چرا آفتاب خسته‌مان می‌کند؟

 به گزارش صد آنلاین ،هوای بیرون چه گرم باشد و چه سرد، بدن شما مدام در حال تلاش است تا دمای نرمال خود را حفظ کند. وقتی در تابستان دمای هوا بالا می‌رود، تعریق شیوه اصلی بدن برای پایین آوردن دمای بدن است. عرق‌کردن شاید به نظر شما کار سختی نیاید؛ اما بدن شما برای این تعریق به‌سختی کار می‌کند.

وقتی عرق می‌کنید، ضربان قلب و سرعت متابولیسمتان بالا می‌رود. متابولیسم یا سوخت‌وساز بدن شما از کالری‌های غذاها و نوشیدنی‌هایی که مصرف می‌کنید برای سوخت‌رسانی به عملکردهایی مانند تنفس و گردش خون استفاده می‌کند. وقتی در محیطی گرم هستید، رگ‌هایتان گشاد می‌شوند و خون بیشتری به سطح پوستتان می‌رسانند. این فرایند اتساع عروق نام دارد و اجازه می‌دهد خون گرم با رسیدن به سطح پوست، خنک شود. اتساع عروق یا همان باز شدن رگ‌ها همان چیزی است که باعث می‌شود در هوای گرم گُر بگیرید و صورتان برافروخته شود.

. هوا مرطوب است

گرما و رطوبت هوا با همدیگر انرژی شما را می‌بلعند. با تبخیر قطرات عرق از روی پوستتان احساس خنکی می‌کنید؛ اما در هوای شرجی و مرطوب، به‌خودی‌خود ذرات آب زیادی در هوا وجود دارد؛ بنابراین عرق آهسته‌تر تبخیر می‌شود و قلب و بدنتان برای خنک‌کردن شما باید سخت‌تر تلاش کند.

. به‌اندازه کافی آب نمی‌نوشید

آن‌همه عرقی که می‌ریزید به معنی ازدست‌رفتن مایعات بدن است و اگر به‌اندازه کافی آب ننوشید و مایعات ازدست‌رفته را جایگزین نکنید، بدنتان دهیدراته یا کم‌آب خواهد شد. خستگی و تشنگی زیاد، سردرد و کاهش ادرار همگی علامت کم‌آبی بدن هستند. کم‌آبی بدن باعث افت فشارخون نیز می‌شود. شما احساس خستگی می‌کنید؛ چون خون کمتری در مغز و اندام‌هایتان در گردش است.

. نوشیدنی‌های مناسبی نمی‌نوشید

ترکیب مصرف زیاد قهوه (که حاوی کافئین است) با گرمای تابستان می‌تواند باعث کم‌آبی بدن و خستگی شود. کافئین یک ماده‌ی دیورتیک (ادرارآور) شناخته شده است، یعنی باعث افزایش تولید ادرار می‌شود و در نتیجه ممکن است باعث از دست رفتن بیشتر مایعات بدن شود. وقتی در محیط گرم هم باشید، بدن به طور طبیعی بیشتر عرق می‌کند و مایعات بیشتری از دست می‌دهد، پس ترکیب این دو می‌تواند خطر کم‌آبی و خستگی را افزایش دهد.

. تغذیه‌تان سالم نیست

چای با شیرینی زیاد، بستنی و دسر و اسنک‌های نمکی شاید در تابستان لذت بیشتری به شما بدهند و اشکالی ندارد گاهی سراغشان بروید؛ اما این غذاها و نوشیدنی‌ها دارای مواد مغذی چندانی نیستند که به بدنتان انرژی دهند. بلکه قند خونتان را دچار افت‌وخیزهای شدید می‌کنند و عجیب نیست که بعد از خوردن یک اسنک پُر از قند و دریافت یک انرژی ناگهانی، دچار افت انرژی شوید و خوابتان بگیرد.

. پوستتان در آفتاب آسیب دیده است

حتی وقتی ضدآفتاب می‌زنید باز هم پرتوهای قدرتمند فرابنفش خورشید به پوستتان می‌رسند. هر چند قرارگرفتن در معرض نور خورشید، انرژی‌بخش است و کمکتان می‌کند صبح‌ها بیدار و هشیار شوید؛ اما زیادی آن هم باعث آفتاب‌سوختگی می‌شود و عوارضی دارد.

آفتاب‌سوختگی، دمای بدن را بالا می‌برد و برای التیام به انرژی بیشتری نیاز دارد. آفتاب‌سوختگی شدید باعث می‌شود پوست نتواند رطوبتش را حفظ کند و خطر کم‌آبی بدن بالاتر می‌رود.

. شما در یک دوره افت انرژی هستید

خیلی از افراد بعد از خوردن ناهار احساس خواب‌آلودگی می‌کنند. این زمان معمولاً وقتی است که خورشید در درخشان‌ترین حالت خود است. ریتم طبیعی بدن شما باعث می‌شود بین ساعت‌های یک تا ۳ بعدازظهر احساس خستگی و خواب‌آلودگی کنید و به همین دلیل است که چرت بعد از ناهار در خیلی از کشورها و فرهنگ‌ها رواج دارد.

از کجا بدانید خسته‌اید یا گرمازده شده‌اید؟

عجیب نیست بعد از چند ساعت زیر آفتاب سپری‌کردن احساس خستگی کنید. اما همیشه باید حواستان به بدنتان باشد، خصوصاً وقتی در هوای گرم ورزش و فعالیت می‌کنید. اگر علائمی از کم‌آبی بدن یا گرمازدگی داشتید، فوراً به محیط خنکی بروید و مایعات بنوشیدهر چند ممکن است بعد از یک روز زیر آفتاب بودن احساس خستگی کنید؛ اما این خستگی معمولاً خطری برای سلامتی ندارد. ولی عوارض ناشی از گرمای زیاد مثل گرمازدگی و سکته گرمایی هم وجود دارند. گرمازدگی باعث خستگی زیاد می‌شود و البته با علائم دیگری نیز همراه است مثل گرفتگی‌های عضلانی، تهوع و سردرد. اینها علائمی هستند که نشان می‌دهند بدن به‌سختی در تلاش است تا دمایش را پایین بیاورد. اگر خیلی زود با رفتن به فضای خنک و کولردار، گرفتن دوش آب سرد یا گذاشتن پارچهٔ خیس و سرد روی پیشانی یا پشت گردن دمای بدنتان را پایین نیاورید، در معرض سکته گرمایی خواهید بود.

سکته گرمایی یک عارضهٔ بسیار خطرناک است و زمانی اتفاق می‌افتد که دمای بدن به بالای ۴۰ درجه می‌رسد. سکته گرمایی می‌تواند مغز را در معرض آسیب قرار دهد یا منجر به نارسایی اعضا یا حتی مرگ شود.

هر کسی که علائم سکته گرمایی را دارد باید فوراً تحت اقدامات درمانی قرار بگیرد:

. سرگیجه و بی‌حالی و غش

. ضربان تند قلب و نفس‌نفس‌زدن

. تهوع و استفراغ

. خشکی و رنگ‌پریدگی پوست (بدون عرق)

توصیه‌هایی برای حفظ انرژی در روزهای گرم تابستان

. با غذاهای الکترولیت‌دار مثل هندوانه و موز به جنگ خستگی تابستانی بروید.

. با نوشیدن آب کافی، نوشیدنی‌های الکترولیت‌دار و نوشیدنی‌های مناسب و خنک تابستانی جلوی دهیدراته یا کم‌آب‌شدن بدن که خستگی را تشدید می‌کند، بگیرید.

. در ساعات اوج آفتاب یعنی ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر که تابش UV شدیدتر است، در سایه بمانید یا از چتر استفاده کنید تا خستگی کاهش یابد.

. بد نیست وسط روز در فضایی خنک پنج تا ده دقیقه چرت بزنید.

. از ضدآفتاب استفاده کنید تا جلوی آفتاب‌سوختگی را بگیرید و خطر سرطان پوست را کاهش دهید.

. لباس‌های سبک و گشاد بپوشید و از کلاه لبه‌دار و عینک‌آفتابی با محافظ UV استفاده کنید.

. به طور منظم استراحت کنید. در روزهای گرم، استراحت‌های کوتاه در مکان‌های خنک داشته باشید تا انرژی خود را حفظ کنید.

. دوش آب‌خنک بگیرید. دوش یا حمام خنک دمای بدن را پایین می‌آورد و خستگی را تسکین می‌دهد.

. غذاهای آبدار بخورید. میوه‌ها و سبزیجاتی مثل هندوانه، خیار و کاهو به سیراب ماندن بدن کمک می‌کنند.

. از کافئین زیاد پرهیز کنید. این مواد باعث کم‌آبی بدن می‌شوند و خستگی را افزایش می‌دهند.

. محیط داخلی را خنک نگه دارید و از تهویه‌مطبوع یا پنکه برای کاهش دمای داخل خانه استفاده کنید.

. به‌تدریج زمان بیشتری در فضای باز بگذرانید تا بدنتان به گرما عادت کند.

. فعالیت شدید را محدود کنید و ورزش یا کارهای سنگین را به ساعات خنک‌تر روز منتقل کنید.

. از حوله مرطوب یا اسپری خنک‌کننده استفاده کنید. این وسایل دمای بدن را سریع کاهش می‌دهند و خستگی را کم می‌کنند.

. خواب کافی داشته باشید. خواب منظم به بدن کمک می‌کند با استرس گرما مقابله کند و خستگی را کاهش دهد.

. پنجره‌ها را در روز ببندید. این کار از ورود گرما به داخل خانه جلوگیری می‌کند و محیط را خنک نگه می‌دارد.

. از فن دستی یا اسپری آب استفاده کنید. این وسایل به خنک‌شدن سریع بدن کمک می‌کنند و خستگی را کاهش می‌دهند.

. پوست خود را مرطوب کنید. استفاده از لوسیون مرطوب‌کننده از خشکی پوست که می‌تواند خستگی را تشدید کند، جلوگیری می‌کند.

در نهایت این که

عجیب نیست بعد از چند ساعت زیر آفتاب سپری‌کردن احساس خستگی کنید. اما همیشه باید حواستان به بدنتان باشد، خصوصاً وقتی در هوای گرم ورزش و فعالیت می‌کنید. اگر علائمی از کم‌آبی بدن یا گرمازدگی داشتید، فوراً به محیط خنکی بروید و مایعات بنوشید./تبیان