شرایط واجب شدن امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه آیت‌الله سیستانی

به گزارش صد آنلاین، شخص باید بتواند معروف و منکر را تشخیص دهد. اگر کسی از تشخیص آن‌ها ناتوان باشد، امر به معروف و نهی از منکر بر او واجب نیست.

احتمال تأثیر در شخص خلافکار: اگر شخص بداند که سخن او اثر ندارد، در این صورت وظیفه‌ای برای امر به معروف و نهی از منکر ندارد. البته احتیاط این است که حتی اگر اثر ندارد، ناراحتی و کراهت خود را از کار نادرست ابراز کند.

اراده تکرار نکردن گناه توسط شخص: اگر فرد خلافکار قصد ندارد دوباره گناه را تکرار کند، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست.

معذور نبودن شخص خلافکار: اگر فرد گناهکار معتقد است که عملی که انجام داده حرام نبوده و یا عملی که ترک کرده واجب نبوده است، امر به معروف واجب نیست. با این حال، در مواردی که منکر به حدی اهمیت دارد که شارع مقدس هیچ‌گاه از آن راضی نیست (مانند قتل نفس)، جلوگیری از آن واجب است.

عدم ضرر جانی، آبروئی یا مالی: امر به معروف و نهی از منکر زمانی واجب است که شخص امرکننده از لحاظ جانی، مالی یا آبرویی در خطر نباشد، مگر اینکه عمل معروف یا منکر آن‌قدر مهم باشد که تحمل این ضررها ضروری باشد.

پرسش دوم: آیا امر به معروف و نهی از منکر با وجود احتمال تأثیر و ایمنی از ضرر در مورد فردی که از دوستان اهل بیت نیست یا کافر است، واجب است؟

پاسخ: بله، اگر تمام شرایط فراهم باشد، امر به معروف و نهی از منکر واجب است. اما ابتدا باید شخص را ارشاد و راهنمایی کرد. اگر بعد از ارشاد، فرد مخالفت کرد، باید او را از کار زشت نهی کرد. این در صورتی است که منکر از اعمالی نباشد که شارع هیچ‌گاه راضی به وقوع آن نیست، مانند فساد و قتل، که در این موارد باید به‌طور قاطع از آن‌ها جلوگیری کرد، حتی اگر شخص جاهل باشد.