پزشک از شما سؤال‌هایی می‌پرسد، چشم‌هایتان را معاینه می‌کند و بینایی‌تان را می‌سنجد.

تست پلی رابسون تستی مشابه چارت‌های معمولی بینایی‌سنجی است؛ اما حروف دارای طیف‌های گوناگونی از خاکستری هستند تا سنجیده شود شما کنتراست بین اشکال خاکستری و کاغذ سفید را تا چه اندازه خوب می‌بینید.

معاینهٔ چشم می‌تواند شامل این موارد شود:

. تست دید رنگ

. ERG

. واکنش مردمک به نور

. بررسی عیوب انکساری

. معاینه شبکیه

. معاینه با لامپ اسلیت

. اپتومتری

. تست میدان دید

چطور می‌توانید شب‌ها دید بهتری داشته باشید؟

درمان شب‌کوری ابتدا شامل تشخیص علت اصلی آن می‌شود، مثلاً کمبود ویتامین، تغییراتی در داروی مصرفی یا درمان عارضه‌ای پزشکی.

شاید لازم باشد از لنزهای اصلاحی استفاده کنید، تحت عمل جراحی قرار بگیرید، دارو یا مکمل مصرف کنید، تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید یا هر درمان ضروری دیگری که بستگی به علت اصلی دارد.

چند توصیه برای دید بهتر در شب:

. حین رانندگی در شب نور داشبورد را کم کنید، مستقیماً به چراغ‌های مسیر نگاه نکنید، شیشه جلو و چراغ‌های جلو را تمیز نگه دارید.

. به عینکتان پوشش آنتی رفلکت اضافه کنید.

. شب‌ها رانندگی نکنید مگر اینکه چشم‌پزشکتان اجازه آن را به شما داده باشد.

. محیط خانه‌تان نورپردازی مناسبی داشته باشد.

. یک چراغ‌قوه دم دستتان داشته باشید.

. عینکتان را تمیز و سالم نگه دارید.

. اگر هر گونه تغییری در بینایی‌تان رخ داد به چشم‌پزشک مراجعه کنید.

. رژیم غذایی متعادلی از مواد مغذی لازم مثل ویتامین‌های A، C، E و زینک (روی) داشته باشید.

. از چشم‌هایتان در برابر آسیب‌ها و عفونت‌ها محافظت کنید.

پاسخ به چند سؤال متداول

. آیا شب‌کوری قابل‌درمان است؟

اگر شب‌کوری ناشی از کمبود ویتامین A یا آب‌مروارید باشد، درمان می‌تواند دید شب را برگرداند. دیگر علت‌های شب‌کوری نیاز به مدیریت مداوم دارند.

. آیا شب‌کوری خطرناک است؟

شب‌کوری می‌تواند ریسک تصادف در شرایط نور کم را بالا ببرد و ایمنی شما را به خطر بیندازد.

. آیا کودکان هم ممکن است دچار شب‌کوری شوند؟

بله، خصوصاً به دلیل عوارض ژنتیکی یا کمبودهای تغذیه‌ای.

. چه غذاهایی به بهترشدن دید در شب کمک می‌کنند؟

غذاهای غنی از ویتامین A مثل هویج و سیب‌زمینی شیرین و تخم‌مرغ.

. اگر شب‌کوری دارید نباید شب‌ها رانندگی کنید؟

اگر دیدتان دچار اختلال شده بهتر است شب‌ها رانندگی نکنید.

. آیا جراحی لیزیک کمکی به دید بهتر در شب می‌کند؟

لیزیک، عیوب انکساری چشم را درمان می‌کند؛ اما علت‌های مربوط به شبکیه را درمان نمی‌کند./تبیان