به گزارش صد آنلاین، برخی از علائم دهان و دندان میتوانند نشانگر مشکلات سلامت عمومی باشند، اما نکات مهمی وجود دارد که باید در نظر گرفت:
این ارتباطات قطعی و انحصاری نیستند:
یک علامت دهانی (مثل التهاب لثه) میتواند علل بسیار متعددی داشته باشد (مثلاً رعایت نکردن بهداشت، سیگار، استرس، تغییرات هورمونی).
وجود یکی از این علائم به معنای تشخیص قطعی بیماری گفته شده نیست.
این علائم معمولاً نشاندهنده احتمال افزایش خطر یا نیاز به بررسی بیشتر هستند، نه تشخیص بیماری.
توضیح علمی روابط ذکر شده:
آبسه متعدد لثه و تنفس بدبو و دیابت:
دیابت کنترل نشده سیستم ایمنی را تضعیف میکند و محیط دهان را مستعد عفونتهای باکتریایی (مثل آبسه لثه) مینماید.
قند خون بالا محیط رشد باکتریها را فراهم کرده و باعث بوی بد دهان میشود.
نکته: عفونتهای لثه خود میتوانند کنترل قند خون را سختتر کنند (رابطه دوطرفه).
التهاب و پسرفت لثه و زوال عقل (دمانس):
تحقیقات ارتباط بین بیماری شدید پریودنتال (لثه) و افزایش خطر زوال عقل (به ویژه آلزایمر) را نشان دادهاند.
مکانیسم احتمالی: باکتریهای عامل بیماری لثه یا التهاب مزمن ناشی از آن ممکن است از طریق جریان خون یا عصب بویایی به مغز رسیده و به آسیب عصبی کمک کنند.
نکته: این یک رابطه علیتی مستقیم و ثابت شده نیست، بلکه یک همبستگی و عامل خطر احتمالی است. عوامل مشترک زیادی (مثل ژنتیک، التهاب عمومی بدن) میتوانند در هر دو نقش داشته باشند.
التهاب مزمن لثه و دندانهای شل و بیماریهای قلبی:
بیماری شدید پریودنتال یک منبع التهاب مزمن در بدن است.
این التهاب میتواند به عروق خونی آسیب زده، در تشکیل پلاکهای آترواسکلروز (تصلب شرایین) نقش داشته باشد و خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
برخی باکتریهای دهان ممکن است وارد جریان خون شده و مستقیماً به قلب یا عروق آسیب بزنند.
نکته: مانند زوال عقل، این هم یک عامل خطر مهم است، نه یک علت مستقیم و انحصاری. سیگار، رژیم غذایی، فشار خون و... عوامل خطر اصلیتر هستند.
فرسایش دندان و ترشی دهان و ریفلاکس معده (GERD):
این مورد ارتباط مستقیمتر و قویتری دارد.
اسید معده که به دلیل ریفلاکس به دهان برمیگردد، بسیار قوی است و مستقیماً مینای دندان (به خصوص سطوح داخلی دندانهای بالا) را حل میکند (فرسایش شیمیایی). این فرسایش معمولاً بدون پوسیدگی واضح است.
این اسید باعث احساس ترشی یا مزه تلخ در دهان میشود.
نکته: استفراغ مکرر (مثلاً در بولیمیا) نیز همین اثر را دارد.
جمعبندی و توصیههای مهم:
مراجعه به دندانپزشک: هر یک از این علائم (به خصوص آبسه، التهاب شدید لثه، پسرفت لثه، لق شدن دندانها، فرسایش غیرمعمول دندانها) نیاز به بررسی فوری توسط دندانپزشک دارند. دندانپزشک علت دهانی را تشخیص و درمان میکند.
مطرح کردن نگرانی با پزشک: اگر دندانپزشک مشکوک به ارتباط مشکل دهان با یک بیماری سیستمیک (مثل دیابت، ریفلاکس) باشد، شما را به پزشک عمومی یا متخصص مربوطه ارجاع خواهد داد. یا اگر شما بیماری سیستمی شناخته شدهای دارید (مثل دیابت، مشکلات قلبی)، حتماً دندانپزشک خود را مطلع کنید.
خودتشخیصی ممنوع: هرگز صرفاً بر اساس علائم دهانی، خودتان را به بیماریهایی مثل دیابت، زوال عقل یا بیماری قلبی مبتلا ندانید. تشخیص این بیماریها نیاز به معاینه، شرح حال کامل و آزمایشات تخصصی توسط پزشک دارد.
اهمیت بهداشت دهان: بهترین راه پیشگیری از بسیاری از این مشکلات دهانی و کاهش خطر بالقوه آنها برای سلامت عمومی، رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان (مسواک، نخ دندان، معاینات منظم دندانپزشکی) است.
سبک زندگی سالم: ترک سیگار، رژیم غذایی متعادل و ورزش نیز هم برای سلامت دهان و هم سلامت عمومی حیاتی هستند.
این اطلاعات ارزشمند هستند چون اهمیت سلامت دهان را به عنوان بخشی از سلامت کلی بدن نشان میدهند و لزوم توجه به علائم آن و مراجعه به متخصص را یادآوری میکنند./ اختصاصی صد آنلاین