به گزارش صد آنلاین، وضو یکی از اعمال مهم در احکام اسلامی است که در برخی موارد واجب و در برخی دیگر مستحب به شمار میآید. بنابراین، دانستن شرایط وضو و پرهیز از اشتباه (حتی سهوی) در این کار برای مسلمانان اهمیت بالایی دارد. در این مطلب، به شرایط صحیح وضو و حکم اشتباه وضو گرفتن از دیدگاه احکام اسلامی پرداختهایم.
شرایط صحیح بودن وضو به شرح زیر است:
پاک بودن آب وضو
آبی که برای وضو استفاده میشود باید پاک باشد. اگر فراموش کنیم که آبی نجس است، یا بعداً متوجه شویم که آن آب نجس بوده و با آن وضو گرفتهایم، وضوی ما باطل خواهد بود.
مطلق بودن آب وضو
وضو باید با آب مطلق انجام شود؛ به این معنا که آب خالص و بدون آمیختگی با چیز دیگری باشد. آب باران، چشمهها، چاهها، رودخانهها، دریاها و آب لولهکشی خانگی نمونههای آب مطلق هستند.
مباح بودن آب و ظرف آن
آبی که با آن وضو گرفته میشود باید مباح باشد، یعنی مالکیت آن برای وضوگیرنده باشد. اگر مالکیت آب برای فرد دیگری است، مالک باید از وضو گرفتن شخص با آب رضایت داشته باشد. استفاده از آب غصبی حرام است و وضو با آن باطل میشود. البته وضو گرفتن با آبهایی که در مکانهای عمومی قرار دارند صحیح است.
پاک بودن اعضای وضو
اعضای وضو (صورت، دستها، سر و پا) باید پاک باشند. اگر هر یک از این اعضا نجس باشد، باید ابتدا نجاست را برطرف کرده و سپس وضو گرفت.
نبودن مانع در اعضا
اگر هنگام وضو، مانعی بر سر راه رسیدن آب به اعضا وجود داشته باشد، وضو باطل خواهد بود. به عنوان مثال، ژلیش ناخن میتواند مانع شود.
ترتیب
باید مراحل وضو به ترتیب انجام شود. اگر مکلف ترتیب را به هم بزند، وضوی او باطل میشود.
موالات
یکی دیگر از شرایط صحیح بودن وضو، موالات است. باید کارهای وضو را پشت سر هم و بدون فاصله طولانی انجام داد. اگر فاصله به قدری زیاد باشد که حالت وضو به هم بخورد، وضو باطل است؛ مثلاً صحبت کردن با تلفن حین وضو.
اگر شخصی عمداً یا سهواً وضوی خود را اشتباه بگیرد، باید هر زمان که متوجه اشتباه خود شد، دوباره وضو را به طور صحیح تکرار کند. این مسئله مورد اتفاق نظر اکثر مراجع تقلید، از جمله آیات عظام مکارم شیرازی، لنکرانی و سیستانی است.
طبق نظر اکثر مراجع، از جمله آیتالله سیستانی و آیتالله مکارم شیرازی، اگر کسی سالها با وضوی اشتباه نماز خوانده، باید به مرور زمان نمازهای خوانده شده را قضا کند. این اشتباهات میتواند شامل مواردی همچون عدم رعایت ترتیب وضو، مانند شروع با مسح پا و سپس مسح سر باشد.
به طور کلی، نماز با وضوی اشتباه باطل است و شخص باید آن نماز را با وضوی صحیح تکرار کند. اگر شخص متوجه شود که زمان نماز گذشته، باید قضای آن را به جا آورد.