کمردرد علتهای مختلفی میتواند داشته باشد؛ مفاصل کناری ستون فقرات (مفاصل فاست) میتواند منشأ درد باشند؛ همچنین بیرونزدگی دیسک هم درد ایجاد میکند و در مواردی که به ریشههای تشکیلدهنده عصب سیاتیک فشار بیاورد، باعث ایجاد درد در کمر و درد تیر کشنده به پاها میشود؛ عضلات هم میتوانند منشأ درد در کمر باشند که بهصورت اسپاسم و کشیدگی و اصطلاحاً رگبهرگ شدن از آن نامبرده میشود که از علتهای خیلی شایع کمردرد است.
اساس تشخیص در همه بیماریهای پزشکی، شرححال و معاینه فیزیکی بیمار است. با شرححال دقیق از بیمار میتوانیم علتهای مختلف کمردرد را بررسی کنیم و مشخص کنیم کدام یک از علتهایی که در بالا گفته شد، میتواند علت ایجادکننده درد بیمار باشد. بعد از شرححال دقیق بیمار باید معاینه شود که بر اساس مواردی که در شرححال ذکر شده، معاینه دقیق انجام میشود و در نهایت میتواند خیلی از تشخیصهای احتمالی را برای ما رد و یا تأیید کند و راهنمایی برای رسیدن به تشخیص نهایی و استفاده از پاراکلینیکها و تصویربرداریها و در نهایت درمان مؤثر بیمار باشد.
گاهی اوقات همین شرححال و معاینه، تشخیص نهایی را مشخص میکند و نیاز به بررسیهای دیگری وجود ندارد و بیمار نیازی نیست، بابت امآرآی، نوار عصب و عضله، عکسهای رادیوگرافی، سیتیاسکن و غیر هزینه اضافی بکند و علاوه بر هزینه، وقت خود را هم بابت انجام این موارد بگذارد.
اما در مواردی علاوه بر شرححال و معاینه فیزیکی نیاز به انجام یک سری موارد پاراکلینیک برای تشخیص علت درد کمر وجود دارد که شایعترین این موارد پاراکلینیک عکسهای رادیوگرافی از کمر، امآرآی از کمر و نوار عصب و عضله از پاها و کمر است که میتواند به تشخیص دقیقتر کمک بکند؛ البته اسکنهای استخوانی، سیتیاسکن و… هم در بعضی از موارد میتوانند به تشخیص علت کمردرد کمک کنند؛ همچنین آزمایش خون هم در مواردی که به عفونت، التهاب و بیماریهای روماتیسمی بهعنوان یکی از علل کمردرد شک داریم، میتواند همراه MRI این موارد را بررسی کند.
بعد از تشخیص به مرحله درمان میرسیم؛ اینکه چه درمانی برای هر بیماری و علتی از کمردرد انجام شود، خیلی مهم است.
اول باید بررسی کنیم که یک درمان خوب چه ویژگیهایی باید داشته باشد؛ یکی از ویژگیهایی که درمان باید داشته باشد پله به پله بودن، مراحل درمانی است. یعنی بهتر است، درمان با موارد که سادهتر، کمهزینهتر و کمتر تهاجمی است، شروع شود و در صورت عدم بهبود، سراغ درمانهای پیچیدهتر، پرهزینهتر و تهاجمیتر برویم.
یکی دیگر از ویژگیهای درمان خوب این است که درمان طول اثر بیشتری داشته باشد و بهصورت موقت و مسکن نباشند و بیمار رو مدتهای زیادی از شر درد کمر رها کند.
یکی از ویژگیهای درمان مؤثر و خوب، آموزش و آگاهی دادن به بیمار است؛ این آگاهیبخشی به این صورت است که پزشک به بیمار تمام مراحل تشخیص و درمان و ضرورت این موارد را توضیح داده و به سؤالات بیمار در این موارد پاسخ میدهد. این آگاهیبخشی باعث میشود، بیمار با اطمینان و جدیت بیشتری مراحل تشخیصی درمانی را طی کرده و در نهایت نتیجه سریعتر و مؤثرتری از درمان بگیرد. همچنین در این آموزشها، پزشک باید در خصوص پیشگیری از عود بیماری و مواردی که باعث عود و یا جلوگیری از عود و بازگشت بیماری میشود، به بیمار ارائه دهد.
در کمردرد و بیرونزدگی دیسک کمر، انواع مختلف درمانهای غیرجراحی و انواع روشهای جراحی وجود دارد که توسط متخصص کمردرد تایین میشود و طبیعتاً بیماران دوست دارند که از درمانهای غیرجراحی استفاده بکند و درمان جراحی را برای آخرین پله درمان بگذارند
روشهای غیرجراحی درمان کمردرد و بیرونزدگی دیسک کمر و سیاتیک متعدد است و طیف گستردهای از درمانها مثل دارودرمانی، فیزیوتراپی، لیزردرمانی و ورزشدرمانی و تمرین و حرکات اصلاحی برای درمان این بیماری استفاده میشود. گاهی اوقات در بیرونزدگیهای دیسک کمر یا آرتروز شدید مفاصل کنار ستون فقرات که مفاصل فاست گفته میشود، روشهای بالا کاربردی ندارد و آنچنان درد بیمار را تسکین نمیدهد، در این موارد هم باید قبل از جراحی از روشهای مداخلهای درمان درد ستون فقرات مثل تزریقهای اپیدورال با فلوروسکوپی و تزریق مفاصل فاست با فلوروسکوپی برای بهبود درد بیمار بهعنوان آخرین مرحله قبل از جراحی استفاده کرد.
در مطلب روشهای غیرجراحی درمان دیسک کمر و کمردرد انواع روشهای غیرجراحی توضیح داده شده. همچنین در مطلب انواع روشهای جراحی دیسک کمر ستون فقرات روشهای مختلف جراحی نیز توضیح داده شده است.
برای آگاهی از چگونگی انجام تزریق اپیدورال بهعنوان روشی جایگزین جراحی در بسیاری از موارد بیرونزدگی دیسک کمر میتوانید این مطلب را در سایت از اینجا بازدید کنید و توضیحات مفصلی که داده شده است را مطالعه کنید.
عنوان این رشته ممکن است تابهحال به گوش شما نخورده باشد و با حیطه کاری این رشته آشنایی نداشته باشید. برای آگاهی از حیطههای مختلف این رشته به مطلب برای چه بیماریهایی به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه کنیم؟ سر بزنید. یکی از حیطههای این رشته تشخیص و درمانهای غیرجراحی بیماریهای اسکلتی – عضلانی از جمله کمردرد و آرتروز و… است و در دوره تخصص با انواع روشهای غیرجراحی درمان این بیماریهای آشنا شدهاند.
در مقوله تشخیص علل کمردرد و دیسک کمر، متخصصین طب فیزیکی آموزشهای کافی را دیدهاند و میتوانند همه علل ایجادکننده درد در ناحیه کمر را بررسی کنند و در نهایت بعد از تشخیص دقیق به درمان بپردازند. ناشناخته بودن، این رشته باعث شده است، اکثر این متخصصین کلینیکهای خلوتتری نسبت به سایر رشتهها داشته باشند و این امر منجر بهصرف وقت بیشتر برای گرفتن شرححال و معاینه فیزیکی میشود که همانطور که در ابتدا گفته شد، اساس تشخیص بیماریهاست.
همچنین متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی بامهارت کافی در انجام نوار عصب و عضله و نیز معاینات مربوط به کمردرد و بیرونزدگی دیسک کمر، یکی از باصلاحیتترین تخصصهای پزشکی، در تعیین نیاز به عمل جراحی برای بیرونزدگی دیسک کمر و درد در مسیر عصب سیاتیک هستند.
وقتی به مرحله درمان میرسیم، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی کاملترین طیف درمانهای غیرجراحی در کمردرد و بیرونزدگی دیسک کمر را ارائه میدهد. این درمانها از درمانهای دارویی شروع میشود که تقریباً مشابه آن چیزی است که متخصصین دیگر رشتههای ارائه خواهند داد. اما در تجویز فیزیوتراپی، تخصصیترین و کاملترین نسخه را از طرف متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی دریافت خواهید کرد؛ چرا که این متخصصین اشراف کامل بر انواع مدالیتههای فیزیکی مثل اولتراسوند، الکترو تراپی، لیزردرمانی، تکارتراپی، دراینیدلینگ و… که در فیزیوتراپی استفاده میشوند، دارند و دقیقاً برای مشکلات شما، انتخاب مناسبتری از بین این مدالیتهها خواهند داشت و این انتخاب باعث درمان کمهزینهتر و سریعتر خواهد شد. یکی از درمانهای مؤثر در کمردرد بخصوص کمردردهای مزمن و نیز جلوگیری از عود دردهای دیسک کمر، ورزشدرمانی است که با مراجعه به متخصصین طب فیزیکی این نوع درمان چه بهصورت مستقیم چه بهصورت تجویز جهت ارائه از طریق فیزیوتراپیستها به شما پیشنهاد خواهد شد. گاهی بیرونزدگی دیسک کمر شدیدتر از آن است که با درمانهای فوق بهبود یابد و نیاز به مداخلات کم تهاجمی مثل تزریق اپیدورال، لیزر داخل دیسک (PLDD) و دیسکو ژل و… است؛ در این موارد هم برخی از پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، میتوانند به کمک شما آمده و نیاز به جراحی را رفع کنند.
علاوه بر موارد فوق، متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی در زمینه تغییر سبک زندگی و رعایت موارد مربوط به مشکلات ستون فقرات میتوانند با توصیههایشان بهسلامت ستون فقرات شما کمک کنند