به گزارش صد آنلاین ،برخی از افراد لاغر که دوست دارند چاق شوند، به طور طبیعی لاغر هستند و چه خیلی غذا بخورند و چه کم، باز هم همچنان لاغرند. این عده همیشه حسرت چاق شدن دارند. اگر شما نیز جزو این دسته از افراد هستید پیشنهاد میکنیم با مطالعه این مطلب درباره دلایل چاق نشدن بیشتر بدانید.
چه دلایلی موجب چاق نشدن افراد لاغر میشود
احتمالاً شما افرادی را میشناسید که با توجه به تغذیه پر کالری و عدم فعالیت ورزشی باز هم لاغر هستند. بسیاری از مطالعات در زمینه افزایش وزن و چگونه چاق شدن بر روی آزمودنیهایی انجام شدهاند که دارای افزایش وزن هستند. از یک زاویه متفاوت به چاقی نگاه کنید. یک تحقیق طولی با عنوان چرا افراد لاغر چاق نمیشوند انجام شد. در این تحقیق افرادی را انتخاب کردند که طبیعتاً لاغر بودند و آنها را با کالری دریافتی بالا تغذیه کردند. آزمودنیها برنامه و حجم غذایی مصرفی در طول تحقیق را قبلاً در طول زندگی تجربه نکرده بودند، اما وزن آنها برای سالیان متمادی ثابت و بدون تغییر ماند.
به آزمودنیها گفته شد دو برابر برنامه غذایی سابق خود کالری دریافت کنند و به مدت چهار هفته هیچ گونه ورزشی انجام ندهند. کالری دریافتی هدف برای مردان ۵۰۰۰ کالری و برای بانوان کمی کمتر بود. هدف از انجام تحقیق یافتن این نکته بود:آیا با رژیم غذایی پر کالری افراد لاغر شروع به افزایش وزن میکنند یا خیر؟ منوی غذا نیز شامل غذاهای پرکالری فراوری و غذاهایی که باعث چاقی میشوند بود.
روش تحقیق، تغذیه بیش از حد نرمال آزمودنیها و بررسی تغییرات هورمونی که باعث چاقی افراد میشوند، بود. آزمودنیها باید ۲۵ درصد وزن بدن شان افزایش وزن پیدا میکردند. با گذشت روزهای تحقیق مشخص شد برخی افراد بدون توجه به مقدار کالری اضافی مصرفی در طول روز وزن آنها ثابت میماند. نتایج کسب شده از این تحقیق و تحقیات مشابه تأیید میکند افزایش وزن برای برخی افراد خیلی سخت و طاقت فرسا است. این نتایج دلایل ثابت ماندن وزن افراد را توضیح داده است.
چرا وزن شما بالا نمیرود؟
- اشتها پایه و اساس ژنتیکی دارد. ژنتیک مانند تیپ بدنی:چه نوع تیپ بدنی دارید؟ اکتومرف، مزومرف یا اندومرف؟
- سن، وزن و رژیم غذایی مادر در طول دوران بارداری وزن کودک را تحت تأثیر قرار میدهند.
- عادتهای غذایی در طول دوران کودکی به دوران بزرگسالی انتقال مییابد.
- ذاتاً افراد لاغر از دریافت کالری اضافی اجتناب میکنند.
- افراد یک وزن طبیعی ثابت دارند.
- میزان متابولیسم پایه نقش اساسی و تأثیر گذار در مصرف انرژی دارد.
- احساس گرسنگی به تعداد سلولهای چربی وابسته است.
- تعداد سلولهای چربی میتوانند رشد کنند، اما هیچ وقت از بین نمیروند.
امروزه بحثهای زیادی در مورد اهمیت تعادل انرژی دریافتی و مصرفی انجام میشود، اما باید پذیرفت برای اکثر افراد جامعه این نسبت رعایت نمیشود. به نظر میرسد مکانیزم حفظ وزن در برخی افراد نسبت به بقیه فعالتر و قویتر است. تعداد سلولهای چربی در بدن در طول دوره بزرگسالی ثابت میماند و در صورت افزایش کالری دریافتی شروع به بزرگ شدن و انباشت ذخیره چربی و انرژی میکنند. در صورت فعالیت و کاهش ذخایر چربی بدن این سلولهای چربی پیامهایی به مغز فرستاده و با ابراز احساس گرسنگی سعی در پر کردن دوباره ذخایر خود میکنند.
سوخت و ساز زیاد دلیل موجه لاغری.
اما مواردی وجود دارد که فرد روزانه کالری زیادی دریافت میکند، اما لاغر است. این متخصص رژیم درمانی در این خصوص میگوید در این وضعیت چندین علت احتمالی را میتوان پیشنهاد کرد که با بررسیهای بیشتر میتوان به علت اصلی لاغری پی برد.
ژنتیک یکی از عوامل مهم در وزن گیری است که در کنار سایر عوامل محیطی (الگوی غذایی و فعالیت بدنی) میتواند سبب لاغری یا چاقی فرد شود. مثلا افرادی که سابقه خانوادگی چاقی دارند باید بیشتر از سایر افراد مراقب تغذیه خود باشند. یکی از عوامل تاثیر گذار دیگر در وزن، میزان سوخت و ساز یا متابولیسم پایه بدن است. متابولیسم پایه به میزانی از انرژی گفته میشود که بدن برای انجام فعالیتهای روزمره (ضربان قلب، تنفس، حفظ دمای بدن و…) به آن نیاز دارد. بر این اساس هرچه میزان سوخت و ساز پایه بدن بیشتر باشد، فرد کمتر دچار افزایش وزن خواهد شد.
عوامل تاثیرگذار بر سوخت و ساز بدن
عوامل مختلفی در افزایش یا کاهش سوخت و ساز بدن دخیل هستند که عبارتند از سن، جنس، فعالیت بدنی، وضعیت هورمونی، دما و برخی از مواد غذایی است که مهمترین عامل افزایش دهنده سوخت و ساز، فعالیت بدنی زیاد است. دکتر نمازی میافزاید در سنین پایین میزان متابولیسم پایه بدن زیاد است و با افزایش سن از میزان سوخت و ساز کم میشود. جنسیت هم در این موضوع تاثیر زیادی دارد. در مردان به دلیل این که دارای توده عضلانی بیشتر و توده چربی کمتری نسبت به زنان هستند، میزان سوخت و ساز بالاتر است. به طور مثال ممکن است مرد خانه خیلی بیشتر از همسرش غذا بخورد، اما افزایش وزن کمتری نسبت به او داشته باشد.
وقتی لاغری، بیماری میشود
وقتی به رغم دریافت کافی مواد غذایی فرد وزن نمیگیرد و بتدریج شادابی اش را از دست میدهد میتوان به وجود بیماری در او مشکوک شد. دکتر نمازی با اشاره به این موضوع میگوید شایعترین علت لاغری سریع و ناگهانی میتواند استرس و تنشهای روحی باشد.
به گفته این متخصص اگر فردی نتواند شرایط استرس زا را در محیط کاری یا زندگی شخصی اش مدیریت کند، مشکلات روحی مانند استرس و اضطراب زیاد او را دچار مشکلات جسمی مانند لاغری سریع و ناگهانی میکند. این نوع لاغری میان افرادی که از افسردگی رنج میبرند نیز وجود دارد.
در ضمن برخی بیماریها ازجمله پرکاری غده تیروئید، بیماریهای انگلی و اختلالات گوارشی نیز میتواند عامل بروز لاغری باشد که با انجام مشاوره و آزمایشات مربوط مشکل مشخص و مورد بررسی قرار خواهد گرفت. این متخصص تاکید میکند وضعیت هورمونی ازجمله پرکاری تیروئید یکی از دلایل اصلی کاهش وزن است و باید در این خصوص آزمایشات دقیق تری انجام شود.
سیده زهرا حسینی، کارشناس ارشد علوم بهداشتی و تغذیه در این خصوص به جام جم میگوید:علاوه بر بیماریهایی مانند افسردگی، بیماری التهاب روده، سیلیاک، سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) و پرکاری تیروئید که همگی میتواند سبب کاهش وزن شود باید دانست مصرف برخی داروها نیز میتواند فرد را با داشتن یک برنامه غذایی متعادل و متنوع در معرض کاهش وزن قرار دهد.
به گفته حسینی، ریتالین یکی از داروهایی است که برای درمان بیش فعالی مورد استفاده قرار میگیرد و میتواند منجر به کاهش وزن و اختلال در رشد کودک شود. متفورمین که در کنترل قند بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار میگیرد نیز میتواند سبب کاهش وزن و لاغری شود. البته داروهایی هم هستند که با ایجاد عارضه بی اشتهایی میتواند منجر به کاهش وزن شود که در گروه داروهای موثر در بیماریهای ریوی، صرع، قلبی ـ عروقی و ضدافسردگی قرار دارند و برخی از انواع آنتی بیوتیکها نیز از این جملهاند.
نکاتی برای افزایش وزن افراد لاغر
۱ - یکی از روشهای کابردی افزایش وزن ۲ برابر کردن رژیم غذایی و متعاقب آن کالری دریافتی است. برخی افراد لاغر به اندازه رفع احساس گرسنگی غذا مصرف میکنند در حالی که برای افزایش وزن این مقدار کالری دریافتی کافی نیست.
۲ - تنظیم بندی ساعات مصرف غذا برای افراد لاغر بسیار اهمیت دارد. نباید منتظر احساس گرسنگی بمانید. ساعات خود را هر دو یا سه ساعت تنظیم کرده و سر ساعت وعده غذایی مصرف کنید. اولین وعده غذایی حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بعد از بیدار شدن در صبح باشد نه دیرتر. وعده اول غذایی در روز باید شامل غذاهای غنی باشد تا بدن را سرشار از مواد مغذی کنند.
۳ - یکی از روشهای آزمایش شده و البته به اثبات رسیده برای افزایش وزن استفاده از وسایل آشپرخانه و غذاخوری بزرگ است. از بشقاب، فنجان و … بزرگ استفاده کنید. چون برای افزایش وزن باید مقدار غذا را افزایش دهید.
۴ - هرگز با معده خالی ورزش نکنید. افراد لاغر ورزشکار باید یک سوال از خود بپرسند. تا به حال چند بار بدون صرف وعده اصلی صبحانه و فقط با نوشیدن مخلوط پودر پروتئین به باشگاه ورزشی رفتهاند؟ یا بعد از صرف وعده نهار و گذشت چند ساعت بدون صرف میان وعده قبل تمرین ورزش کردهاند؟ اینها اشتباهات رایجی هستند که بسیاری افراد مرتکب میشوند. برای افرادی که فقط صبح زمان ورزش کردن دارند، پیشنهاد میشود یک وعده سبک قبل از تمرین مصرف کنند و وعده اصلی و بزرگ صبحانه را بعد از تمرین مصرف کنند.
۵ - بر غذاهای سرشار از کالری و مواد مغذی تمرکز کنید. از مصرف غذاهای خالی از مواد مغذی و کالری اجتناب کنید. به جای یک غذای سرشار از چربی و شکر که ۵۰۰ کیلوکالری انرژی دارد، سعی کنید وعده غذایی پر کالری که حاوی کربوهیدرات، پروتئین، چربی، ویتامین، مواد معدنی و فیبر باشد، مصرف کنید.
۶ - در هنگام تمرین از نوشیدنی حاوی کربوهیدرات و پروتئین استفاده کنید. نسبت این نوشیدنی ۲ به یک و یک لیتر آب است. با استفاده از این نوشیدنی شما در طول روز حدود ۱۰۰ کلیوکالری انرژی بیشتر دریافت میکنید. مصرف این نوشیدنی قبل و بعد از تمرین باعث ۴۵۰ گرم افزایش وزن در یک هفته میشود.
۷ - همیشه از یک برنامه رژیمی سالم مخصوص افزایش وزن پیروی کنید و از غذا خوردن دست بر ندارید. با تغذیه سالم و تمرین بدنسازی همراه با افزایش وزن بر وزن عضلات بدن شما اضافه میشود و همچنین متابولیسم شما افزایش مییابد. /نمناک