- تحریمهای آمریکا اگرچه اقتصاد ایران را تحت فشار قرار دادهاند، اما نتوانستهاند ایران را به تعدیل مواضع هستهای یا عقبنشینی از «ماموریتهایش» وادار کنند. حتی در دوران تحریمهای حداکثری ترامپ، ایران داراییهای هستهیی خود را تسلیم نکرد.
- مقامات آمریکایی به اشتباه تصور میکنند تحریمها ابزار بازدارنده مؤثری برای تغییر رفتار ایران هستند، در حالی که جمهوری اسلامی طی دههها تحریم و جنگ (مانند جنگ ایران و
- نویسندگان تأکید میکنند ایران نه از موضع «التماس»، بلکه با **اعتماد به نفس** وارد مذاکرات شده است. شکلگیری مذاکرات در دوران اوباما نیز نه محصول تحریمها، بلکه نتیجه به رسمیت شناختن حق غنیسازی اورانیوم توسط آمریکا و اجازه حفظ زیرساختهای هستهای ایران بود.
- توافق هستهای ۲۰۱۵ (برجام) تنها نتیجه تحریمها نبود، بلکه حاصل فرایندی بود که از سال ۲۰۰۳ با مذاکرات ایران و اروپاییها آغاز شد. پیشرفت مذاکرات در دوران اوباما پس از دو امتیاز کلیدی به ایران ممکن شد:
- شناسایی حق غنیسازی اورانیوم برای ایران.
- اجازه به ایران برای حفظ زیرساختهای هستهای که امکان فعالسازی مجدد آن وجود داشت.
- به گفته نویسندگان، علیاکبر صالحی (رئیس وقت سازمان انرژی اتمی) از این توافق استقبال کرد، زیرا به ایران امکان میداد برنامه هستهای پیشرفتهتری را بهصورت آشکار توسعه دهد.
- تکیه و گرشت به مقامات آمریکا توصیه میکنند برای موفقیت در مذاکرات کنونی، باید درک بهتری از انگیزهها و محدودیتهای ایران داشته باشند. تحریمها اگرچه فشار اقتصادی ایجاد میکنند، اما نمیتوانند بهتنهایی تغییر استراتژیک در رفتار ایران ایجاد کنند.
این تحلیلگران با رد روایت رایج غرب درباره تأثیر تحریمها، بر ضرورت درک عمیقتر ایالات متحده از منطق رفتاری ایران تأکید میکنند. از دید آنان، موفقیت مذاکرات گذشته (مانند برجام) نه ناشی از فشار تحریمها، بلکه محصول پذیرش حقوق ایران و انعطاف دیپلماتیک بود. این یادداشت همچنین نشان میدهد که ایران با تکیه بر سابقه مقاومت در برابر فشارهای خارجی، وارد مذاکرات کنونی شده است./تسنیم