۱.مردان ۶۰ ساله و زنان ۵۵ ساله، اگر سابقه پرداخت حق بیمه آنها بین ۱۰ تا ۱۹ سال باشد، میتوانند تقاضای بازنشستگی نمایند. مستمری این افراد بر اساس میزان سابقه آنها پرداخت میشود.
۲.اگر سنِ بیمهگزار به سن مقرر (مطابق قانون) رسیده باشد، اما سابقه پرداخت حق بیمه وی کمتر از ۱۰ سال باشد. در اینصورت او با خریدِ مابهتفاوت سابقه تا ۱۰ سال میتواند تقاضای بازنشستگی نماید.
برای دریافت بیمه بازنشستگی، شخص بیمه شده باید درخواست بازنشستگی ارائه کند. کارفرمایان نمیتوانند به اجبار کسی را بازنشسته کنند یا از بیمه تامین اجتماعی بخواهند که شخص را بازنشسته کند.
بعد از اینکه رد به سن بازنشستگی رسید، میتواند برای دریافت مستمری خود اقدام کند. حال این پرسش مطرح میشود که محاسبه حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی به چه صورت است؟
مطابق ماده ۷۷ قانون تامین اجتماعی، مستمری بازنشستگی، یک سیام متوسط دستمزد بیمهگزار، ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه محاسبه میشود.
اگر بخواهیم واضحتر بگوییم یعنی، طبق این ماده مستمری دریافتی هر ماه فرد بازنشسته اینگونه محاسبه میشود:
متوسط دستمزد بیمه شده * تعداد سالهایی که بیمه پرداخت کرده است تقسیم بر سی
در جلسه هیات وزیران در ۱۹ آبان ۱۴۰۰، ضمن تصویب نامه مربوط به بیمه فوت و حوادث بازنشستگان و مستخدمین رسمی دستگاههای اجرایی تا ۵ سال از تاریخ ۱ فروردین ۱۴۰۰، مبلغ آن هم افزایش پیدا کرد. از این رو، سرمایه بیمه برای فوت هر نفر به هر دلیل و نقص عضو یا از کارافتادگی دائم (کلی و جزئی) در سال ۱۴۰۰ مبلغ برابر با ۱۵۰ میلیون ریال و حقبیمه ماهیانه آن ۹۰ هزار ریال برای هر نفر بدون در نظر گرفتن سقف سنی است.
همچنین اینکه در سال ۱۴۰۰، سهم بیمه تکمیلی بازنشستگان ۵۰٪ افزایش داشته است.
با توجه به لایحهای که در تاریخ ۲۱ دی ۱۴۰۱ از سوی رئیس جمهور به مجلس شورای اسلامی تحویل شد، بودجه دستگاههای دولتی و اجرایی مورد بررسی قرار گرفت. این لایحه در مورد افزایش حقوق کارمندان و حداقل حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۲ است و سقف افزایش حقوق برای بازنشستگان کشوری و لشکری در سال ۱۴۰۲ مشخص شد. بازنشستگان تامین اجتماعی هم در این گروه قرار میگیرند.
با توجه به لایحه مذکور حداقل حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری در سال ۱۴۰۳ به میزان ۹,۰۰۰,۰۰۰ تومان تعیین شد. بر اساس تبصره ۱۲ ماده واحده موجود در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، به میزان ۲۰ درصد به حقوق بازنشستگان اعم از بازنشستگان کشوری، لشکری و سایر صندوقهای بازنشستگی مرتبط با دستگاههای دولتی و اجرایی اضافه شد.
به عبارت دیگر حقوق گروه نام برده شده در سال ۱۴۰۳ مبلغی کمتر از ۹ میلیون و سیصدهزار تومان در ماه نباید باشد. همچنین بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۳، کارمندان دولت در سال ۱۴۰۳ یک افزایش حقوق ۲۰ درصدی را نسبت به سال ۱۴۰۲ تجربه میکنند.