يکشنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۳
بازدید:۱۱۸۵
از نقل قول‌های پیران روستا تا خاطرات جویندگان ماوراءالطبیعه در مکان‌های متروکه، همواره نوعی راز مشترک در پس این تجربیات وجود دارد. مشاهده جن‌ها و پدیده‌های خارق‌العاده در سکوت و خلوت حاشیه شهرها و مکان‌های متروکه، به مراتب بیشتر از هیاهوی زندگی در قلب شهرها و مراکز شلوغ رخ می‌دهد.اما چرا این گونه است؟ چرا جن‌ها و دیگر موجودات غیرارگانیک تمایل دارند در مکان‌های مخوف و دورافتاده مانند خرابه‌ها، روستاهای متروک، بیابان‌ها و دشت‌های خالی از سکنه حضور داشته باشند؟ در این مقاله سعی می‌کنیم به این سوال پاسخ دهیم و دلایل فلسفی و اسلامی آن را مورد بررسی قرار دهیم.
دلیل اول:
یکی از دلایل احتمالی این که جن‌ها در مکان‌های دورافتاده مانند روستاهای متروک، خرابه‌ها و بیابان‌ها بیشتر مشاهده می‌شوند، به میزان فعال بودن قوای معنوی انسان، به‌ویژه قوه متخیله، ارتباط دارد. قوه متخیله از مهم‌ترین قوای معنوی انسان است که به نوعی با عالم ملکوت مرتبط است.
در دنیای شهری، جایی که زندگی روزمره مملو از مشغله‌های مادی و حواس‌پرتی است، انسان معمولاً کمتر از قوای معنوی خود استفاده می‌کند. در چنین محیطی، توجه انسان به مسائلی مانند کار، پول، و نیازهای مادی جلب می‌شود، و این باعث می‌شود که فعالیت‌های معنوی و ذهنی، به‌ویژه قوه متخیله، کاهش یابد. این قوه که در واقع مانند دریچه‌ای به عالم معنوی و عالم مثال است، در شرایط شلوغی و آشفتگی زندگی شهری کمتر فعال می‌شود و بنابراین امکان تجربه پدیده‌های ماوراءالطبیعه کاهش می‌یابد.
اما هنگامی که انسان از فضای شلوغ شهر به طبیعت بکر، روستاهای دورافتاده یا مکان‌های خلوت وارد می‌شود، شرایطی فراهم می‌شود که قوا و حواس انسانی از مشغله‌های دنیوی رها می‌شود و قوه متخیله فعالیت بیشتری پیدا می‌کند. در این شرایط، توانایی مشاهده عجایب و پدیده‌های ماوراءالطبیعه، مانند جن‌ها، بیشتر می‌شود. البته باید توجه داشت که قوه متخیله ممکن است در برخی مواقع درک انسان از عالم مثال را تغییر دهد و تصاویر نادرستی از جن‌ها یا موجودات غیرمادی ایجاد کند.
دلیل دوم:
دلیل دیگر که می‌تواند به توضیح این موضوع کمک کند، به احادیث اسلامی در خصوص محل زندگی جنیان مربوط می‌شود. اگرچه برخی از جنیان می‌توانند در خانه‌های انسان‌ها زندگی کنند، اما گروهی از آن‌ها ترجیح می‌دهند در مکان‌های خاص و دورافتاده سکونت داشته باشند. این مکان‌ها معمولاً از نظر انسانی خالی از سکنه هستند و اغلب در بیابان‌ها، خرابه‌ها، کوه‌ها و دشت‌های دورافتاده قرار دارند.
در بسیاری از احادیث اسلامی، به مکان‌های خاصی اشاره شده است که جنیان در آن‌ها سکونت دارند. برای مثال، در روایتی از امام باقر (ع) آمده است که پدر ایشان همراه با جمعی از مردم به مکه سفر می‌کردند. در صحرای عسفان، گروهی از همراهان در یک مکان خاص خیمه زده بودند. امام باقر (ع) از آنان پرسید که چرا در این مکان توقف کرده‌اند و آنان پاسخ دادند که این محل متعلق به گروهی از جنیان است که شیعه و دوستدار اهل بیت هستند. امام (ع) در پاسخ فرمود که این جنیان با وجود دشواری‌های موجود در این مکان، از حضور اهل بیت خوشحالند و حتی برای پذیرایی از آنان میوه‌هایی فراهم آوردند.
همچنین در روایتی از بلال بن حارث آمده است که حضرت رسول (ص) در مورد اختلافات جنیان مسلمان و مشرک صحبت کردند. حضرت فرمودند که برای زندگی جنیان مسلمان مکان‌هایی در بین کوه‌ها و دریاها و برای جنیان مشرک نیز مکان‌های خاصی انتخاب کرده‌اند. این احادیث نشان می‌دهد که جنیان به طور خاص در برخی مکان‌ها سکونت دارند و این مکان‌ها می‌توانند شرایطی را فراهم کنند که انسان‌ها قادر به مشاهده آن‌ها شوند.
دلیل سوم:
در برخی روایات آمده است که مکان‌هایی مانند حمام‌های آلوده، مرداب‌ها و دیگر اماکن ناپاک محل سکونت شیاطین و جنیان شرور هستند. بر اساس این احادیث، هنگامی که انسان‌ها وارد این مکان‌ها می‌شوند، احتمال آزار و اذیت از سوی جن‌ها وجود دارد. در این شرایط، گفته می‌شود که انسان باید با گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم» وارد این مکان‌ها شود تا جن‌ها از آنجا خارج شوند و باعث آزار انسان نشوند.
بنابراین، ورود انسان‌ها به این مکان‌های خاص نه تنها ممکن است باعث مشاهده جن‌ها و موجودات غیرمادی شود، بلکه آمادگی معنوی فرد نیز در این تجربه‌ها نقش مهمی دارد. هنگامی که انسان به مکان‌های دورافتاده و خلوت وارد می‌شود، به دلیل شرایط آرامش‌بخش و عدم مشغله‌های دنیوی، توانایی مشاهده این موجودات به مراتب بیشتر می‌شود.
در نهایت، با توجه به این دلایل فلسفی و دینی، می‌توان گفت که چرا جن‌ها و موجودات غیرمادی بیشتر در مکان‌های دورافتاده و متروک مشاهده می‌شوند. این مکان‌ها با ویژگی‌های خاص خود، شرایطی را فراهم می‌کنند که قوای معنوی انسان به بهترین نحو فعال می‌شود و امکان تجربه‌های ماوراءالطبیعه بیشتر می‌گردد.