در این مقاله، به بررسی اعمال، دعاها، زیارت‌ها و نمازهای ویژه این روز پرداخته می‌شود.
تاریخ شهادت حضرت فاطمه زهرا (س)
براساس منابع تاریخی، روز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) و ایام فاطمیه از دیدگاه روایات مختلف، بیش از ده تا پانزده قول دارد. اما آنچه بیشتر مورد توجه و شهرت است، سه قول اصلی به شرح زیر می‌باشد:
- روایت ۴۰ روز: دهه اول ایام فاطمیه که بعد از شهادت پیامبر (ص) و در فاصله ۸ تا ۱۰ ربیع‌الثانی قرار دارد.
- روایت ۷۵ روز: دهه دوم ایام فاطمیه که بین ۱۳ تا ۱۵ جمادی‌الاول قرار دارد.
- روایت ۹۵ روز: دهه سوم ایام فاطمیه که از ۱ تا ۳ جمادی‌الآخرین آغاز می‌شود و بیشتر مورد تأکید قرار دارد.
در تقویم رسمی ایران، روز ۱۶ دی ۱۴۰۰ (۳ جمادی‌الثانی) به مناسبت شهادت حضرت زهرا (س) تعطیل است.
اعمال مخصوص روز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س)
۱. اقامه عزای حضرت فاطمه (س)
برگزاری مراسم عزاداری و سوگواری در روز شهادت حضرت زهرا (س) از مهم‌ترین اعمال این روز است. این مراسم می‌تواند با هر میزان توان و امکاناتی برگزار شود. همان‌طور که پیامبر (ص) فرمودند:
«فاطمه پاره تن من است؛ هر کس او را آزار دهد، مرا آزار داده است.»
۲. زیارت حضرت فاطمه زهرا (س)
در این روز، زیارت حضرت فاطمه زهرا (س) مستحب است. زیارت معروفی که در کتاب «اقبال» سید ابن طاووس آمده، عبارت است از:
«السَّلامُ عَلَیْکِ یَا سَیِّدَةَ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ، السَّلامُ عَلَیْکِ یَا وَالِدَةَ الْحُجَجِ...».
خواندن این زیارت و طلب آمرزش از خداوند، موجب بخشش گناهان و شفاعت در بهشت است.
۳. گریه بر مصیبت‌های حضرت فاطمه (س)
گریه بر مصائب اهل بیت (ع) به ویژه حضرت فاطمه زهرا (س) دارای پاداش عظیمی است. امام صادق (ع) در این باره فرمودند: «گریه بر حق، پاداشی بی‌پایان دارد.»
این گریه‌ها نه تنها باعث تسکین دل‌ها می‌شود، بلکه به عنوان یادآوری درد و ظلم‌هایی که به اهل بیت وارد شده، اهمیت ویژه‌ای دارد.
نماز مخصوص حضرت فاطمه (س)
نماز حضرت فاطمه زهرا (س) به عنوان یک عبادت خاص، در برخی روایات از حضرت زهرا (س) ذکر شده است. این نماز شامل دو رکعت است که در هر رکعت بعد از حمد، ۶۰ مرتبه سوره «قل هو الله احد» خوانده می‌شود. در صورتی که نمی‌توان این مقدار را خواند، در رکعت اول سوره «قل هو الله احد» و در رکعت دوم سوره «قل یا ایها الکافرون» قرائت می‌شود. پس از نماز، زیارت حضرت فاطمه زهرا (س) خوانده می‌شود.
۱. نماز دو رکعتی حضرت زهرا (س)
در هر رکعت این نماز، پس از حمد، ۱۰۰ مرتبه سوره «إنّا أنزلناه» و «توحید» خوانده می‌شود. پس از نماز، دعاهایی همچون «سُبحانَ ذِی العِزِّ الشّامِخِ...» به جای آورده می‌شود.
تسبیحات حضرت فاطمه زهرا (س)
تسبیحات حضرت زهرا (س) یکی از مهم‌ترین اذکار پس از نمازهای واجب است که پیامبر (ص) به حضرت زهرا (س) آموخته‌اند. این تسبیحات شامل ذکر ۳۴ بار «الله اکبر»، ۳۳ بار «الحمدلله» و ۳۳ بار «سبحان الله» است. در روایات آمده است که این ذکر به یاد خداوند و به عنوان ذکر کثیر از سوی امام باقر (ع) توصیه شده است.
دعا و تضرع در روز جمعه
حضرت زهرا (س) نیز در روز جمعه، ساعتی را برای دعا و تضرع به درگاه خداوند اختصاص می‌داد. آن حضرت از رسول خدا (ص) نقل کردند که در روز جمعه، ساعتی وجود دارد که هر خواسته خیر در آن ساعت به اجابت می‌رسد. این ساعت همان لحظه‌ای است که خورشید به غروب می‌رود.
نتیجه‌گیری:
روز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) یک روز پرفضیلت برای شیعیان است که با انجام اعمال مختلف همچون اقامه عزای حضرت، خواندن زیارت‌ها و دعاها، نمازهای مخصوص و تسبیحات آن حضرت، به یاد این بانوی بزرگوار می‌پردازند. این اعمال نه تنها موجب نزدیکی به خداوند می‌شود، بلکه یادآوری مظلومیت حضرت زهرا (س) و جایگاه بی‌نظیر ایشان در تاریخ اسلام است.
