راه‌های فرار از نفخ شکم/ وقتی معده شورش را می‌کند!

 به گزارش صد آنلاین ،افراد مبتلا به نفخ معمولا از افزایش حرکات روده، سروصدای بیش از حد روده‌ها و دفع گاز شکایت می‌کنند.

علل نفخ

- تجمع مایعات و گاز در روده

- هضم بد غذا

- تخمیر باقی مانده غذا در روده

- پرخوری

- حساسیت غذایی

- مصرف غذا‌های چرب و تخلیه دیر آنها از معده

- سندرم روده تحریک‌پذیر

- عدم تحمل مواد غذایی مانند عدم تحمل لاکتوز (قند شیر)

- بلع هوا

- انسداد یا عفونت دستگاه گوارشی

- خالی شدن سریع معده

- مصرف مواد غذایی تولید‌کننده گاز (حبوبات، سبزیجات و میوه‌های خام)

- یبوست

- اضطراب

- مصرف برخی آنتی بیوتیک‌ها و مسهل‌ها

- آلودگی به انگل‌های روده‌ای مانند کرم آسکاریس

- عفونت‌های قارچی مانند کاندیدا آلبیکانز

اگر پس از مصرف شیر یا لبنیات دچار نفخ می‌شوید، باید یا انواع بدون لاکتوز این محصولات را مصرف کنید و یا لبنیات را همراه با قرص‌های حاوی آنزیم لاکتاز استفاده کنید

بلع هوا

بلع هوا باعث نفخ می‌شود. با هر بار بلع غذا، چندین میلی لیتر هوا نیز بلعیده می‌شود. بلع هوا می‌تواند نشانه‌ای از استرس و اضطراب باشد و با جویدن آدامس و سیگار کشیدن تشدید می‌گردد. مقدار زیادی از این هوای بلع شده، قبل از ورود به معده، از طریق مری و دهان برگشت داده می‌شود.

تولید گاز در داخل روده

تعدادی از گاز‌های روده در اثر فعل و انفعالات باکتری‌های روده و تجزیه مواد غذایی، تولید می‌گردند. رشد زیاد باکتری‌های روده کوچک و هم چنین سوءهضم و سوءجذب موادغذایی در روده‌ها باعث تشدید تجمع گاز در روده و بروز نفخ می‌شود.

مصرف آنتی بیوتیک‌ها یا سایر دارو‌ها ممکن است رشد باکتری‌های روده را افزایش دهند.

آروغ زدن

آروغ شامل خروج هوای بلع شده از معده به طرف مری و دهان است. عواملی که باعث شل شدن دریچه بین مری و معده می‌شوند از جمله: چربی ها، شکلات و نوشابه‌های گازدار موجب تشدید این حالت می‌شوند.

اتساع شکم

نفخ به احساس پری شکم اطلاق می‌شود، در حالیکه اتساع شکمی به صورت افزایش قطر شکم دیده می‌شود.

اختلال حرکتی روده در سندرم روده تحریک پذیر یا نفخ عملکردی و نیز احتباس هوا در خمیدگی‌های روده بزرگ موجب اتساع شکم می‌شود.

چه بیماری‌هایی باعث نفخ می‌شوند؟

- بیماری‌های سوءهاضمه و سوءجذب

- زخم معده و اثنی عشر و یا التهاب و عفونت میکروبی هلیکوباکتر معده

- بیماری سلیاک و سوءجذب شیر (عدم تحمل لاکتوز) و سایر بیماری‌های مخاط روده

- گاهی اوقات وجود تومور، ابتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر، سیروز کبدی، انسداد روده

- آپاندیسیت، سنگ کیسه صفرا و یا سرطان معده

- دیابت، بیماری‌های تیروئید‌ی و بیماری‌های التهابی روده

- عفونت‌های روده‌ای

مصرف نعنا (عرق نعنا، برگ نعنا، قرص نعنا)، زیره سبز، زیره سیاه و زردچوبه نفخ را کاهش می‌دهند

راه‌های تشخیص علت نفخ

- در صورت شک به بیماری‌های معده و اثنی عشر، انجام تست هلیکوباکتر و گاهی بررسی اندوسکوپی لازم است.

- در صورت شک به بیماری‌های سوءجذب، تست سرولوژی و یا تنفسی درخواست می‌گردد و گاهی بیوپسی اثنی عشر و یا سایر قسمت‌های روده باریک انجام می‌گیرد.

- در صورت شک به بیماری روده بزرگ، کولونوسکوپی و نمونه برداری انجام می‌شود.

- در افراد مشکوک به رشد بیش از حد باکتری‌های روده، انجام تست تنفسی هیدروژن مفید است.

- در افراد با اتساع شکمی، باید وجود بیماری‌های سوء جذب همانند سلیاک بررسی شود.

راه‌های کاهش نفخ

در صورتی که بیماری خاصی باعث نفخ نشده باشد، با رعایت موارد زیر می‌توان آن را کاهش داد:

- خودداری از جویدن آدامس

- نکشیدن سیگار

- رفع استرس

- خودداری از مصرف موادی که باعث شل شدن دریچه بین معده و مری و در نتیجه رفلاکس (ترش کردن غذا) می‌شوند، مثل: شکلات، قهوه، چای و نوشابه‌های گازدار.

- خودداری از مصرف مواد غذایی که باعث نفخ میشوند مثل: کلم و کلم پیچ، حبوبات، سبزیجات خام، پیاز و سیر.

- گاهی اوقات نفخ به یبوست مربوط می‌شود، لذا ابتدا باید این مشکل را برطرف کرد.

- اگر پس از مصرف شیر یا لبنیات دچار نفخ می‌شوید، باید یا انواع بدون لاکتوز این محصولات را مصرف کنید و یا لبنیات را همراه با قرص‌های حاوی آنزیم لاکتاز استفاده کنید.

- بهتر است وعده‌های غذایی را در حجم کم و دفعات زیاد استفاده کنید.

- روزانه آب کافی بنوشید.

- غذا‌های تازه و طبیعی مصرف کنید و از مصرف انواع غذا‌های سرد و بسته‌بندی شده اجتناب کنید.

- مصرف زیاد نمک سبب جذب مقدار فراوانی آب از معده می‌شود.

- خودداری از مصرف غذا‌های چرب

- خودداری از بلع لقمه‌های بزرگ غذا

- در اختلالات اضطرابی، درمان ویژه لازم است.

- مصرف نعنا (عرق نعنا، برگ نعنا، قرص نعنا)، زیره سبز، زیره سیاه و زردچوبه نفخ را کاهش می‌دهند.

- قدم زدن پس از صرف غذا حرکات روده‌ها را تحریک می‌کند و باعث کاهش نفخ می‌شود. /تبیان