این عمل به معنای تحریک بدن تا حد ارضا شدن است که میتواند در برخی افراد بهویژه در دوران نوجوانی و پیش از ازدواج رایج باشد، اما گاهی نیز پس از ازدواج در اثر مشکلات جنسی یا روانی استمرار مییابد. در این متن، به بررسی ابعاد مختلف استمنا و پیامدهای آن پرداخته میشود.
استمنا یا خودارضایی به تحریک بدن برای رسیدن به ارضای جنسی اطلاق میشود. این عمل معمولاً با خیالبافی و تخیل همراه است و در بسیاری از موارد در افراد مختلف، بهویژه در دوران نوجوانی، رایج میباشد. جالب است که خودارضایی تنها مختص انسانها نیست؛ در برخی گونههای حیوانات نیز رفتار مشابهای مشاهده شده است.
استمنا میتواند اثرات منفی بر جسم و روان فرد داشته باشد. در بعد جسمی، افراد ممکن است با مشکلاتی مانند ضعف حافظه، خستگی، اضطراب، ناتوانی جنسی، کمردرد، بیخوابی و دیگر مشکلات فیزیکی مواجه شوند. در بعد روانی، استمنا میتواند باعث اضطراب، افسردگی، احساس گناه، کمبود اعتماد به نفس و مشکلات در روابط اجتماعی شود. افرادی که از این عادت رنج میبرند، ممکن است دچار مشکلات روحی و روانی مانند احساس انزوا و خجالت شوند.
در بسیاری از متون دینی، استمنا بهعنوان یک عمل گناهآلود و ناپسند معرفی شده است. در قرآن کریم، گناهانی که موجب زنگار بر دل انسان میشوند، برشمرده شدهاند که استمنا یکی از آنهاست:
«کَلاَّ بَلْ رانَ عَلی قُلُوبِهِمْ ما کانُوا یَکْسِبُونَ» (مطففین آیه ۲۴).
در احادیث نیز پیامبر اسلام و امامان معصوم استمنا را گناهی بزرگ دانستهاند که عواقب روحی و دنیوی سنگینی دارد. بهعنوان نمونه، پیامبر اکرم (ص) در اینباره فرمودهاند: «ناکح الکف ملعون» (ملعون است کسی که استمنا کند).
پس از ازدواج، استمنا به دلایل مختلفی مانند عدم رضایت جنسی، بیتوجهی به نیازهای شریک زندگی یا مشکلات روانی در برخی افراد مشاهده میشود. برای حل این مشکل، مهم است که روابط زناشویی بهطور سالم و با رعایت نیازهای طرفین برقرار گردد.
برای ترک این عادت، اراده فرد از همه چیز مهمتر است. برخی از روشهای موثر برای ترک استمنا عبارتند از:
همه مراجع بزرگوار شیعه استمنا را حرام میدانند. طبق فتواهای مراجع تقلید، استمنا باعث بطلان روزه میشود و فرد باید توبه کرده و از این عمل دست بردارد. همچنین، غسل جنابت بر فردی که استمنا میکند، واجب است.
اگرچه استمنا بهعنوان گناهی بزرگ در نظر گرفته میشود، اما از نظر اسلام، زنا و رابطه جنسی نامشروع میان دو نفر که خارج از چارچوب ازدواج است، گناهی بسیار سنگینتر و آسیبزنندهتر بهحساب میآید. زنا علاوه بر عواقب دینی، آسیبهای اجتماعی و روانی بسیاری نیز بهدنبال دارد.
استمنا نه تنها آسیبهای جسمی و روانی متعددی دارد، بلکه از دیدگاه دینی نیز عملی گناهآلود و ناپسند بهشمار میآید. بنابراین، ترک این عادت و ایجاد روابط سالمتر، چه در دوران مجردی و چه در دوران متاهلی، امری ضروری است. برای موفقیت در ترک استمنا، اراده قوی، دوری از عوامل تحریکآمیز و تغییر سبک زندگی میتواند کمککننده باشد.