این گروه خونی بیشتر در معرض سکته مغزی زودرس هستند

 به گزارش صد آنلاین، مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد افراد دارای گروه خونی A بیش از سایرین در معرض سکته مغزی پیش از ۶۰ سالگی هستند.

به گزارش science alert پژوهشی منتشرشده در سال ۲۰۲۲ از ارتباطی معنادار میان نوع خاصی از گروه خونی و افزایش احتمال سکته مغزی در سنین پایین پرده برمی‌دارد. بر اساس نتایج این مطالعه، افرادی که حامل زیرگروه A۱ از گروه خونی A هستند، در مقایسه با سایر گروه‌های خونی، احتمال بیشتری برای ابتلا به سکته مغزی پیش از رسیدن به ۶۰ سالگی دارند.

گروه‌های خونی A، B، AB و O، که به دلیل وجود آنتی‌ژن‌های متفاوت روی سطح گلبول‌های قرمز شناخته می‌شوند، سال‌هاست مورد توجه پزشکان هستند. با این حال، همین گروه‌ها نیز دارای زیرگروه‌هایی هستند که در اثر جهش‌های ژنتیکی شکل می‌گیرند.

در این مطالعه که نتایج آن در مجله تخصصی Neurology منتشر شده، داده‌های ۴۸ پژوهش ژنتیکی مورد بررسی قرار گرفت؛ این داده‌ها شامل حدود ۱۷ هزار بیمار سکته مغزی و نزدیک به ۶۰۰ هزار فرد سالم (گروه کنترل) در رده سنی ۱۸ تا ۵۹ سال بودند.

تحلیل‌های انجام‌شده نشان دادند که بین ژن مسئول گروه خونی A۱ و خطر سکته مغزی زودهنگام ارتباط روشنی وجود دارد. جست‌وجوی ژنومی گسترده، دو ناحیه از ژنوم را که با افزایش خطر سکته در ارتباط بودند، شناسایی کرد که یکی از آنها با محل قرارگیری ژن‌های گروه خونی تطابق داشت.

در بررسی دقیق‌تر ژن‌های مرتبط با گروه‌های خونی مشخص شد افرادی که ژن آنها نوعی از گروه خونی A را کد می‌کند، ۱۶ درصد بیشتر از سایرین احتمال دارد پیش از ۶۰ سالگی دچار سکته مغزی شوند. در مقابل، کسانی که دارای ژن نوع O۱ هستند، ۱۲ درصد احتمال کمتری برای سکته مغزی در این سن داشتند.

با این حال، پژوهشگران تأکید کرده‌اند که این افزایش خطر نسبتاً اندک است و بنابراین، نیازی به انجام اقدامات غربالگری یا مراقبت‌های ویژه برای افراد دارای گروه خونی A وجود ندارد.

استیون کیتنر، نورولوژیست عروقی و نویسنده ارشد این مطالعه از دانشگاه مریلند، در این‌باره گفت: «ما هنوز نمی‌دانیم چرا گروه خونی A می‌تواند با افزایش خطر سکته در ارتباط باشد، اما احتمالاً این موضوع به عوامل مؤثر در انعقاد خون مانند پلاکت‌ها، سلول‌های پوشاننده رگ‌ها و برخی پروتئین‌های در گردش مربوط می‌شود؛ عناصری که همگی در تشکیل لخته‌های خونی نقش دارند.»

گرچه این یافته‌ها ممکن است در نگاه اول نگران‌کننده به‌نظر برسند، اما پژوهشگران تأکید کرده‌اند که باید نتایج را در بستر آماری مناسب درک کرد. در ایالات متحده، سالانه حدود ۸۰۰ هزار نفر دچار سکته مغزی می‌شوند که از این میان، تقریباً سه‌چهارم موارد در افراد بالای ۶۵ سال رخ می‌دهد و با هر دهه افزایش سن پس از ۵۵ سالگی، خطر سکته دو برابر می‌شود.

همچنین، شرکت‌کنندگان در این مطالعه از مناطق مختلفی، چون آمریکای شمالی، اروپا، ژاپن، پاکستان و استرالیا بودند، اما تنها ۳۵ درصد از آنها از نژاد غیراروپایی بودند. این نکته اهمیت انجام مطالعات مشابه در جمعیت‌های متنوع‌تر را برای درک بهتر نتایج برجسته می‌کند.

یکی دیگر از یافته‌های مهم این مطالعه، مقایسه‌ی سکته‌های زودرس (پیش از ۶۰ سال) با سکته‌های دیررس (پس از ۶۰ سال) بود. برای این بخش، داده‌های مربوط به ۹۳۰۰ فرد بالای ۶۰ سال که سکته کرده بودند با اطلاعات حدود ۲۵ هزار فرد سالم در همان گروه سنی مقایسه شد.

نتایج نشان دادند که افزایش خطر سکته در گروه خونی A در افراد بالای ۶۰ سال از نظر آماری معنی‌دار نبود، که نشان‌دهنده‌ی تفاوت در مکانیسم بروز سکته در سنین پایین و بالا است. به گفته‌ی نویسندگان، سکته‌های زودرس بیشتر ناشی از مشکلات مرتبط با لخته‌شدن خون هستند تا تجمع چربی در دیواره شریان‌ها (آترواسکلروز).

در عین حال، افراد دارای گروه خونی B نیز در مقایسه با افراد فاقد سکته، در هر سنی حدود ۱۱ درصد احتمال بیشتری برای ابتلا به سکته مغزی داشتند.

مطالعات پیشین نیز نشان داده‌اند که ناحیه ژنتیکی موسوم به locus ABO که مسئول تعیین گروه خونی است، با پدیده‌هایی مانند کلسیفیکاسیون شریان‌های کرونری (که موجب کاهش جریان خون می‌شود) و حمله قلبی مرتبط است. همچنین توالی‌های ژنتیکی مربوط به گروه‌های A و B با افزایش اندک خطر بروز ترومبوز وریدی (لخته خون در رگ‌های وریدی) نیز مرتبط دانسته شده‌اند./برنا