علائم سکته مغزی که باید زود تشخیص داده شوند/ این علائم را دیدید سریع به پزشک مراجعه کنید
بازدید:۳۵۳
صد آنلاین | سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است که باید فوراً به آن رسیدگی شود. بنابراین، شناسایی علائم اولیه میتواند از ناتوانیهای طولانیمدت و حتی مرگ پیشگیری کند.
به گزارش صد آنلاین، موفقیت درمان و مدیریت سکته مغزی تا حد زیادی به سرعت شناسایی آن و انجام اقدامات لازم بستگی دارد. سکته مغزی، که گاهی از آن به عنوان «حمله مغزی» یاد میشود، زمانی رخ میدهد که جریان خون به مغز مختل شود. این اختلال میتواند از نوع ایسکمیک باشد که در اثر انسداد رگهای خونی اتفاق میافتد، یا از نوع هموراژیک که ناشی از پارگی رگ خونی در مغز است.
دکتر شیوراج هونگه، متخصص مغز و اعصاب بر اهمیت تشخیص زودهنگام سکته تأکید میکند. او میگوید:«شناسایی علائم سکته در مراحل اولیه بسیار حیاتی است، چون زمان یعنی مغز. در هر دقیقه پس از آغاز سکته، بین یک تا ۱.۵ میلیون نورون ممکن است از بین برود.»
در ادامه به بررسی علائم اولیهی سکته مغزی و راههای تمایز آن با سایر شرایطی که علائمی مشابه ایجاد میکنند میپردازیم.
علائم سکته مغزی که باید زود تشخیص داده شوند
شایعترین نشانههای اولیهی سکته مغزی را میتوان با استفاده از سرواژهی BE FAST بهخاطر سپرد. به گفتهی دکتر هونگه، این علائم عبارتاند از:
• B (Balance): اختلال در تعادل
• E (Eyes): تغییرات بینایی (تاری دید یا از دست دادن بینایی)
• F (Face): افتادگی یک طرف صورت
• A (Arms): ضعف یا بیحسی در یک دست
• S (Speech): مشکلات گفتاری (تکلم نامفهوم یا بریدهبریده)
• T (Time): زمان اقدام فوری است
دکتر اضافه میکند: «این علائم معمولاً بهطور ناگهانی ظاهر میشوند و ممکن است همراه با گیجی، سردرد شدید یا دشواری در درک گفتار باشند.»
اهمیت تشخیص زودهنگام
دخالت سریع، بهویژه در چهار و نیم ساعت نخست، میتواند تأثیر چشمگیری بر نتایج درمان داشته باشد. درمانهایی مانند ترومبولیز (داروهای حلکنندهی لخته) یا ترومبکتومی مکانیکی در این بازه زمانی بیشترین اثر را دارند. به گفتهی دکتر هونگه، تأخیر در درمان میتواند منجر به آسیب غیرقابلبرگشت مغز، ناتوانی یا مرگ شود.
بهطور شوکهکنندهای، سالانه ۱۵ میلیون نفر در جهان دچار سکته مغزی میشوند. از این تعداد، ۵ میلیون نفر جان خود را از دست میدهند و ۵ میلیون نفر دیگر دچار ناتوانی دائمی میشوند، که بار سنگینی بر خانوادهها و جامعه وارد میکند. به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، سکته مغزی در افراد زیر ۴۰ سال نسبتاً نادر است، اما در صورت وقوع، فشار خون بالا عامل اصلی آن است. همچنین حدود ۸ درصد از کودکان مبتلا به کمخونی داسیشکل نیز ممکن است دچار سکته مغزی شوند.
در صورت بروز سکته چه باید کرد؟
اگر به سکته مغزی در کسی مشکوک شدید، بلافاصله اقدامات زیر را انجام دهید:
• فوراً با آمبولانس تماس بگیرید
• زمان شروع علائم را یادداشت کنید – این اطلاعات برای تعیین نوع درمان حیاتی است
• از دادن غذا، نوشیدنی یا دارو خودداری کنید، چون ممکن است فرد توان بلع نداشته باشد
• فرد را آرام نگه دارید و تا رسیدن کمک در کنارش بمانید
• منتظر نمانید تا ببینید علائم بهتر میشوند یا نه؛ زمان از دسترفته برابر با مغز از دسترفته است
تفاوت بین علائم سکته و شرایط مشابه
شرایطی مانند هاله میگرنی، صرع، حملات ایسکمیک گذرا (TIA)، افت قند خون یا حتی اضطراب میتوانند علائمی مشابه سکته داشته باشند. TIA که گاه به آن «مینیسکته» نیز گفته میشود، علائمی دقیقاً مشابه سکته دارد اما طی ۲۴ ساعت بدون آسیب پایدار از بین میرود — با این حال، هشداری جدی برای سکتهی اصلی در آینده محسوب میشود.
فقط تصویربرداریهای مغزی مانند سیتیاسکن یا MRI میتوانند سکته را تأیید یا رد کنند. بنابراین، هرگونه علائم عصبی ناگهانی باید به عنوان اورژانس پزشکی در نظر گرفته شود — بدون توجه به علت آن.
جمعبندی
سکته مغزی یک اورژانس بسیار حساس به زمان است که در آن هر ثانیه اهمیت دارد. شناسایی سریع علائم با استفاده از روش BE FAST و اقدام فوری پزشکی میتواند تفاوت بین بهبودی کامل و ناتوانی دائمی — یا حتی مرگ — باشد. اگرچه برخی از شرایط ممکن است تقلیدی از سکته باشند، اما همواره ایمنترین کار این است که هر علامت عصبی ناگهانی را به چشم یک فوریت پزشکی ببینیم.
با مداخلات بهموقع و افزایش آگاهی عمومی، میتوان اثرات ویرانگر سکته را بهطور قابلتوجهی کاهش داد./ انتخاب