به گزارش صد آنلاین،سکته مغزی یکی از جدیترین و شایعترین بیماریهای مرگبار در جهان است که هر ساله هزاران نفر را به کام مرگ میکشاند یا دچار ناتوانیهای جدی میکند. این بیماری دومین علت مرگومیر جهانی و مهمترین عامل ناتوانی دائمی در بین بزرگسالان به شمار میرود. در حالی که سکته مغزی با افزایش سن بیشتر رخ میدهد، نکته شگفتانگیز و نگرانکننده این است که از هر چهار نفر، یک نفر در طول عمر خود دچار این بیماری میشود. اما خوشبختانه، با تشخیص و درمان به موقع، میتوان آسیبهای ناشی از این بیماری را به حداقل رساند.
یکی از نکات کلیدی در مقابله با سکته مغزی، مفهوم "زمان طلایی" است که اشاره به بازه ۴.۵ ساعته پس از وقوع علائم اولیه سکته دارد. اگر بیمار در این زمان به مراکز درمانی مجهز منتقل شود، احتمال بهبود و نجات افزایش مییابد. هر تأخیر در این بازه زمانی حیاتی میتواند به از دست دادن هزاران سلول مغزی و عواقب جدی منجر شود.
احسان شریفیپور در مصاحبهای با رادیو "گفت و گو" به جزئیات بیشتری در مورد اهمیت این زمان طلایی اشاره کرد و تأکید کرد که سکته مغزی هم قابل پیشگیری است و هم قابل درمان، اما این درمان تنها در بازه ۴.۵ ساعته پس از بروز علائم اولیه میتواند مؤثر باشد. او توضیح داد که در هر دقیقه پس از وقوع سکته، بیش از ۲ میلیون سلول مغزی از بین میروند و در هر ثانیه ۳۰ تا ۴۰ هزار سلول مغزی به صورت برگشتناپذیر نابود میشوند.
شریفیپور تأکید کرد: "اگر فردی علائمی مانند ضعف ناگهانی در صورت، دست یا پا، یا اختلال در صحبت کردن داشته باشد، باید فوراً به مراکز درمانی منتقل شود." او هشدار داد که هر گونه تأخیر در انتقال بیمار به مراکز تخصصی میتواند منجر به آسیبهای مغزی برگشتناپذیر و حتی مرگ مغزی شود.
برای مقابله با این وضعیت، سیستم اورژانس کشور به کدی تحت عنوان "سما" که مخفف سکته مغزی ایران است، مجهز شده است. این کد به اورژانس کمک میکند تا سریعاً بیمارانی که علائم سکته مغزی دارند را شناسایی کرده و به مراکز درمانی مجهز منتقل کند. شریفیپور افزود: "در شهرهای بزرگی مانند تهران، حدود ۱۰ مرکز منتخب برای درمان سکته مغزی وجود دارد که این مراکز بهصورت تخصصی آموزش دیده و مجهز به تجهیزات مورد نیاز برای درمان فوری هستند."
اهمیت زمان طلایی در درمان سکته مغزی:
بافت مغز حدود ۲۰ درصد از جریان خون بدن را به خود اختصاص میدهد و اگر خونرسانی به مغز متوقف شود، سلولهای مغزی به سرعت نابود میشوند. یکی از ویژگیهای مهم سلولهای مغزی این است که پس از آسیبدیدگی، نمیتوانند بازسازی شوند. بنابراین، اگر خونرسانی به موقع به مغز برقرار نشود، ممکن است فرد دچار مرگ مغزی شود یا با عوارضی همچون ناتوانی دائمی مواجه گردد.
شریفیپور هشدار داد: "اگر ما زمان طلایی ۴.۵ ساعته را از دست دهیم، درمانهای دیگری که به ناتوانی کمتر منجر شوند، ممکن است انجام شوند، اما اصل قضیه یعنی نجات سلولهای مغزی از بین میرود."
چگونگی پیشگیری از سکته مغزی:
سکته مغزی یکی از بیماریهایی است که تا حد زیادی قابل پیشگیری است. عواملی مانند فشار خون بالا، عدم تحرک کافی، و رژیم غذایی نامناسب از جمله علل اصلی سکته مغزی هستند. با کنترل فشار خون، ورزش منظم و تغذیه سالم میتوان احتمال وقوع این بیماری را به میزان زیادی کاهش داد.
شریفیپور در این باره گفت: "اگر ما فشار خون خود را کنترل کنیم، ورزش کنیم و از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنیم، بهراحتی میتوانیم خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش دهیم."
سیستم اورژانس و اهمیت آگاهی عمومی:
یکی از مشکلات اصلی در مواجهه با سکته مغزی، عدم آگاهی مردم از علائم اولیه این بیماری و نیاز فوری به اقدام درمانی است. شریفیپور تأکید کرد که مردم باید علائم سکته مغزی را بهخوبی بشناسند و در صورت بروز هرگونه نشانه مشکوکی، بلافاصله اورژانس را مطلع سازند تا بیمار در سریعترین زمان ممکن به مراکز تخصصی منتقل شود.
وی همچنین افزود: "تنها اورژانس میتواند بهطور دقیق بیمار را به مراکز درمانی منتخب منتقل کند. این مراکز با تجهیزات و آموزشهای مناسب برای درمان سریع سکته مغزی آماده هستند."
سکته مغزی با وجود خطرات جدی که به همراه دارد، یکی از بیماریهایی است که با آگاهی عمومی، پیشگیری و درمان به موقع، میتوان از آن جلوگیری کرد. شناخت علائم اولیه و اقدام سریع برای دریافت درمان میتواند جان هزاران نفر را نجات دهد و از ناتوانیهای دائمی جلوگیری کند. بنابراین، اطلاعرسانی گسترده و آموزش مردم از اهمیت ویژهای برخوردار است.