افرادی که بر اثر آسیب نخاعی دچار فلج شدهاند، ممکن است با استفاده از درمان تحریک مغزی، برخی از حرکات پاهای خود را بازیابند.این درمان شامل تحریک بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس جانبی است.با این حال، این روش تا کنون تنها روی دو بیمار آزمایش شده و برای تأیید اثربخشی آن به آزمایشهای گستردهتری نیاز است.
به گزارش انتخاب و به نقل از هلث دی؛ در سال ۲۰۰۶، «ولفگانگ یاگر» که در دهه ۳۰ زندگی خود بود، پس از یک حادثه اسکی دچار آسیب نخاعی شد و به صندلی چرخدار وابسته شد.
اکنون و پس از گذشت سالها، یک تکنیک نوآورانه تحریک عمقی مغز به او کمک کرده است که دوباره بتواند راه برود و حرکت کند.
او میگوید:
«سال گذشته در تعطیلات، توانستم با استفاده از این تحریک چند قدم به سمت دریا بروم و برگردم. همچنین میتوانم چیزهایی را از کابینتهای آشپزخانهام بردارم.»
روش درمانی جدید
یک تیم تحقیقاتی از مؤسسه پلیتکنیک فدرال لوزان (EPFL) و بیمارستان دانشگاه لوزان در سوئیس دریافت که تحریک بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس جانبی به دو بیمار مبتلا به آسیب نخاعی کمک کرده است تا برخی از حرکات خود را بازیابند.
نتایج این تحقیقات در ۲ دسامبر در نشریه Nature Medicine منتشر شده است.
چگونگی عملکرد تحریک عمقی مغز
تحریک عمقی مغز شامل کاشت الکترودهایی در مناطق خاصی از مغز برای هدایت فعالیتهای عصبی است. این روش از مدتها پیش برای درمان بیماریهایی مانند پارکینسون و لرزش مورد استفاده قرار گرفته است.
با این حال، دانشمندان اخیراً کشف کردهاند که هیپوتالاموس جانبی ممکن است نقشی کلیدی در مهارتهای حرکتی داشته باشد. پیش از این تصور میشد که این ناحیه تنها در عملکردهایی مانند بیداری و تغذیه نقش دارد.
از آزمایش روی موشها تا درمان بیماران
برای بررسی این فرضیه، تیم تحقیقاتی ابتدا آزمایشهایی را روی موشها انجام دادند. این مطالعات پیشبالینی به آنها کمک کرد تا مدارهای عصبی مرتبط با بازیابی حرکت در جوندگان را شناسایی کنند.
پس از این مرحله، محققان تصمیم گرفتند تحریک عمقی مغز را روی دو بیمار مبتلا به آسیب نخاعی انجام دهند.
روش کار:
الکترودها با استفاده از اسکنهای مغزی در مغز این دو بیمار که کاملاً هوشیار بودند، کاشته شدند.
یکی از رهبران این تحقیق، دکتر جوسلین بلوش، جراح مغز و اعصاب، گفت:
وقتی الکترود را در محل درست کاشتیم و تحریک را آغاز کردیم، اولین بیمار فوراً گفت: پاهایم را حس میکنم. وقتی میزان تحریک را افزایش دادیم، او گفت: احساس میکنم که میخواهم راه بروم!
وی افزود:
«این بازخورد لحظهای تأیید کرد که ما ناحیه درستی را هدف قرار دادهایم، حتی اگر پیشتر تصور نمیشد که این ناحیه در کنترل پاها در انسان نقش داشته باشد. در این لحظه، مطمئن شدم که ما به کشفی مهم درباره سازماندهی عملکردهای مغزی دست یافتهایم.»
این یافتهها نشان میدهد که مغز نقشی حیاتی در بازیابی حرکت پس از آسیب نخاعی دارد.
پروفسور گریگوار کورتین، یکی از رهبران این تحقیق، گفت:
«این تحقیق نشان میدهد که مغز برای بازیابی از فلج ضروری است. شگفتانگیز است که مغز نمیتواند به طور کامل از ارتباطات عصبی باقیمانده پس از آسیب نخاعی استفاده کند. ما توانستیم راهی پیدا کنیم تا از یک ناحیه کوچک مغز که پیشتر ناشناخته بود، استفاده کنیم و اتصالات باقیمانده را فعال کنیم تا بهبودی عصبی در بیماران مبتلا به آسیب نخاعی افزایش یابد.»
با این حال، تیم تحقیقاتی تأکید کرده که انجام آزمایشهای بیشتر ضروری است، چرا که تاکنون این روش تنها روی دو بیمار آزمایش شده است.
مطالعات آینده روی ترکیب تحریک مغزی با سایر فناوریها، مانند ایمپلنتهای نخاعی، متمرکز خواهند بود تا به بیماران کمک بیشتری برای بازیابی حرکت شود.
کوریتین گفت:
«ترکیب دو روش – تحریک مغزی و تحریک نخاعی – میتواند یک استراتژی جامعتر برای بهبودی بیماران مبتلا به آسیب نخاعی ارائه دهد.»