علل کوچک شدن کلیه چیست؟

کلیه‌ها در حالت طبیعی به اندازه یک مشت دست هستند و می‌توان گفت که هر کدام از آن‌ها حدود ۱۰ الی ۱۲ سانتی متر سایز دارند. آتروفی کلیه به معنای این است که کلیه‌ها کوچکتر از حد طبیعی هستند.

به گزارش صد آنلاین ، کلیه‌ها در سیستم خون سازی، تعادل سیستم استخوانی، متابولیسم کلسیم در بدن و نیز تنظیم فشارخون نقش دارند. اگر کلیه هایتان به درستی کار نکنند، تعادل محیط داخلی بدن از لحاظ تعادل اسید و بازی که طی فرآیند سوخت و ساز و تجزیه مواد غذایی تولید می‌شوند، به هم می‌ریزد.

آتروفی کلیه به دو دلیل پایه اتفاق می‌افتد:

اولین دلیل مربوط به بخشی از کلیه می‌باشد که از زمان تولد به خوبی رشد نکرده، در نتیجه کلیه کوچک شده است. این نوع آتروفی یا کوچک شدن کلیه معمولاً به هیچ درمان خاصی نیاز ندارد.

نوع دوم بعد از تولد نوزاد اتفاق می‌افتد که می‌تواند یک یا هر دو کلیه را درگیر کند. این نوع از آتروفی کلیه به دلیل تغذیه پایین خون توسط کلیه‌ها و از دست دادن نفرون‌ها است که یکی از بخش‌های پایه در کلیه‌ها هستند.

عفونت‌های مزمن یا مسدودیت کلیه همچنین می‌تواند عاملی برای کوچک شدن کلیه باشد. کلیه‌هایی که سایز کوچک دارند، می‌توانند عاملی برای بیماری‌های کلیوی شوند. کاهش بیشتر در سایز کلیه مخصوصاً در هر دو کلیه، عاملی برای نارسایی کلیه خواهد بود.

کوچک شدن کلیه به دلیل عوامل زیر اتفاق می‌افتد:

مسدودیت رگ موجود در کلیه:

زمانی که شاهرگ اصلی مسدود می‌شود، خون زیاد و کافی به کلیه نمی‌رسد. در نتیجه دیواره رگ‌ها سفت و سخت می‌شود و علت آن هم پر شدن با چربی و لخته‌های خون است.

مسدودیت مجرای ادرار:

این اتفاق باعث می‌شود که جریان طبیعی ادرار مسدود شود که عاملی برای فشار به کلیه‌ها و آسیب دیدگی نفرون‌ها است.

سنگ کلیه:

سنگ کلیه درمان نشده می‌تواند عاملی برای کوچک شدن کلیه باشد.

بیماری ژنتیکی:

بیماری‌های ژنتیک در کلیه‌ها معمولا در سه ماهه اول بارداری منجر به سقط جنین می‌شود، اما نوعی سندرم خاص وجود دارد که از نشانه‌های آن، نارسایی کلیه است.

در چنین شرایطی فرد با اختلال کلیه روبه رو شده و در جریان سیر بیماری، کلیه هایش را کاملا از دست می‌دهد. در برخی بیماری‌های ژنتیک هم، کلیه کودک یا نوزاد به طور غیرعادی ایجاد سنگ می‌کند و این روند نیز به تخریب بافت کلیه و از دست رفتن آن منجر می‌شود.

فشارخون:

فشار خون و کلیه بر روی هم اثر دارند. فشار خون از طریق آسیب به عروق داخلی کلیه منجر به آسیب به کلیه می‌شود. اختلال عملکرد کلیه روی فشار خون اثر می‌گذارد. تومور‌های کلیه، عفونت‌های کلیوی و ریفلاکس‌های کلیوی منجر به تغییرات فشار خون در افراد می‌شوند.

عفونت‌های بلندمدت در کلیه مثل پایلونفریتیس، بیماری پلی کیستیک کلیه و دیگر بیماری‌های مزمن عاملی برای آسیب دیدگی نفرون‌ها هستند.

سایر علل

سندروم آنتی فسفولیپید

سندروم متابولیک

باریک شدن رگ‌ها

باریک شدن رگ رنال

بیماری سلول داسی شکل

سرطان

عفونت‌های ادراری

عفونت‌های کلیوی

دیابت

علائم کوچک شدن کلیه شامل درد هنگام ادرار، درد شکم، درد اطراف شکم و یا کمر، خون در ادرار، تکرر ادرار، احساس خستگی، کاهش اشتها، خارش پوست، ناراحتی عمومی در ناحیه کلیه، انقباض عضلات و ورم دست و پا است.

علائم دیگر:

تیره شدن پوست

سرگیجه

حالت تهوع و استفراغ

آتورکسیا

اسیدوزیس

مشکلات مربوط به الکترولیت

سوء تغذیه

گاهی اوقات کوچک شدن کلیه هیچ علامتی ندارد؛ مخصوصاً اگر تدریجی و به مرور زمان به وجود آمده باشد.

کوچک شدن کلیه چگونه تشخیص داده می‌شود؟

آزمایش‌های مخصوص آتروفی کلیه شامل آزمایش‌های عکسبرداری مثل سونوگرافی، توموگرافی یا همان سی تی اسکن یا‌ام آر آی است.

تشخیص زود هنگام و درمان کوچک شدن کلیه برای جلوگیری از مشکلات بعدی بسیار حائز اهمیت است.

عوامل خطر کوچک شدن کلیه

افرادی که شرایط عنوان شده در ادامه‌ی این بخش از سلامت نمناک را دارند، در معرض مشکلات بیشتری از کوچک شدن کلیه هستند:

دیابت

سابقه خانوادگی ابتلا به مشکلات کلیه

بیماری قلبی

فشار خون بالا

منبع: نمناک