پنجشنبه ۰۶ دی ۱۴۰۳
بازدید:۲۰۳
بصیرت، به معنای دید درونی و قلبی است که فراتر از دید ظاهری انسان با چشم‌های فیزیکی می‌رود. این نیرو به مدد نور الهی در دل انسان پدید می‌آید و به او این توانایی را می‌دهد که حقیقت و باطن امور را همانطور که هستند، بشناسد. بصیرت در شرایط پیچیده و مبهم زندگی، مانند گرد و غبار فتنه‌ها یا تاریکی‌های ناشی از شیطان، انسان را قادر می‌سازد که حق را از باطل تشخیص دهد و از گمراهی جلوگیری کند.به گزارش سرویس فرهنگی صد آنلاین، بصیرت، توانایی تشخیص درست از نادرست است، به ویژه در مواقعی که حق و باطل به هم آمیخته‌اند. این قدرت تنها به انسان‌هایی که راه توحید و ولایت را به درستی شناخته‌اند و به آن ایمان دارند، عطا می‌شود. افراد دارای بصیرت، از نور الهی بهره‌مند می‌شوند و با استفاده از این نور، می‌توانند به درستی بشنوند، بیندیشند و از عبرت‌ها استفاده کنند تا راه‌های روشن را پیدا کرده و از لغزشگاه‌ها و خطرات دوری کنند.
بصیرت در قرآن و روایات
در قرآن کریم، بصیرت به عنوان نوری در دل انسان‌ها معرفی شده است. خداوند می‌فرماید: «وجعلنا له نوراً یمشی به فی الناس» (و برای او نوری قرار دادیم که با آن در میان مردم حرکت کند). این نور به انسان کمک می‌کند که راه را از بی‌راهه و حقیقت را از امر غیرحقیقی تشخیص دهد. امام علی (ع) نیز تأکید دارند که انسان باید با دیده بصیرت به زندگی نگاه کند تا از دروغ‌ها و اشتباهات دور بماند. در حدیثی از امام علی (ع) آمده است: «هرگاه دیده بصیرت کور باشد، نگاه چشم سودی نخواهد داشت».
موانع بصیرت
چندین عامل می‌تواند مانع از دستیابی به بصیرت شود، از جمله:
- دلبستگی به دنیا: دنیا به عنوان خانه‌ای برای فتنه‌ها و امتحانات، می‌تواند چشم بصیرت را از انسان بگیرد.
- گرفتار شدن در شهوات و لذت‌ها: این امر باعث می‌شود که فرد نسبت به عاقبت کار و حقیقت امور بی‌توجه شود.
راه‌های عملی برای کسب بصیرت
در روایات معصومین (ع)، راه‌های مختلفی برای دستیابی به بصیرت ذکر شده است:
- شناخت حقیقت ولایت و ولی امر زمانه: شناخت ولی امر مسلمین در هر زمان، به فرد کمک می‌کند که به بصیرت برسد.
- تفکر و تجزیه و تحلیل مسائل: انسان باید در مورد مسائل مختلف فکری دقیق داشته باشد و تحلیل درستی از وضعیت‌ها داشته باشد.
- دوراندیشی: پیش‌بینی و پیش‌نگری در مسائل مختلف، به بصیرت کمک می‌کند.
- پیروی از عالمان ربانی: علما به عنوان نورهایی در تاریکی‌های جهل، به انسان کمک می‌کنند تا راه درست را پیدا کند.
- رعایت تقوای الهی: تقوا باعث می‌شود که خداوند توانایی تشخیص حق از باطل را به انسان عطا کند.
- عبرت گرفتن از گذشته: انسان باید از تجربیات گذشته به عنوان وسیله‌ای برای کسب بصیرت استفاده کند.
- ذکر و یاد الهی: یاد خداوند و ذکرهای مرتبط با او به بصیرت کمک می‌کند.
بصیرت عاشورایی
یکی از بارزترین نمونه‌های بصیرت در تاریخ اسلام، بصیرت یاران امام حسین (ع) در روز عاشورا است. حضرت عباس (ع) به عنوان نمونه‌ای از یاران امام حسین (ع)، با بصیرت و شناخت عمیق از حقیقت، در این مسیر قدم گذاشت. این بصیرت به آنها کمک کرد تا از هرگونه اشتباه و گمراهی در آن روز مهم جلوگیری کنند.
نتیجه‌گیری
بصیرت، نوعی دید معنوی است که با کمک نور الهی به انسان داده می‌شود. این بصیرت به فرد کمک می‌کند تا در شرایط پیچیده، حقیقت را بشناسد و از اشتباهات و گمراهی‌ها دوری کند. برای دستیابی به بصیرت، باید از طریق تقوا، اندیشه، عبرت گرفتن از گذشته و پیروی از اهل بیت (ع) و عالمان ربانی اقدام کرد.