به گزارش صد آنلاین ، بازار خان یزد یکی از قدیمیترین و مشهورترین بازارهای ایران است. این بازار همراه با بناهای تاریخی دیگری مانند حمام خان، میدان خان و مدرسه خان که همگی در دوران قاجار ساخته شدهاند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. در گذشته، بازار خان محل تردد و تجارت کاروانهایی بود که از مسیر جاده ابریشم میگذشتند. امروزه نیز این بازار همچنان محل فعالیت صنوف و گروههای صنعتی مختلفی از جمله آهنگران، مسگران و طلاسازان است.
در گذشته، تنها افراد ثروتمند و اشرافی مانند خانها میتوانستند از این بازار بازدید کنند. اما امروزه، بازار خان به یک موزه زنده تبدیل شده است که هر کسی بدون محدودیت میتواند از صنایعدستی و تاریخ غنی آن لذت ببرد. این بازار تاریخی به عنوان یکی از مهمترین میراثفرهنگی شهر یزد و ایران شناخته میشود و نقش مهمی در حفظ و انتقال هویت و فرهنگ این منطقه به نسلهای آینده ایفا میکند.
بازار خان یزد در یک نگاه
بازار خان یزد یکی از مهمترین بازارهای تاریخی این شهر است. این بازار شامل دو بخش اصلی است:
بخش شمالی-جنوبی:
طول این بخش ۷۸ متر است.
تعداد مغازههای موجود در این بخش ۵۳ عدد است.
این بخش کوچکتر از بخش شرقی-غربی است.
بخش شرقی-غربی:
طول این بخش ۱۸۰ متر است.
تعداد مغازههای موجود در این بخش ۱۰۰ عدد است.
این بخش بزرگتر از بخش شمالی-جنوبی است.
در مجموع، کل بازار خان با طولی بیش از ۲۷۴ متر از حمام خان تا امامزاده شاهزاده فاضل گسترده شده است. سقف بازار با ارتفاعی حدود ۴ تا ۶ متر، زیبایی خاصی به این مجموعه با سابقه تاریخی بخشیده است. این بازار تاریخی شامل چندین بازار کوچکتر نیز میشود و در مجموع به عنوان یکی از مهمترین بازارهای شهر یزد شناخته میشود که طراحی معماری آن با ویژگیهای منحصر ب هفرد خود، بازتابی از فرهنگ و هنر این شهر است.
دسترسی به بازار خان یزد
بازار سنتی خان یزد یکی از قدیمیترین و زیباترین بازارهای سنتی ایران است که در مرکز شهر یزد و در محله قائم واقع شده است. برای بازدید از این بازار باید به این مکان تاریخی سفر کنید.
بهترین روش برای رسیدن به این بازار استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی است. شما میتوانید از تاکسی یا اتوبوس شهری که از مناطق مختلف یزد عبور میکنند، استفاده کنید. سپس در خیابان امام خمینی پیاده شوید.
از آن جا با گذر از بازار مسگرها به سمت جنوب، وارد محدوده بازار خان میشوید. با بازدید از این مکان تاریخی، میتوانید از معماری و صنایع سنتی ایرانی استفاده کنید.
تاریخچه بازار
بازار خان یزد، یکی از قدیمیترین و بزرگترین بازارهای سنتی این شهر است. ساخت این بازار به دوران حکومت محمدتقی خان بافقی برمیگردد که از حکام و موالید یزد در دوره قاجاریه بود. وی در سالهایی که بر یزد حکمرانی میکرد، اقدام به ساخت شماری از مراکز بازرگانی و فرهنگی شهر نظیر بازار خان، بازار قیصریه، میدان خان، باغ گلشن و مدرسه خان کرد.
پس از وی نیز نوادگانش مسئولیت تکمیل و گسترش این بازار بزرگ را بر عهده داشتند تا امروزه به عنوان طولانیترین بازار سنتی یزد شناخته شود؛ بنابراین بازار خان یکی از شاهکارهای معماری دوره قاجار در یزد به شمار میرود که تاریخ ساخت آن به دوران حکومت محمدتقی خان باز میگردد.
ثبت به عنوان یک اثر ملی
مجموعه تاریخی خان در یزد شامل بازار خان، حمام خان، مدرسه و میدان خان است که همگی آنها توسط محمدتقی خان بافقی و اولاد او طراحی و ساخته شدهاند. این مجموعه به عنوان یکی از زیباترین مکانهای دیدنی یزد شهره است. بازار خان یزد در سال ۱۳۸۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
نام بازار خان یزد
نام بازار خان یزد برگرفته از شیوه زندگی دوره قاجار و ساختار طبقاتی جامعه آن دوران است. در گذشته، تنها اشراف و افراد ثروتمند شهر که به آنان خان میگفتند، حق تردد و ورود به این بازار لوکس را داشتند. به همین دلیل به نام بازار خان مشهور شد تا یادآور طبقه اجتماعی مخاطبان اصلیاش باشد.
از دیرباز در شهر یزد، بازارها اهمیت بسزایی در امور اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مردم داشتهاند. به همین دلیل، بعضی بازارها مختص اشرافزادگان و قشرهای بالای جامعه بوده و برخی دیگر متعلق به طبقات عادی مردم بوده است. از سوی دیگر باتوجهبه اینکه مسیر جاده ابریشم از شهر یزد میگذشته، نقش بازارها و بهویژه بازار خان در رونق اقتصادی نیز حائز اهمیت بوده است؛ بنابراین میتوان گفت که بازارهای شهر یزد از جمله بازار خان به دلیل نقشهای مهم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در گذشته بسیار موردتوجه قرار داشتهاند.
معماری بازار خان یزد
بازار خان یزد، بازاری باستانی با دیوارها و سقفهایی است که از مصالحی مانند خشت، آجر، گل و گچ ساخته شدهاند. استفاده از این مصالح سبب شده تا با وجود واقعشدن در شهر گرمسیری یزد، فضایی خنک و سایهدار برای مردمی که از این بازار دیرینه بازدید میکنند فراهم شود.