به گزارش صد آنلاین، ملودرامهایی که در آنها تقابلهایی، چون شکافهای طبقاتی، فقر، اعتیاد و تکانههای سیاسی عامل تهدید سعادت خانواده و فردیت قهرمانهای یک فیلم باشند در ادبیات سینمایی فارسی بهاصطلاح فیلمهای اجتماعی نامیده میشود. این نوع فیلمها از ابتدای تولید صنعتی فیلم ایرانی از ۷ دهه پیش به این سو سابقه تولید و اکران دارند. در چند سال اخیر حیات اقتصادی سینمای ایران پس از دوران همهگیری وابسته به تولید و نمایش فیلمهای کمدی شده و فضا برای تولید و نمایش فیلمهای با برچسب سینمای اجتماعی تنگ و تنگتر. با سعید خانی، تهیهکننده و پخشکننده فیلم «رها» ساخته حسام فرهمند با بازی شهاب حسینی و غزل شاکری درباره تنگناهای تولید و نمایش فیلمهای غیرکمدی در سینمای ایران سخن گفتهایم.
کمدی نیاز سینماست
ما به عنوان تهیه کننده در وهله اول باید کاری را انجام دهیم که حالمان با آن خوب باشد. چون اگر قرار باشد هدف مان از حضور در سینما صرفا بیزینس و پول درآوردن باشد چه به عنوان کارگردان، چه تهیه کننده و چه عوامل دیگر به نظرم راه را اشتباه آمدهایم. من شخصا یک استراتژی برای خودم دارم که بز اساس آن سعی میکنم یک کمدی بسازم و بعدش یک ملودرام تولید کنم. کمدی را میسازم، چون نیاز سینما است. من از معدود تهیه کنندگانی هستم که هم تولید دارم، هم پخش کنندهام و هم سینماداری میکنم؛ بنابراین این زنجیره برایم اهمیت دارد و طبیعتاً فیلمهایی تولید میکنم که به لحاظ اقتصادی برای این چرخه مناسب باشد. از طرف دیگر وقتی کمدی «سال گربه» را میسازم سعی میکنم درآمد آن فیلم در خود سینما تزریق شود و نتیجه اش میشود فیلم «رها» که فیلم اجتماعیای است که به نظرم حرفهای زیادی برای گفتن دارد. از طرف دیگر بستری فراهم میشود تا دوست عزیزی که سالها در این سینما فعالیت موثر داشته اولین فیلم بلندش را بسازد و ما یک کارگردان خوش فکر جدید را به سینمای ایران معرفی کنیم. با مجموعه این اتفاقات ما فیلم «رها» را تولید کردیم که از همان ابتدا میدانستم تهیه اش ریسک بالایی دارد.
وقتی میخواهم کمدی بسازم سرمایه گذاران زیادی ابراز تمایل برای همکاری میکنند ولی برای ملودرام، همه سرمایه گذاران اصطلاحا به پستو میروند به همین دلیل من رها را تقریبا با سرمایه شخصی خودم ساختم ولی میدانستم که ریسک هم خواهد داشت.
هر کمدیای نمیفروشد
برای من یک کلیتی مهم است و بر آن اساس سعی میکنم با استراتژی درست کار کنم. این که شما کمدی کار کنید هم الزاماً به معنای موفقیت تضمینی در گیشه نیست. کمااین که پارسال تعدادی از کمدیها خوب نفروختند.
تماشاگران فیلم ایرانی تعداد مشخص و محدودی هستند
وقتی درباره تماشاگر فیلم ایرانی صحبت میکنیم منظورمان ۸۵ میلیون جمعیت ایران نیست. این ۸۵ میلیون شاید سالی چند بار شهربازی یا رستوران بروند ولی قطعا همه آنها در طول سال سینما نمیروند. کل مخاطبان سینمای ایران در سال گذشته حدود ۳۵ میلیون نفر بوده که تعدادی از آنها چند بار در طول سال سینما رفتهاند و مثلا از فیلمی خوششان آمده و چند بار آن را در اکران تماشا کردهاند. پس ما در مورد جمعیت آماری محدود و مشخصی صحبت میکنیم که مخاطب سینما هستند.
بدون شهاب حسینی فیلم «رها» ساخته نمیشد
در سالهای اخیر تولید سریال برای شبکه نمایش خانگی باعث شده تعداد زیادی از بازیگران ما جذب این سریالها شوند و ما برای تولید فیلم سینمایی با مشکل کمبود بازیگر مواجه شدهایم. برای فیلمی که با دغدغههای اجتماعی قرار است ساخته شود حضور بازیگرانی از جنس شهاب حسینی خیلی میتواند تعیین کننده باشد. من در اختتامیه جشنواره فجر هم گفتم که بدون شهاب حسینی، «رها» ساخته نمیشد. برای چنین فیلمی ما به حضور یک ستاره احتیاج داشتیم. از روز اول هم که با آقای فرهمندکارگردان فیلم صحبتهای اولیه را میکردیم روی این موضوع توافق داشتیم که حتما باید در این فیلم، هم برای نقش توحید و هم کاراکتر ثریا باید استار داشته باشیم. برای بقیه پرسوناژها هم سراغ بچهها تئاتر رفتیم.
هیچ کس نمیگوید فیلم ما بد است
برای فیلم رها، شخصا انتظار استقبال و فروش بیشتری داشتم. ما مشکل اطلاع رسانی و تبلیغات داریم. تلویزیون که اساساً با این نوع سینما میانهای ندارد. ارگانهای دیگر هم کمکی نکردند. ارشاد هم هیچ کمک و حمایتی از ما نکرد. در بحث تبلیغات شهری هم در همه جای جهان برای کالای فرهنگی بستری برای تبلیغ و اطلاع رسانی وجود دارد ولی در این جا تفاوتی میان چیپس و فیلم نیست. مجموعه اینها باعث میشود مخاطب هدف مان حتی متوجه نشود که چنین فیلمی روی پرده است. هرچند در مجموع اقبال مخاطب از فیلم رها رضایت بخش است. اگر به بخش نظرهای مردمی سایتهای بلیت فروشی مراجعه کنید میبینید که اکثر تماشاگران گفتهاند این فیلم تلخی است ولی کسی نمیگوید فیلم بدی است و آن را نبینید. این رضایت تماشاگران برای ما اهمیت بسیاری دارد.
تماشاگران فیلمهای اجتماعی را به سینما بازگردانیم
برای فیلم رها از دو سرمایه گذار که سهم کوچکی هم داشتند استفاده کردم. به آنها اطمینان دادم سرمایه شان برمی گردد (که با این فروش این اتفاق رخ میدهد) ولی سود آن چنانی نخواهید کرد. در عوض من حتما از شما به عنوان سرمایه گذار برای فیلم کمدی استفاده خواهم کرد.
در سالهای گذشته نسبت به سینمای اجتماعی کم لطفیهای زیادی شد. مجموعه اینها برای سرمایه گذار شائبه ایجاد میکند که از سرمایه گذاری در فیلم اجتماعی پرهیز کند، چون در این سالها دیده که چه اتفاقی برای مثلا «قاتل و وحشی» یا «علت مرگ: نامعلوم» رخ داده است. اگر شرایط تغییر کند و فرضا «پیر پسر» به درستی اکران شود و اکران فیلم اجتماعی سامان بیابد سرمایه گذاران هم ترغیب به حضور در این عرصه میشوند.
در ۳ سال گذشته ما بخشی از مخاطبان سینمای اجتماعی را فراری دادیم وگرنه قبلاً فیلمهای اصغر فرهادی و سعید روستایی با اقبال تماشاگران مواجه میشدند ما آن تماشاگر را از دست دادیم و زمان میبرد تا دوباره پایش را به سینما باز کنیم./آفتابنیوز