به گزارش صد آنلاین ،وجود مقدار زیادی قند در ادرار به نام گلیکوزوری شناخته میشود و زمانی اتفاق میافتد که قند خون فرد بالاست یا مشکلی در کلیه وجود دارد. خون توسط کلیهها تصفیه میشود و ضایعات از جمله قند اضافی دفع میشوند. این دفع از طریق ادرار صورت میگیرد و از بدن خارج میشود.
هر چند وجود قند در ادرار به درمان نیاز ندارد؛ اما علت اصلی آن ممکن است به مدیریت و درمان نیاز داشته باشد. تستهای گلوکز ادرار میتوانند میزان قند موجود در ادرار را اندازه بگیرند؛ اما برای تشخیص علت اصلی به تستهای بیشتری نیاز است.
علتهای بالابودن قند در ادرار
بالابودن میزان قند در ادرار میتواند ناشی از عواملی مانند یک جهش ژنتیکی، برخی از داروها و بارداری باشد. یادتان باشد بعضی از افرادی که قند زیادی در ادرار خود دارند هیچ علامتی نشان نمیدهند، حتی وقتی این اتفاق ناشی از یک عارضه پزشکی است؛ بنابراین بالابودن قند ادرار ممکن است شناسایی نشده بماند تا زمانی که بیماری پیشرفت میکند یا در غربالگریهای روتین چنین مسئلهای پیدا میشود.
هایپرگلیسمی، پیش دیابت و دیابت
گلیکوزوری میتواند حاصل هایپرگلیسمی باشد که به بالابودن قند خون گفته میشود. پیش دیابت هم پیش از دیابت نوع دوم است و دیابت نیز یک عارضه بلندمدت بوده و در اثر بالابودن مداوم قند خون رخ میدهد. دیابت بر هورمون انسولین اثر میگذارد و توانایی بدن برای ذخیره قند و استفاده از آن اختلال ایجاد میکند. در دیابت کنترل نشده و شرایطی که قند خون بالاست، کلیهها نمیتوانند تمام قندها را جذب کنند. کلیهها به واسطه ادرار از قندهای اضافی بدن خلاص میشوند. اصلیترین علامت قند در ادرار که ناشی از بالابودن قند است شامل این موارد میشود:. تشنگی مفرط. تکرر ادرار، خصوصاً در نیمهشب
دیگر علائم دیابت یا بالابودن قند خون:. خستگی و احساس بیانرژی بودن. عفونتهای مکرر یا دیر خوب شدن زخم. تغییر در بینایی. گزگز دستها و پاها. کاهش وزن بیدلیل
چه زمانی قند خون بالا به ادرار نشت میکند؟
قند معمولاً وارد ادرار نمیشود تا زمانی که سطح گلوکز خون به ۱۸۰ mg/dL یا بالاتر برسد. قند خون نرمال در افرادی که دیابت ندارند معمولاً در طیف ۷۰ تا ۱۳۹ mg/dL قرار دارد.
بارداری
طی بارداری، سطح هورمونها و نحوه عملکرد کلیهها دچار تغییراتی میشود و به همین دلیل گلیکوزوری تقریباً برای ۵۰ درصد از خانمهای باردار رخ میدهد. اغلب این شرایط نگرانکننده نیست؛ اما باید توسط پزشک کنترل شود.
دیابت بارداری یا قند خون بالا حین بارداری نیز میتواند باعث گلیکوزوری شود. غربالگری دیابت بارداری بخش مهمی از مراقبتهای حین بارداری است. علائم این عارضه شامل احساس تشنگی زیاد و تکرر ادرار میشود.
بیماری کلیوی
در بیماری مزمن کلیوی که به معنی ازدسترفتن عملکرد کلیه است، یا بعد از پیوند کلیه، افراد ممکن است قند زیادی در ادرار داشته باشند. تحقیقات نشان میدهد افزایش سطح قند و برخی از املاح در ادرار در واقع در برخی از افراد فرایندی محافظتکننده در برابر پیشرفت بیماری مزمن کلیوی میباشد.
در بیماری مزمن کلیوی علائم دیگری نیز میتواند وجود داشته باشد:. تورم پاها و دستها و قوزک پا. تنگی نفس. تکرر ادرار. مشکل در خوابیدن. خستگی. تب
گلیکوزوری کلیوی
در برخی موارد، گلیکوزوری میتواند ناشی از تغییری در ژنهایی باشد که به ارث برده شدهاند. این عارضه نادر ژنتیکی، گلیکوزوری کلیوی نامیده میشود. گلیکوزوری کلیوی باعث میشود کلیهها گلوکز زیادی وارد ادرار کنند، حتی وقتی که سطح قند خون نرمال یا پایین است. این نوع گلیکوزوری معمولاً هیچ علائم حادی ندارد.
داروها
بالابودن قند در ادرار میتواند باعث عفونتهای مجاری ادراری و عفونتهای قارچی شود. در افرادی که دیابت دارند، مکرراً قند ادرار بالا میرود و باعث آسیب به کلیه میشود. وقتی علتی پزشکی باعث قند در ادرار میشود، لازم است بیمار به طور مرتب تحتنظر باشدقند بالا در ادرار میتواند از عوارض جانبی برخی از داروهای دیابت نیز باشد که به نام مهارکنندههای انتقال همزمان سدیم - گلوکز ۲ شناخته میشوند. این داروها جلوی بازجذب گلوکز توسط کلیهها را میگیرند و از طریق قند خون را پایین میآورند و این میتواند منجر به گلیکوزوری شود. داروهایی که در این دسته قرار میگیرند:. بکساگلیفلوزین. داپاگلیفلوزین. کاناگلیفلوزین. امپاگلیفلوزین
قند در ادرار: نقش کلیهها
گلوکز از طریق گردش خون در بدن میچرخد و انرژی سلولها را تأمین میکند. این گلوکز میتواند در نهایت وارد ادرار شود. کلیهها اندامهایی کوچک و لوبیا شکلاند که خون را تصفیه کرده و ضایعات را دفع میکنند. سپس خون تمیز به بدن برمیگردد و ضایعات باقیمانده به مثانه رفته و بهصورت ادرار از بدن خارج میشوند.
بیشتر قندی که میماند توسط کلیهها بازجذب شده و به خون برمیگردد؛ اما مقداری از آن همچنان باقی میماند. اگر کلیهها بیشتر قند موجود را به واسطه ادرار از بدن خارج نکنند، گلیکوزوری اتفاق میافتد و قند ادرار بیشتر از ۲۵ mg/dL میشود؛ بنابراین گلیکوزوری به دلیل مشکلی در کلیه نیز میتواند رخ بدهد.
تستهایی برای تشخیص قند بالا در ادرار
گلیکوزوری توسط تستی که مقدار قند در ادرار را مشخص میکند تشخیص داده میشود. دیگر تستهای آزمایشگاهی دیگری نیز ممکن است برای بررسی علتهای احتمالی انجام شوند.
تست خانگی
تست گلوکز ادرار را در خانه هم میتوانید انجام بدهید. برای این کار باید نمونه ادرار خود را با استفاده از وسیلهای به نام نوار ادرار بررسی کنید. نوار ادرار با تغییر رنگ میتواند نشاندهندهٔ سطوح مختلفی از گلوکز در نمونه ادرار باشد.
بعد از انجام این تست باید نتیجه را با پزشک خود در میان بگذارید. در عوارضی مانند دیابت یا بیماری مزمن کلیوی، تشخیص بهموقع کمک میکند جلوی پیشرفت بیماری گرفته شود.
چه زمانی باید به دلیل قند در ادرار به پزشک مراجعه کنید؟
اگر فکر میکنید قند در ادرار دارید باید به پزشک مراجعه کنید تا علت شناسایی شود. اما یک سری علائم وجود دارند که میتوانند نشاندهندهٔ یک بیماری جدی و مرتبط با قند در ادرار باشند. اورژانس دیابتی نیازمند اقدام فوری پزشکی است. اگر این علائم را دیدید باید زودتر به بیمارستان مراجعه کنید:. تغییراتی در سطح هشیاری. غشکردن. گیجی و اختلال حواس. تشنج
پیامدهای قند در ادرار
بالابودن قند در ادرار میتواند باعث عفونتهای مجاری ادراری و عفونتهای قارچی شود. در افرادی که دیابت دارند، مکرراً قند ادرار بالا میرود و باعث آسیب به کلیه میشود. وقتی علتی پزشکی باعث قند در ادرار میشود، لازم است بیمار به طور مرتب تحتنظر باشد. پزشک میتواند بهترین برنامه درمان را بر اساس نیازهای بیمار تعیین کند. درمان بهموقع کمک میکند جلوی پیامدهای احتمالی و پیشروی بیماری گرفته شود.
یادتان باشد برخی بیماریها میتوانند عوارض جدی ایجاد کنند. مثلاً عوارضی مربوط به قند خون بالا میتوانند این پیامدها را داشته باشند:. کاهش بینایی یا ازدستدادن بینایی. خوب نشدن زخم. مشکل در بهبودی از عفونتها. آسیب عصبی در دستها و پاها که میتواند باعث ضعف و درد و یا مشکل در کنترل عضلات شود. آسیب کلیوی
درمان گلیکوزوری چیست؟
درمان قند در ادرار به علت اصلی آن بستگی دارد. با درمان علت اصلی، سطح گلوکز در ادرار باید به وضعیت نرمال برگردد. بسته به وضعیت بیمار، پزشک درمانهای زیر را توصیه میکند:. مصرف بیشتر سبزیجات و غلات کامل. افزایش فعالیت بدنی. متفورمین. انسولین. آنتاگونیست گیرنده پپتید شبهگلوکاگون ۱
آیا گلیکوزوری قابلپیشگیری است؟
همیشه هم نمیتوان از گلیکوزوری پیشگیری کرد، خصوصاً اگر حاصل یک عارضهٔ ژنتیکی باشد. اما اگر گلیکوزوری علامتی از دیابت نوع دوم یا دیابت بارداری باشد میتوانید احتمال بروز آن را کاهش دهید.
آیا گلیکوزوری در دیابت طبیعی است؟
گلیکوزوری میتواند علامتی از دیابت درمان نشده یا کنترل نشده باشد؛ اما با پیداکردن راهی برای مدیریت سطح قند خون، علائم گلیکوزوری نیز از بین میروند. /تبیان