دوشنبه ۱۸ فروردين ۱۴۰۴
بازدید:۳۷
«فیلم «رها» اولین تجربه سینمایی حسام فرهمند و دارنده سیمرغ بهترین فیلم اول، در ادامه اکران بتواند در حد انتظار و شایستگی‌هایش مخاطب خود را جذب کند. «رها» معضل اجتماعی را مطرح می‌کند که قابل ستایش است، اما با توجه به فضای تلخ فیلم شاید نباید در ایام نوروز اکران می‌شد. عمدتاً عید مردم ترجیح می‌دهند اوقات فراغت‌شان را در سینما بگذرانند و، چون «رها» از منظر ورود به حوزه مطالبات اجتماعی فیلم تلخی است احتمالاً در زمان اکران دیگر موفق‌تر بود.»به گزارش صد آنلاین؛ در انتظار غافلگیری بزرگ؛ این گزاره پیش‌بینی بسیاری از کارشناسان سینما برای اکران نوروز امسال بود. روند رو به رشد مخاطبان بویژه بعد از تابستان سال گذشته و تنوع ژانر در چیدمان اکران نوروز این توقع را در اغلب صاحب‌نظران حوزه سینما ایجاد کرده بود که سینمای ایران سال ۱۴۰۴ را باخیز بلند گیشه آغاز کند. افزایش قیمت بلیت البته گیشه را تکان داده اما تعداد مخاطبان با وجود افزایش نسبی، انتظارات را برآورده نکرده است.
افزایش تعداد مخاطبان اکران نوروز ۱۴۰۴ طبق آمار و در عین حال ناکام خواندن اکران نوروزی امسال به ترکیبی پارادوکس در گزارش میزان فروش سینماهای ایران در روزهای آغازین سال تبدیل شده است. سینمای ایران از آغاز اکران نوروز یعنی ۸ اسفندماه ۱۴۰۳ تا ۱۴ فروردین ۱۴۰۴ میزبان ۲ میلیون و ۱۳۹ هزار مخاطب بوده است. این در حالی است که در اکران سال گذشته که از نیمه اسفندماه (۱۶ اسفند ۱۴۰۲) شروع شد تا ۱۴ فروردین ۱۴۰۳ یک میلیون و ۳۲۲ هزار و ۹۳۵ نفر به تماشای اکران نوروز نشستند. اما در شرایط زمانی یکسان یعنی از اول نوروز ۱۴۰۴ تا ۱۴ فروردین ۱۴۰۴، فیلم‌های روی پرده ۹۱۵ هزار و ۴۶۱ نفر را به سالن سینما کشاندند و در مدت زمان مشابه (اول فروردین ۱۴۰۳ تا ۱۴ فروردین ۱۴۰۳.۸۸۳ هزار و ۴۲۶ نفر بلیت سینماها را خریدند.
در حالی که مقایسه دو دوره زمانی افزایش مخاطبان سینما را تأیید می‌کند اما گویا فروش سینماها در نوروز امسال قانع کننده نبوده است. با احتساب فروش قابل توجه کمدی «هفتاد سی» میزان مخاطبان اکران نوروزی امسال به بیش از دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر می‌رسد. با وجود این اکران نوروزی ۱۴۰۴ با ترکیب مکرر «ناکامی» تیتر رسانه‌ها شده است. به نظر می‌رسد تقسیم شدن مخاطب بین فیلم‌های اکران نوروز و توقعات ایجاد شده از روند صعودی تعداد مخاطبان در سال گذشته که انتظار ایجاد جهش قابل ملاحظه‌ای در تعطیلات نوروزی را ایجاد کرده بود، مؤلفه‌هایی است که آمار اکران نوروزی امسال را زیر سایه خود قرار داده است.
همزمانی ماه رمضان با تعطیلات، افزایش بهای بلیت و اوضاع نابسامان اقتصادی مردم، افزایش سفرهای نوروزی و… از جمله عواملی است که به اعتقاد برخی کارشناسان باعث شده گیشه نوروزی امسال توقعات را برآورده نکند. امیرحسین علم‌الهدی، کارشناس حوزه فروش سینما و علی سرتیپی تهیه‌کننده، سینمادار و پخش کننده در گفت‌وگو با «ایران» با ارزیابی مثبت اکران نوروزی امسال از دلیل این پارادوکس گفته‌اند.
تعادل نسبی در میزان فروش فیلم‌ها
امیرحسین علم‌الهدی کارشناس حوزه فروش سینما با استناد به آمار با تأکید بر افزایش تعداد مخاطبان اکران نوروز بر این باور است که چون میزان مخاطبان بین فیلم‌ها توزیع شده و با توجه به تنوع ژانر در سبد اکران تعادل نسبی در میزان فروش فیلم‌ها لحاظ شده است و بر خلاف روند چند ساله، رکوردشکنی فیلم‌های کمدی تیتر رسانه‌ها نشده، افزایش آمار مخاطبان زیر سایه این اتفاق قرار گرفته است. او در این باره می‌گوید: «اکران نوروز تا ۱۶ فروردین حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار مخاطب داشته است که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته دو برابر افزایش یافته است.
اینکه میزان مخاطبان یک فیلم به یک میلیون نفر نرسیده دلیل برعدم موفقیت اکران نوروز نیست ما فیلم‌های غیرکمدی همچون «موسی کلیم‌الله» را هم در اکران نوروز داشتیم که حدود نیم میلیون مخاطب دارد. «کوکتل مولوتوف» با وجود تأخیر یک هفته‌ای در اکران، چهارصد هزار نفر و «دایناسور» نزدیک به یک میلیون مخاطب را به سینما کشانده است. به تعبیری میزان مخاطب آثار اکران نوروزی به تعادل رسیده است. »
برنده سیمرغ مردمی بازنده اصلی گیشه
او به سؤالی مبنی بر اینکه آیا این تقسیم مخاطب را می‌توان ایجاد تعادل در ذائقه مخاطب و بر هم خوردن معادله تجاری‌سازی کمدی تعبیر کرد، پاسخ می‌دهد: «برای قضاوت در این باره زود است. گرچه فیلم ابراهیم حاتمی‌کیا در دعوت مخاطب حداقلی خود به سینما موفق بود اما همچنان دو فیلم کمدی پیشتاز هستند. «رها» به انتظار مدنظر نرسیده است.
پیش‌بینی نسبت به میزان مخاطبان این فیلم حداقل یک میلیون نفر بود اما هنوز تعداد مخاطبان این فیلم به دویست هزار نفر نرسیده است. «پسر دلفینی» نیاز به زمان دارد و با توجه به بازگشایی مدارس باید منتظر جهش در تعداد مخاطبانش بود. «پیشمرگ» با وجود دریافت عنوان فیلم منتخب مخاطب، آمار رضایت بخشی ندارد. ۱۲۴ هزار بلیت برای فیلمی که سیمرغ مردمی را دریافت کرده، شکست محسوب می‌شود. از «بامبولک» نمی‌شد بیش از این انتظار داشت. در نهایت بازنده اصلی جدول فروش «پیشمرگ» است که نتوانست انتظارات سیمرغ مردمی را در اکران برآورده کند و خب، دلایل خاص خودش را دارد. »
درخشش «رها» در انتظار پایان سفرهای نوروزی
علم‌الهدی در ادامه با اظهار امیدواری نسبت به اینکه فیلم «رها» اولین تجربه سینمایی حسام فرهمند و دارنده سیمرغ بهترین فیلم اول، در ادامه اکران بتواند در حد انتظار و شایستگی‌هایش مخاطب خود را جذب کند، می‌افزاید: ««رها» معضل اجتماعی را مطرح می‌کند که قابل ستایش است اما با توجه به فضای تلخ فیلم شاید نباید در ایام نوروز اکران می‌شد. عمدتاً عید مردم ترجیح می‌دهند اوقات فراغت‌شان را در سینما بگذرانند و چون «رها» از منظر ورود به حوزه مطالبات اجتماعی فیلم تلخی است احتمالاً در زمان اکران دیگر موفق‌تر بود.
همچنان معتقدم برای ارزیابی در این باره کمی زود است چرا که بخش اعظمی از مخاطبان سینمارو در این ایام و در شهرهایی که سینماهای مهم‌کشور در دسترس این بخش از سینماروها نبودند، حضور نداشتند و روزهای پایانی این هفته شاید فرصت مناسب‌تری برای سنجش میزان موفقیت فیلم‌ها در جذب مخاطب باشد. »
این کارشناس سینما درباره تأثیر همزمانی ایام ماه رمضان و نوروز در میزان فروش فیلم‌ها، توضیح می‌دهد: «تجربه نشان داده است که فیلم خوب در هر زمان مخاطب خودش را می‌یابد. در سالیان گذشته هم دیدیم که دیگر نمی‌شود ماه رمضان را ماه مرده سینما محسوب کرد. همچنان که تجربه نوروز امسال تأیید کننده این واقعیت بود. جذب حدود دو میلیون و سیصد هزار نفر در اکران عید عدد قابل توجهی است و نشان از رشد دارد که امیدواریم تا پایان سال ادامه پیدا کند.»
توفیق سازمان سینمایی در شکستن مهر توقیف
علم‌الهدی در ادامه پیش‌بینی امیدوارکننده‌ای نسبت به فروش سالیانه سینما و موفقیت سینمای ایران در اکران ۱۴۰۴ دارد. او می‌گوید: «اگر سازمان سینمایی نسبت به سینمای اجتماعی مهربانانه‌تر رفتار کند که نشان می‌دهد این قصد را دارد و چنانچه فیلم‌های اجتماعی همچون «بی سر و صدا»، «غریزه»، «پیر پسر»، «زن و بچه»، «قاتل و وحشی»، «رکسانا» و… مجال اکران عمومی را پیدا کنند، مخاطب ۳۵ تا ۴۰ میلیون نفر دور از ذهن نیست. سال گذشته سینمای ایران مخاطب حدود ۳۴ میلیون نفری را ثبت کرد که این عدد بعد از جهش معنادار مخاطبان سینما در سال ۷۹، عدد قابل توجهی است.
با نمایش فیلم‌هایی که اسامی‌شان ذکر شد می‌توان انتظار مخاطب ۴۰ میلیون نفری را برای سینمای امسال داشت که نشان از رونق نسبی دارد. امیدوارم سازمان سینمایی همان‌طور که در ایام جشنواره فیلم فجر فتح باب کرد حتی با نمایش‌های تک سانس خود در جشنواره امسال در شکستن مهر توقیف چندساله فیلم‌های اجتماعی موفق باشد و فیلم‌هایی که خارج از بخش مسابقه به نمایش در آمد به اکران عمومی برسد و تمام جامعه مخاطب سینما آن را ببینند. »
«پایتخت» نشینی و چشم انتظاری سالن سینما
تعداد مخاطبان اکران نوروزی امسال با وجود افزایش نتوانسته توقعات را برآورده کند. علی سرتیپی با اشاره به توقعات ایجاد شده معتقد است گرچه انتظارات برآورده نشد اما نمی‌توان اکران نوروز را ناکام ارزیابی کرد. او درباره علت این دوگانگی می‌گوید: «سالن‌های سینما در سه فصل تابستان، پاییز و زمستان سال گذشته روند رو به رشد قابل توجهی را به لحاظ میزان مخاطب تجربه کردند و این توقع ایجاد شده بود که تداوم این روند در اکران نوروز خیلی به چشم بیاید.
با توجه به برخی شرایط از جمله همزمانی ماه مبارک رمضان و مشکلات اقتصادی که گریبان‌گیر عید نوروز بود، توقعات برآورده نشد. لحاظ آثار کمدی در کنار آثار اجتماعی در چیدمان اکران نوروز سبد متنوعی را برای سلایق مختلف مخاطبان ایجاد کرده بود و همه این عوامل در کنار هم توقعات را از اکران نوروز بالا برده بود. با همه این احوال من اکران نوروز ۱۴۰۴ را مثبت ارزیابی می‌کنم، گویا ما به آمار و گذشته توجهی را نداریم.
فروش سینماها دو برابر شده و تعداد مخاطبان هم افزایش داشته است. تجربه شخصی خود ما در سینما شکوفه، پردیس سینمایی کوروش و ایران مال تعداد مخاطبان نسبت به سال گذشته دو برابر بود. سالن‌های سینما تقریباً در ۱۶ روز ابتدای سال کل فروش سال گذشته را هم رد کردند و این اتفاق خوبی است. منتهی چیزی که انتظار داشتند و آن روندی که توقع داشتند به یک رکورد قابل توجه برسد شاید اتفاق نیفتاده است ولی در مجموع همان‌طور که گفتم نهایتاً اکران نوروزی، اکران موفقی بود.»
سرتیپی در پاسخ به سؤالی درباره تأثیر افزایش سفرهای نوروزی می‌گوید: «ما هر سال سفرهای نوروزی را داریم با اینکه امسال تعطیلات شب‌های قدر در ایام اکران نوروز همزمان بود و نمی‌توان این موارد را نادیده گرفت.»
او پخش فصل تازه سریال «پایتخت» را هم در میزان فروش سینماها بی‌تأثیر نمی‌داند و می‌گوید: «تلویزیون بالاخره بعد از چندین سال توانست نوروز امسال بخشی از مخاطب را جذب کند. پخش سریال «پایتخت»، در خانه ماندن مخاطب تأثیرگذار بود. با وجود اینکه همه این عوامل دست به دست هم داد تا آن اتفاق بزرگ رخ ندهد اما باز هم در عین حال من معتقدم، گیشه سینما در آغاز سال حالا اگر نگوییم شروعی فوق‌العاده حداقل می‌توانیم بگوییم شروع خوبی داشته است و در مقایسه با سال‌های گذشته به لحاظ آماری افزایش مخاطب و افزایش فروش داشتیم. »
از بین رفتن انحصار رقابت
سرتیپی هم همچون علم‌الهدی معتقد است تقسیم شدن مخاطب میان تمام فیلم‌های روی پرده وعدم ارائه گزارش‌های روزانه از رکوردشکنی و یکه‌تازی یک فیلم کمدی در گیشه بر تحلیل گزارش اکران نوروز سایه انداخته است. او به موفقیت فیلم «تمساح خونی» جواد عزتی در نوروز سال گذشته استناد می‌کند و آن را در کنار استقبال نسبی مخاطبان از مجموع فیلم‌های اکران نوروزی قرار می‌دهد: «ما امسال دو فیلم کمدی داشتیم که مخاطب بین این دو تقسیم شده است.
فیلم مذهبی «موسی کلیم‌الله» در اندازه خود فروش خوبی داشته است. همه‌ساله شرایط طوری نبود که همه فیلم‌ها با هم رقابت کنند اما امسال این اتفاق افتاده است. شاید دلیل اینکه حس می‌شود نوروز امسال اکران موفقی نداشتیم به همین خاطر است که به عنوان مثال سال گذشته فیلم جواد عزتی رکورددار فروش بود و تناسبی با میزان فروش بقیه فیلم‌ها نداشت. امسال تماشاگر بین فیلم‌ها تقسیم شده است ولی به لحاظ تعداد مخاطب، افزایش خوبی داشتیم. »
در انتظار آن اتفاق بزرگ
این تهیه کننده سینما با اشاره به تناسب فضای فیلم‌ها با شرایط روحی مخاطب در ایام نوروز بر این باور است که اکران برخی از آثار ترکیب نوروزی امسال در ایام مناسب‌تر می‌توانست نتیجه بهتری داشته باشد. او در پاسخ به این سؤال که برای جذب تماشاگر جهت فیلم‌های ستایش شده‌ای چون «رها» که بر خلاف توقع اهالی رسانه و منتقدان در جشنواره فیلم فجر با وجود شایستگی‌ها نتوانسته مخاطب را در اکران نوروز به سینما بکشاند، می‌گوید: ««رها» فیلم بسیار خوبی است اما فضای آن تلخ است و شاید ایام نوروز مردم این فضا را نپسندند.
هر آنچه که باید برای فضاسازی تبلیغاتی فیلم لازم بود انجام شده است. تبلیغات خوبی شده و سانس‌های خوبی به آن اختصاص یافته است. حس و حال فیلم شاید فضای متفاوتی از ایام نوروز را می‌طلبید. اگر در شرایط دیگری اکران می‌شد قطعاً مخاطب بیشتری جذب می‌کرد. مردم در ایام نوروز دوست دارند فیلم‌هایی را ببینند که حال‌شان را بهتر کند و حد و اندازه یک مسافرت کوچک و از خانه در آمدن یا دورهمی حال‌شان را خوب کند. «رها» فیلمی نبود که این خواسته آن‌ها را برآورده کند. »
او در عین حال می‌گوید: «البته مقصود من صرفاً اکران فیلم‌های کمدی نیست، قعرنشین جدول فروش اکران نوروز هم یک فیلم کمدی پربازیگر است. ما فیلم‌های اجتماعی خوبی داریم که جزو امیدهای گیشه در طی سال محسوب می‌شوند. به عنوان مثال با اطمینان می‌توان روی اکران فیلم «زیبا صدایم کن» رسول صدرعاملی در گیشه حساب کرد. اگر شرایط خاصی پیش نیاید و اتفاقی غیرقابل پیش‌بینی رخ ندهد قطعاً امسال سینمای ما، سینمای پررونقی خواهد بود، پربارتر از سال‌های گذشته. »
منبع: ایران
برچسب ها :
