دوشنبه ۲۶ آذر ۱۴۰۳
بازدید:۳۴۵
وضو گرفتن یکی از ارکان ضروری در احکام اسلامی است که در برخی موارد واجب و در برخی دیگر مستحب است. بنابراین، دانستن شرایط صحیح وضو و پرهیز از اشتباه در این کار از اهمیت بالایی برخوردار است.شرایط صحیح بودن وضو
برای اینکه وضو صحیح باشد، باید شرایط خاصی رعایت شود که عبارتند از:
-
پاک بودن آب وضو
آب وضو باید پاک باشد. اگر فرد متوجه شود که آب وضو نجس بوده یا فراموش کند که آب نجس است، وضو باطل است. -
مطلق بودن آب وضو
وضو باید با آب مطلق (آب خالص و بدون اختلاط با دیگر مواد) گرفته شود. آب‌هایی مانند آب باران، چشمه‌ها، چاه‌ها، رودخانه‌ها و آب لوله‌کشی معمولاً برای وضو مناسب هستند. -
مباح بودن آب و ظرف وضو
آب وضو باید مباح باشد، یعنی مالکیت آن متعلق به وضوگیرنده باشد. استفاده از آب غصبی (آب بدون اجازه مالک) حرام است و وضو با آن باطل می‌شود. استفاده از آب‌های عمومی مثل رودخانه‌ها و چشمه‌ها معمولاً مشکلی ندارد. -
پاک بودن اعضای وضو
اعضای بدن مانند صورت، دست‌ها، سر و پاها باید پاک باشند. در صورتی که یکی از اعضای وضو نجس باشد، باید ابتدا نجاست برطرف شود و سپس وضو گرفته شود. -
عدم وجود مانع در اعضای وضو
هیچ‌گونه مانعی نباید جلوی رسیدن آب به اعضای وضو را بگیرد. به عنوان مثال، اگر ناخن‌ها با موادی مانند لاک پوشیده باشند که مانع از رسیدن آب به پوست شوند، وضو باطل خواهد بود. -
ترتیب وضو
ترتیب در وضو از اصول ضروری است. به این معنی که باید ابتدا صورت شسته شود، سپس دست‌ها، سپس مسح سر و در نهایت مسح پا انجام شود. تغییر ترتیب وضو باعث بطلان آن می‌شود. -
موالات در وضو
موالات به معنای انجام مراحل وضو به‌صورت پشت سر هم و بدون فاصله طولانی است. در صورتی که فرد بین مراحل وضو وقفه زیادی ایجاد کند، وضو باطل می‌شود.
حکم اشتباه در وضو از دیدگاه مراجع تقلید
اگر فردی وضو را به اشتباه بگیرد، چه عمدی و چه سهوی، باید در اولین فرصت وضو را به‌طور صحیح تکرار کند. بیشتر مراجع تقلید مانند آیت‌الله مکارم شیرازی، آیت‌الله سیستانی و آیت‌الله لنکرانی تأکید دارند که در صورت اشتباه در وضو، نماز با وضوی اشتباه باطل است و باید نماز را با وضوی صحیح دوباره اقامه کرد.
اگر چند سال با وضوی اشتباه نماز خوانده باشیم، چه باید کرد؟
طبق نظر مراجع تقلید مانند آیت‌الله سیستانی، آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله خامنه‌ای، اگر فردی مدت طولانی با وضوی اشتباه نماز خوانده باشد، باید به تدریج نمازهای گذشته را قضا کند. این اشتباهات ممکن است شامل عدم رعایت ترتیب وضو (مثلاً مسح پا قبل از مسح سر) یا استفاده از آب نجس باشد. در این موارد، فرد باید نمازهایی که با وضوی اشتباه خوانده است را قضا کند.
حکم کلی نماز با وضوی اشتباه
اگر فردی با وضوی اشتباه نماز بخواند، نماز او باطل است و باید آن را با وضوی صحیح تکرار کند. اگر زمان نماز گذشته باشد، باید قضای نماز را به‌جا آورد.