به گزارش سرویس سلامت صدآنلاین، هیپوترمی نوعی بیماری است که زمانی رخ میدهد که دمای بدن فرد به زیر ۳۵ درجه سانتیگراد میرسد. این کاهش شدید دما میتواند باعث بروز مشکلات جدی برای بدن، از جمله اختلال در عملکرد اندامها و حتی مرگ شود. در این مقاله، به بررسی علل بروز هیپوترمی، علائم آن و روشهای درمان این بیماری خواهیم پرداخت.
هیپوترمی یک وضعیت اورژانسی است که در آن بدن قادر به حفظ دمای طبیعی خود در برابر سرمای شدید نمیباشد. این بیماری ممکن است به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هوای سرد، آب سرد یا شرایط محیطی مشابه رخ دهد. زمانی که دمای بدن فرد به زیر ۳۵ درجه سانتیگراد کاهش یابد، بدن دچار اختلالاتی در عملکرد خود میشود که در صورتی که به موقع درمان نشود، ممکن است منجر به آسیبهای جدی و حتی مرگ گردد.
در مواجهه با هیپوترمی، بدن به تدریج از دست دادن گرمای خود را آغاز میکند. این وضعیت در صورتی که فرد در معرض سرما و شرایط نامساعد برای مدت طولانی قرار گیرد، خطرناکتر میشود. علاوه بر شرایط طبیعی مانند سفر به مناطق سرد یا کوهنوردی، در محیطهای شهری نیز در صورتی که سیستمهای گرمایشی به درستی عمل نکنند، احتمال بروز این بیماری وجود دارد.
هیپوترمی به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد. مهمترین عوامل ایجاد این بیماری عبارتند از:
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سرمای شدید: یکی از اصلیترین دلایل بروز هیپوترمی، قرار گرفتن در محیطهای سرد و رطوبتی برای مدت زمان طولانی است. این وضعیت به ویژه در کوهنوردان، گردشگران و افراد شاغل در محیطهای سرد، به راحتی ممکن است اتفاق بیفتد.
ماندن طولانی در آب سرد: هنگامی که فرد برای مدت طولانی در آب سرد قرار گیرد، بدن به سرعت گرمای خود را از دست میدهد و دچار هیپوترمی میشود.
اختلالات پزشکی و فیزیکی: برخی بیماریها مانند کمکاری تیروئید، دیابت، پارکینسون و آسیبهای نخاعی باعث میشوند بدن به سختی قادر به حفظ دمای طبیعی خود باشد و بیشتر در معرض هیپوترمی قرار گیرد.
استفاده از مشروبات الکلی یا مواد مخدر: مصرف الکل یا مواد مخدر میتواند توانایی بدن در تنظیم دمای داخلی را مختل کند. الکل موجب گشاد شدن رگها میشود و در نتیجه گرمای بدن سریعتر از دست میرود.
سن و سال: افراد مسنتر یا نوزادان به دلیل توانایی کمتر بدن در تنظیم دمای خود، بیشتر از دیگران در معرض خطر هیپوترمی قرار دارند.
هیپوترمی با علائم متعددی خود را نشان میدهد که در صورت عدم توجه میتواند به وضعیتهای خطرناکتری تبدیل شود. علائم اولیه و رایج هیپوترمی عبارتند از:
هیپوترمی میتواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد، اما برخی افراد به دلیل شرایط خاص بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. این افراد عبارتند از:
افراد مسن و نوزادان: بدن این افراد بهویژه در حفظ دمای طبیعی خود ضعیفتر است و این گروه بیشتر از دیگران به هیپوترمی دچار میشوند.
افراد مبتلا به بیماریهای روانی: کسانی که دچار اختلالات روانی مثل زوال عقلی، اسکیزوفرنی یا اختلالات ۲ قطبی هستند، قادر به تشخیص و مقابله با سرما نیستند و بیشتر در معرض هیپوترمی قرار دارند.
افراد مبتلا به بیماریهای جسمی خاص: بیماریهایی مانند کمکاری تیروئید، دیابت، آرتریت و بیماریهای عصبی میتواند توانایی بدن برای تنظیم دمای داخلی را کاهش دهد و فرد را در معرض هیپوترمی قرار دهد.
مصرفکنندگان مشروبات الکلی و مواد مخدر: این افراد به دلیل تاثیرات منفی این مواد بر سیستم عصبی، در برابر سرما بیشتر آسیبپذیر هستند.
افرادی که در مناطق سرد زندگی میکنند: افرادی که در مناطق سرد و برفی زندگی میکنند، به دلیل شرایط جوی خاص آنجا بیشتر از دیگران در معرض هیپوترمی قرار دارند.
در صورت بروز هیپوترمی، اقدامات فوری میبایست انجام شود. اگر فردی علائم هیپوترمی را نشان داد، باید فوراً اقدامات زیر را انجام داد:
تماس با اورژانس: اگر فرد دچار هیپوترمی شد، اولین قدم تماس فوری با اورژانس است تا کمکهای پزشکی به موقع دریافت شود.
جابجایی محتاطانه: در صورتی که فرد دچار هیپوترمی شده، باید او را به آرامی جابجا کنید. حرکت سریع یا شدید ممکن است موجب ایست قلبی یا دیگر آسیبهای جدی شود.
درآوردن لباسهای خیس: لباسهای خیس فرد باید بلافاصله درآورده شود تا از از دست رفتن گرمای بدن جلوگیری گردد.
گرم کردن بدن: فرد را با پتو یا لباسهای گرم بپوشانید و در صورت امکان از گرمای بدن خود برای گرم کردن او استفاده کنید.
نوشیدنیهای گرم: در صورتی که فرد هوشیار است، میتوان نوشیدنیهای گرم (مانند سوپ یا چای) به او داد.
کمپرسهای گرم: برای افزایش گرمای بدن، میتوان از کمپرسهای گرم در نواحی حساس بدن مانند گردن، قفسه سینه و کشاله ران استفاده کرد.
درمانهای پزشکی: در موارد شدیدتر، اقدامات پزشکی مانند تزریق سرمهای نمکی گرم یا استفاده از دستگاههای خاص برای گرم کردن بدن توسط پزشک انجام میشود.
هیپوترمی یک بیماری جدی و اورژانسی است که در صورت عدم توجه فوری، میتواند به مرگ منجر شود. درک علائم و اقدامات فوری میتواند جان فرد مبتلا را نجات دهد. در هر صورت، پیشگیری از این بیماری با رعایت تدابیر مناسب در محیطهای سرد، استفاده از لباسهای گرم و آگاهی از خطرات احتمالی، بهترین راه برای مقابله با هیپوترمی است.