احکام اذان و اقامه/ آیا واجب هستند یا مستحب؟

به گزارش صدآنلاین، اذان مجموعه اذکار خاصی است که برای اعلام فرا رسیدن وقت نماز به صورت بلند گفته می‌شود، در حالی که اقامه برای اعلان زمان شروع نماز به جماعت استفاده می‌شود. در نمازهای فردی، اذان و اقامه به نوعی خطاب به نفس انسان است و برای تشویق به نماز خواندن و انجام آن مطرح می‌شود.

احکام اذان و اقامه

آیا اقامه جزء واجبات است؟ طبق فتاوی مراجع تقلید، اذان و اقامه فقط در نمازهای واجب روزانه (نماز صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشا) وارد شده است و برای نمازهای قضا نیز مشروع است. اذان مستحب است، اما اقامه به احتیاط نباید ترک شود. اگر چند نماز پشت سر هم خوانده شود، می‌توان یک اذان و اقامه را برای چند نماز به‌ویژه نمازهای عصر و عشاء استفاده کرد، به شرطی که فاصله زیادی بین نمازها نباشد.

نحوه اذان و اقامه برای نمازهای یومیّه برای نمازهای روزانه واجب، مستحب است که پیش از هر نماز اذان و اقامه خوانده شود، مگر اینکه نماز به صورت جماعت خوانده شود که در این صورت اذان و اقامه قبلی کافی است.

حکم اذان و اقامه برای نمازهای دیگر

نمازهای دیگر مانند نماز آیات برای نماز آیات، مستحب است که سه مرتبه عبارت "الصلاة" گفته شود، اما اذان و اقامه برای نماز آیات ضروری نیست. همچنین، نمازهای مستحبی یا نمازهای واجب دیگر، نیاز به اذان و اقامه ندارند.

در نماز جماعت اگر اذان و اقامه برای نماز جماعت گفته شده باشد، افراد حاضر در جماعت نیازی به گفتن اذان و اقامه به‌طور فردی ندارند.

اذان و اقامه: مستحبات ضروری

1. خواندن اذان و اقامه قبل از نماز واجب یومیه مستحب است که پیش از هر نماز واجب یومیه اذان و اقامه خوانده شود، حتی اگر نماز قضا باشد یا فرد مسافر باشد.

2. روایات پیامبر اکرم در مورد اذان در برخی روایات آمده است که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) اذان و اقامه را در زندگی روزمره بسیار مورد تاکید قرار داده و برای کسی که اذان بگوید، ثواب‌های بسیاری در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال، گفته شده که اگر مؤذن اذان بگوید، ۹۰ هزار ملک برای او استغفار می‌کنند و در قیامت در سایه عرش الهی خواهد بود.

3. اهتمام به موالات در اذان و اقامه رعایت تسلسل و موالات در اذان و اقامه بسیار مهم است. اگر بین جملات فاصله زیادی بیفتد، باید اذان و اقامه دوباره خوانده شود.

اذان و اقامه در گوش نوزاد

یکی از سنت‌های مستحب در اسلام، اذان گفتن در گوش راست نوزاد و اقامه در گوش چپ او است، که این عمل برای برکت و حفاظت کودک از بلاهاست.

نحوه خواندن اذان و اقامه

اذان

• اللّهُ‏ أَکْبَرُ، اللّهُ‏ أَکْبَرُ
• أَشْهَدُ أَنْ لا إِلٰهَ إلّا اللّهُ
• أَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّداً رَسُوْلُ اللّهِ
• حَیَّ عَلَی الصَّلاهِ
• اللّهُ‏ أَکْبَرُ، اللّهُ‏ أَکْبَرُ
• لا إِلٰهَ إلّا اللّهُ

اقامه

• اللّهُ‏ أَکْبَرُ، اللّهُ‏ أَکْبَرُ
• أَشْهَدُ أَنْ لا إِلٰهَ إلّا اللّهُ
• أَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّداً رَسُوْلُ اللّهِ
• حَیَّ عَلَی الصَّلاهِ
• قَدْ قٰامَتِ الصَّلاَهُ
• اللّهُ‏ أَکْبَرُ، اللّهُ‏ أَکْبَرُ
• لا إِلٰهَ إلّا اللّهُ

اهمیت خواندن اذان و اقامه

خواندن اذان و اقامه دارای ثواب بسیاری است. طبق روایت پیامبر اسلام (صلى الله علیه و آله) کسی که اذان بگوید، به اندازه‌ی 40 هزار شهید ثواب می‌برد و همچنین، در روز قیامت، شفاعت او پذیرفته می‌شود.

به‌طور کلی، اذان و اقامه نه‌تنها اعلام‌کننده‌ی وقت نماز بلکه ابزار دعوت به عبادت و نزدیک‌تر شدن به خداوند است.