از این وضیعت غیرعادی چشم هایتان نگران باشید و جدی بگیرید

 به گزارش صد آنلاین ، پلک زدن برای سلامت چشم‌ها مفید است. این کار چشم‌ها را تمیز نگه می‌دارد و مانع از خشکی آنها می‌شود. تعداد پلک زدن در هر دقیقه با افزایش سن تغییر می‌کند. نوزادان تنها حدود ۲ بار در دقیقه پلک می‌زنند. این تعداد با رشد کودک افزایش می‌یابد. نوجوانان تقریباً ۱۵ بار در دقیقه پلک می‌زنند و این عدد در بزرگسالان نیز تقریباً همین مقدار است.

پلک زدن بیش از حد زمانی رخ می‌دهد که فرد بیشتر از حد طبیعی پلک بزند. این حالت ممکن است دائمی باشد یا گه‌گاهی رخ دهد. در کودکان رایج‌تر است، اما در بزرگسالان هم مشاهده می‌شود. در ادامه، نکات کلیدی که باید بدانید را آورده‌ایم:

دلایل شایع

پلک زدن بیش از حد می‌تواند به علت‌های مختلفی بروز کند. برخی از این عوامل ساده و شایع‌اند و برخی دیگر نادر ولی مهم و نیازمند توجه پزشکی هستند.

از جمله دلایل شایع می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خشکی چشم: زمانی که اشک کافی تولید نمی‌شود یا سریع تبخیر می‌شود، پلک زدن افزایش می‌یابد تا چشم مرطوب بماند.

تحریک یا آسیب چشم: رشد مژه به سمت داخل، وجود گردوغبار، دود، اجسام خارجی، یا حتی خراش سطحی قرنیه می‌تواند باعث تحریک و در نتیجه پلک زدن بیشتر شود.

درصورتی‌که پلک زدن بیش از حد با درد، تاری دید، یا قرمزی چشم همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کردآلرژی‌های چشمی: خارش، قرمزی و التهاب ناشی از واکنش‌های آلرژیک ممکن است باعث تحریک چشم و افزایش پلک زدن شود.

اختلالات عصبی: بلفارواسپاسم، سندرم تورت، بیماری پارکینسون یا سایر اختلالات سیستم عصبی مرکزی ممکن است با علائمی مانند پلک زدن غیرقابل‌کنترل همراه باشند.

استرس و اضطراب: فشار‌های روحی و روانی ممکن است به شکل واکنش‌های فیزیکی مانند پلک زدن زیاد ظاهر شوند، به‌خصوص در موقعیت‌های اجتماعی یا هنگام صحبت‌کردن.

مشکلات بینایی اصلاح‌نشده: شرایطی مانند نزدیک‌بینی یا دوربینی می‌توانند باعث خستگی چشم و در نتیجه افزایش پلک زدن شوند.

تیک‌های عادتی: به‌ویژه در کودکان، ممکن است پلک زدن به‌صورت تیک عصبی عادت شود. این وضعیت گاه به دلیل استرس یا خستگی تشدید می‌شود.

دیگر دلایل: عفونت چشم یا التهاب ملتحمه (چشم صورتی)، ناهنجاری در شکل‌گیری پلک‌ها در زمان تولد، انحراف چشم یا چشم‌های نامتقارن (اگزوتروپیا) و مشکلات عصبی یا روانی

اگرچه به‌ندرت اتفاق می‌افتد، اما برخی بیماری‌های جدی‌تر نیز می‌توانند باعث پلک زدن بیش از حد شوند، مانند:

بیماری ویلسون: یک بیماری ژنتیکی نادر که به دلیل تجمع بیش از حد مس در بدن ایجاد می‌شود.‌ام‌اس (مولتیپل اسکلروزیس): بیماری‌ای که مغز و نخاع را درگیر می‌کند.

اگر علت پلک زدن بیش از حد یک بیماری جدی باشد، احتمالاً نشانه‌های دیگری نیز همراه آن خواهد بود.

تشخیص

به طور طبیعی، وقتی فرد درد دارد، بیشتر پلک می‌زند. نور شدید و تغییرات دما نیز می‌توانند موجب افزایش پلک زدن شوند. همچنین هنگام صحبت‌کردن یا در شرایط استرس‌زا، این رفتار افزایش می‌یابد. اما اگر این حالت به طور مکرر رخ دهد، باید به چشم‌پزشک مراجعه کرد.

تشخیص دقیق علت پلک زدن بیش از حد معمولاً با مراجعه به چشم‌پزشک آغاز می‌شود. روش‌های تشخیصی رایج شامل موارد زیر است:

معاینه کامل چشم: بررسی ظاهر چشم، سلامت سطحی آن و ساختار‌های درگیر.

استفاده از لامپ شکاف (Slit lamp): دستگاهی برای بررسی دقیق قرنیه، ملتحمه و پلک‌ها.

آزمون بینایی: برای شناسایی مشکلات انکساری مانند نزدیک‌بینی یا آستیگماتیسم.

ارزیابی حرکات چشم: بررسی وجود انحراف یا مشکلاتی مانند "استرابیسم".

گرفتن شرح‌حال پزشکی: پرسش از بیمار درباره سابقه علائم، شدت، دفعات و عوامل محرک مانند نور، استرس یا خستگی.

اگر پزشک مشکوک شود که علت مشکل چیزی فراتر از یک اختلال چشمی است، ممکن است شما را به متخصص دیگری برای انجام بررسی‌های بیشتر ارجاع دهد. به طور مثال درصورتی‌که علت پلک زدن ناشی از مشکل عصبی مشکوک باشد، بیمار ممکن است به متخصص مغز و اعصاب ارجاع داده شود و بررسی‌هایی مانند MRI یا الکترومیوگرافی (EMG) انجام شود.

درمان

در بیشتر موارد، پلک زدن بیش از حد به بیماری جدی مربوط نمی‌شود و ممکن است بدون نیاز به درمان خاصی بهبود یابد. بااین‌حال، در صورت نیاز به درمان، روش آن بسته به علت زمینه‌ای متفاوت است و ممکن است از راهکار‌های ساده تا اقدامات پزشکی پیشرفته متفاوت باشد.

در صورت وجود آسیب، عفونت یا التهاب چشمی، پزشک ممکن است قطره چشم، پماد یا داروی خوراکی تجویز کند. استفاده از پچ (پوشش چشمی) نیز ممکن است به روند بهبود کمک کند.

اگر مژه‌ای به سمت داخل رشد کرده یا جسم خارجی در چشم باشد، پزشک آن را خارج می‌کند.

در موارد مشکلات بینایی عینک یا لنز تماسی جهت کاهش فشار چشم تجویز می‌شود.

درصورتی‌که چشم‌ها نیاز به صاف‌شدن داشته باشند، ممکن است تمرین‌های چشمی یا حتی جراحی توصیه شود.

اگر علت استرس، اضطراب یا تیک عصبی باشد، پزشک ممکن است شما را به متخصص روان‌پزشکی یا نورولوژی ارجاع دهد و استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی، مدیتیشن، مشاوره روان‌شناسی یا حتی دارودرمانی پیشنهاد شود.

در موارد خشکی چشم از قطرات اشک مصنوعی و... برای کاهش تحریک استفاده می‌شود.

در صورت وجود آلرژی مصرف دارو‌های ضدآلرژی مانند آنتی‌هیستامین‌ها یا استفاده از قطرات چشمی ضدالتهاب پیشنهاد می‌شود.

درمان بلفارواسپاسم با تزریق بوتولینوم توکسین (بوتاکس) برای کاهش انقباضات غیرارادی عضلات پلک انجام می‌شود و در موارد شدید ممکن است جراحی نیز موردنیاز باشد.

نکات کلیدی برای مراقبت و پیشگیری

درصورتی‌که پلک زدن بیش از حد با درد، تاری دید، یا قرمزی چشم همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کرد.

حفظ بهداشت چشم و دوری از عوامل تحریک‌کننده (مانند نور شدید یا آلودگی هوا) می‌تواند در پیشگیری مؤثر باشد.

در کودکان، پلک زدن زیاد می‌تواند علامت اختلال بینایی یا تیک عصبی باشد، بنابراین معاینه منظم چشم توصیه می‌شود.

برای بیماران مبتلا به اختلالات عصبی، درمان تخصصی و گاه تزریق دوره‌ای بوتوکس می‌تواند علائم را کنترل کند.

نتیجه‌گیری

پلک زدن بیش از حد ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل ساده یا علامتی از یک بیماری جدی‌تر باشد. شناخت علل مختلف و مراجعه به‌موقع برای تشخیص و درمان، نقش مهمی در کنترل این وضعیت ایفا می‌کند. درمان‌های موجود بسته به علت از قطره‌های ساده تا مداخلات عصبی پیشرفته را در بر می‌گیرد. /تبیان