جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
سرمایه گذاری بر کامودیتی‌هایی همچون مس و نفت می‌تواند جایگزینی برای جایگاه‌های مرسومی همچون ارز، طلا، مسکن و سهام باشد؛ هر چند این بازارها از پیچیدگی‌هایی برخوردار است که ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد و سرمایه‌داران را برای ورود به آنها محتاط می‌کند.
با این حال احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، روز گذشته در آیین افتتاح معاملات شمش طلا در بازارهای مالی و مشتقه بورس کالا از نفت و مس به عنوان دو کالایی یاد کرده که قابلیت تبدیل شدن به دارایی را برای عموم مردم دارد. حال اگر این ایده اجرا شود، خرید و فروش این اقلام از چه کانالی صورت می‌گیرد و آیا اصلا سرمایه‌گذاری بر این دو قلم سوددهی دارد؟
امیر صباغ، مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو)، در پاسخ به این پرسش‌ها به تجارت‌نیوز گفت: بخشی از سرمایه‌گذاران تاکنون تجربه تجارت در بازار کامودیتی‌ها یا همان کالاهای پایه را دارند. مس و نفت هم در کنار کالاهایی مانند فولاد، آلومینیوم، مواد پتروشیمی و از این قبیل در گروه همین کالاها جای می‌گیرند.
وی افزود: سرمایه‌گذاران این کالاها را یا در انبار نگه می‌دارند و یا در قالب گواهی سپرده کالایی که خریده‌اند روی این کالاها سرمایه‌گذاری می‌کنند.
او در مورد سرمایه‌گذاری افراد غیرحرفه‌ای در بازار کالاهای یادشده توضیح داد: اگر عموم مردم بخواهند به طور مستقیم سرمایه‌گذاری بر این کالاها را انجام دهند، ریسک سرمایه‌گذاری بالا می‌رود؛ در نتیجه صندوق‌های کالایی به عنوان واسطه بین مردم و گواهی سپرده کالایی که در بورس کالا قابلیت معامله دارد قرار می‌گیرد. این صندوق‌ها حرفه‌ای هستند و به عنوان یک شخصیت حقوقی خبره این توانمندی را دارند که در زمان مناسب خرید و فروش و ترکیب دارایی صندوق را تغییر دهند و در مورد دارایی تصمیم بگیرند.
صباغ سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌های کالایی را کم‌ریسک‌تر از خرید مستقیم کالا و انبار آن دانست و در این باره توضیح داد: در سرمایه‌گذاری از طریق صندوق هم نوسان بسیار کمتر است و هم صندوق‌ها چندکالایی هستند، در نتیجه این روش امنیت بیشتری دارد و برای آن طیف از سرمایه‌گذاران که به دنبال پوشش انواع ریسک هستند، این صندوق‌ها توصیه می‌شود.
او ضافه کرد: در این مدل از سرمایه‌گذاری کالاهایی همچون نفت و مس می‌توانند مشابه طلا و ارز ابزاری برای حفظ ارزش سرمایه باشند. با این حال باید توجه داشت کسانی که گواهی سپرده کالایی را با هدف سرمایه‌گذاری می‌خرند افرادی حرفه‌ای باشند. پیش‌بینی روند بازار کار ساده‌ای نیست. این افراد حرفه‌ای می‌توانند به جای عموم مردم در خرید و فروش تصمیم‌گیری کنند و بخش زیادی از ریسک کار را پوشش دهند. مردم عادی صندوق می‌خرند و افراد حرفه‌ای می توانند گواهی سپرده کالایی هم بخرند.
مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه گذاری ایمیدرو در ادامه چشم‌اندازی از سرمایه‌گذاری در بازار مس ترسیم کرد و توضیح داد: مس از چشم‌انداز روشنی برای سرمایه‌گذاری برخوردار است. افزایش تدریجی تولید خودروهای برقی، تولید برق از طریق مصرف انرژی‌های پاک به جای سوخت‌های فسیلی و به طور کلی رشد روزافزون مصرف جهانی برق این دورنما را ترسیم می‌کند که قیمت مس در پنج سال تا 10 سال آینده رشد چشمگیری را تجربه خواهد کرد.
وی افزود: همچنین مس در ایران با تاثیرپذیری از نرخ ارز قیمت‌گذاری می‌شود و افزایش قیمت ارز به معنای افزایش قیمت مس است و این خود باعث ارزش دارایی می‌شود؛ افزون بر این افزایش قیمت فلز مس نیز به نوبه خود سبب سودآوری است.
صباغ همچنین در تشریح سرمایه گذاری روی نفت خاطرنشان کرد: بازار نفت با مس به کل متفاوت است. چشم‌انداز بازار مس بیشتر فاندامنتال است. رشد تقاضا برای مس در بلندمدت پیش‌بینی می‌شود؛ اتفاقی که به افزایش قیمت می‌انجامد آن هم در شرایطی که عیار سنگ‌های معدنی رو به کاهش است، اما بر بازار نفت فضای سیاسی حاکم است.
او ادامه داد: این فضای سیاسی باعث شده موضوعاتی مانند تحریم ایران، روابط روسیه و غرب، تحریم نفت روسیه و ونزوئلا و حتی رابطه چین با شورای کشورهای عرب حوزه خلیج فارس همگی بر قیمت این کالا تاثیرگذار باشد و همین موضوعات بازار نفت را نسبت به بازار فلزات پیچیده‌تر می‌کند.
این کارشناس تاکید کرد: بنابراین در خرید گواهی سپرده نفت باید این پیچیدگی‌ها در نظر گرفته شود؛ با این حال کسانی که صندوق‌های نفت را می خرند، کالای فیزیکی دریافت نمی‌کنند و این موضوع ریسک صندوق را به مراتب کاهش می‌دهد.
با این تفاسیر چنانچه وزیر اقتصاد اشاره کرده نفت و مس جایگاه مناسبی برای سرمایه گذاری به شمار می‌آید. با این حال آنچه شرط موفقیت و عامل کاهش ریسک سرمایه گذاریست، آگاهی از شرایط بازار و استمداد از دانش و مهارت افراد خبره است.