محققان کانادایی نقش جدیدی را برای ویتامین K و گاما کربوکسیلاسیون در سلولهای بتا و نقش محافظتی بالقوه آنها در دیابت شناسایی کردهاند که برای اولین بار در ۱۵ سال تحقیقات پایه به این نقش دست یافتهاند.
کشف دانشمندان دانشگاه و مؤسسه تحقیقات بالینی مونترال (IRCM) یک پیشرفت خوشایند در درک مکانیسمهای زمینهای دیابت است، بیماری که از هر ۱۱ نفر در سراسر جهان یک نفر را مبتلا میکند و هیچ درمانی ندارد.
این مطالعه تا حدی توضیح میدهد که چگونه ویتامین K به پیشگیری از دیابت کمک کرده و میتواند به کاربردهای درمانی جدید برای دیابت نوع ۲ منجر شود.
ویتامین K یک ریز مغذی است که به دلیل نقشش در لخته شدن خون، به ویژه در گاما کربوکسیلاسیون، یک واکنش آنزیمی ضروری برای این فرآیند، شناخته شده است. چندین سال است که گمان میرود این ویتامین و در نتیجه گاما کربوکسیلاسیون ممکن است عملکردهای دیگری نیز داشته باشد.
چندین مطالعه نشان میدهد که بین کاهش مصرف ویتامین K و افزایش خطر ابتلا به دیابت ارتباط وجود دارد. با این حال مکانیسمهای بیولوژیکی که توسط آن ویتامین K در برابر دیابت نقش حفاظتی ایفا میکند تا کنون یک راز باقی مانده است.
در مطالعه خود، ماتیو فرون، استادیار پژوهشی پزشکی UdeM و تیمش در IRCM ابتدا توانستند تعیین کنند که آنزیمهای دخیل در گاما کربوکسیلاسیون و بنابراین در استفاده از ویتامین K در مقادیر زیادی در سلولهای بتای پانکراس وجود دارند. سلولهایی که انسولین گرانبهایی را تولید میکنند که سطح قند خون را کنترل میکند.
فرون، محقق پیشرو در زیست شناسی مولکولی، در این باره گفت: «واضح است که دیابت به دلیل کاهش تعداد سلولهای بتا یا ناتوانی آنها در تولید انسولین کافی ایجاد میشود، برای روشن شدن مکانیسم سلولی که بر اساس آن ویتامین K عملکرد سلولهای بتا را حفظ میکند، تعیین اینکه کدام پروتئین توسط گاما کربوکسیلاسیون در این سلولها هدف قرار گرفته است، ضروری بود».
محققان در این مطالعه یک پروتئین گاما کربوکسیله شده جدید به نام ERGP را شناسایی کردند که این پروتئین نقش مهمی را در حفظ سطوح فیزیولوژیکی کلسیم در سلولهای بتا به منظور جلوگیری از اختلال ترشح انسولین ایفا میکند. در نهایت، این مطالعه نشان داد ویتامین K از طریق گاما کربوکسیلاسیون برای ERGP برای انجام نقش خود ضروری است.
این اولین بار در ۱۵ سال گذشته است که یک پروتئین جدید وابسته به ویتامین K شناسایی شده است و زمینه جدیدی از تحقیقات را در این زمینه باز میکند.
2111