۲.۵ میلیون ایرانی، خون می‌دهند! آیا شما هم جزء آنها هستید؟

به گزارش صد آنلاین؛ شما تا این سن چند بار خون اهدا کرده‌اید؟ آیا شما هم از آن دسته افراد هستید که از اهدای خون می‌ترسند و فکر می‌کنند با این کار دچار کم‌خونی می‌شوند یا مبتلا به هپاتیت و اچ‌آی‌وی و دیگر بیماری‌های منتقله از راه خون می‌شوند؟ آیا می‌دانید اهدای خون در ایران از چه سنی شروع می‌شود و تا چه سنی مجاز است؟ می‌دانستید زن‌ها ۳ بار در سال و مردها سالانه ۴ بار می‌توانند خون اهدا کنند؟ اگر دوست دارید چیزهای تازه‌ای درباره اهدای خون یاد بگیرید، پس حتما این گزارش را بخوانید.

سالانه تنها ۲.۵‌ میلیون نفر از جمعیت کشورمان برای اهدای خون اقدام می‌کنند. گاهی هم کمتر. مثلا در سال گذشته (۱۴۰۳) فقط ۲ میلیون و ۳۶۰ هزار و ۱۱۵ نفر در کل کشور خون اهدا کردند. البته با آن که این آمار با در نظر گرفتن کل جمعیت کشور که ۸۵ میلیون نفر است، چشمگیر نیست، اما ۱۰۰‌ درصد نیازهای کشور با همین میزان ذخایر خونی برطرف می‌شود.

در حال‌حاضر به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت ایران، ۲۶‌ اهداکننده خون وجود دارد. در حالی که طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، شاخص اهدای خون در کشورهای با درآمد متوسط به بالا ۱۶ در ۱۰۰۰ و در کشورهای با درآمد بالا ۳۱ در ۱۰۰۰ نفر جمعیت است.

براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، مردم ۵۴ درصد کشورهای دنیا خون خود را اهدا نمی‌کنند؛ آن را می‌فروشند. طبیعتا با توجه به این که انگیزه اصلی این افراد از خون دادن، کسب منفعت مالی است، احتمال آلودگی خون بالا می‌رود. چون این افراد معمولا از قشر ضعیف جامعه هستند و عمدتا خودمراقبتی پایین‌تری دارند و این موضوع می‌تواند عاملی برای ناایمن بودن خون‌شان باشد.

ایران جزو کشورهایی است که بیشتر اهداکنندگان آن داوطلبانه خون می‌دهند. موضوعی که در کاهش خطر انتقال بیماری‌های عفونی بسیار موثر است. دکتر بشیر حاجی‌بیگی، سخنگوی سازمان انتقال خون کشور در گفتگو با همشهری می‌گوید: «ایران اولین کشور در حوزه جغرافیایی مدیترانه شرقی است که موفق شده از سال ۲۰۰۷ به شاخص اهدای خون ۱۰۰‌ درصد داوطلبانه برسد.» به همین دلیل خون‌های اهدایی در ایران در زمان اهدا جزو سالم‌ترین خون‌ها است و برای مثال خطر انتقال عفونت‌های هپاتیت B، هپاتیت A، هپاتیت C و HIV به دنبال انتقال خون، در ایران کمتر از کشورهایی مثل آمریکا است.

۳ گروه اهداکننده داریم

اهداکنندگان خون در ایران ۳‌ دسته‌اند؛ بار اولی، مستمر و باسابقه؛ اهداکنندگان بار اولی همان طور که از اسم‌شان پیدا است، تا حالا اهدای خون نداشته‌اند و برای اولین بار اقدام به اهدای خون می‌کنند و ممکن است ۱۸ ساله باشند و ممکن است سن‌شان بالای ۴۰ و ۵۰ باشد. ولی موضوع این است که برای اولین بار اقدام به این کار می‌کنند.

اهداکنندگان مستمر کسانی هستند که در طول سال حداقل ۲ بار خون اهدا می‌کنند. ۸۷ درصد خون‌های اهدایی در ایران متعلق به این افراد است؛ یعنی این افراد بالاترین مشارکت را در اهدای خون دارند.

اهداکننده باسابقه هم فردی است که سابقه‌ای در اهدای خون داشته باشد. حالا این سابقه می‌تواند ۶‌ ماه پیش باشد، یا ۵ سال پیش.‌

سن اهدای خون در ایران از ۱۸ سالگی است و افراد تا پایان ۶۰ سالگی می‌توانند برای اهدای خون اقدام کنند. اهداکنندگان مستمر هم تا ۶۵ سالگی می‌توانند خون اهدا کنند. ۵۰ درصد اهداکنندگان خون در ایران ۳۱‌ تا ۴۵‌ سال سن دارند و ۲۴‌ درصد آنان هم ۴۶‌ تا ۶۰‌ ساله هستند.

در ایران مردها سالی ۴ بار و زنان به دلیل مسائل فیزیولوژیک (قاعدگی) سالانه ۳ بار می‌توانند برای اهدای خون اقدام کنند. ولی جالب است که خیلی از خانم‌ها از اهدای خون می‌ترسند و برای همین حتی یک بار هم خون اهدا نکرده‌اند که البته این ترس دلایل زیادی دارد؛ از کم‌خونی تا ابتلا به بیماری‌های منتقله از راه خون مثل HIV و هپاتیت، عفونت، ضعیف شدن قوای جسمی و ... .

بزرگ‌ترین ترس زنان

درمورد کم‌خونی که بزرگ‌ترین ترس زنان است، موضوع این است که خونی که با اهدا از دست می‌رود، در کمتر از یک ماه جایگزین می‌شود. این حرف خود کارشناسان است. سخنگوی سازمان انتقال خون کشور در این رابطه به همشهری می‌گوید: «برای بررسی کم‌خونی اهداکنندگان در مراکز انتقال خون، هم تست هموگلوبین انجام می‌گیرد و هم غلظت خون مراجعه‌کنندگان چک می‌شود. حتی برای اصلاح کم‌خونی، در همه مراکز با تجویز پزشک، مکمل‌های حاوی آهن هم به صورت رایگان به آنها داده می‌شود. درضمن اگر خانمی مشکل کم‌خونی و کمبود آهن و ... داشته باشد، به او گفته می‌شود که شرایط اهدای خون را ندارد و از او خون گرفته نمی‌شود. پس هراس خانم‌ها درباره اهدای خون بی‌مورد است.»

جالب است بدانید که کمتر از ۵ درصد اهدای خون کشور به زنان اختصاص دارد. درحالی‌که به گفته مسئولان سازمان انتقال خون، زنان ایرانی یکی از سالم‌ترین خون‌ها را در منطقه دارند.

اگر تا حالا برای اهدای خون مراجعه نکرده‌اید، باید بدانید که ما بیش از ۲۰۰ مرکز و پایگاه انتقال خون ثابت در کشور داریم که لیست همه آنها به اضافه آدرس در سایت سازمان انتقال خون ایران به نشانی https://ehda.ibto.ir/ موجود است. همچنین می‌توانید از طریق این سایت نوبت اینترنتی بگیرید و در ساعت تعیین‌شده مراجعه کنید. ساعت کاری این مراکز عمدتا ۸ تا ۱۵ است و شما می‌توانید در یکی از این ساعت‌ها برای اهدا مراجعه کنید. درضمن توصیه می‌شود که ضمن داشتن خواب کافی، ۴ ساعت قبل از مراجعه غذا میل کنید و قبل از اهدای خون حداقل نیم ‌لیتر (۲ لیوان) آب بنوشید.

منبع: همشهری