یک هواژل ساخته شده از شیر مانده می تواند قطعات طلای بسیار خالص را از بردهای اصلی یا «مادربردهای» (Motherboards) دور ریخته شده رایانه استخراج کند.
تجهیزات الکترونیکی دور ریخته شده موسوم به زباله های الکترونیکی اغلب حاوی مقادیر زيادي طلا و سایر فلزات سنگین هستند. دانشمندان روش هایی را برای استخراج فلزات ارزشمند ابداع کرده اند، اما این فرآیندها اغلب به مواد شیمیایی مصنوعی متکی هستند که می توانند به محیط زیست آسیب برسانند.
پژوهشگران «مؤسسه فناوری فدرال زوریخ» (ETH Zurich)، راهی را برای استخراج طلا از زباله های الکترونیکی ابداع کرده اند که از یک هواژل به دست آمده از شیر استفاده می کند.
آنها کار خود را با پروتئین به دست آمده از آب پنیر آغاز کردند که محصول جانبی صنعت پنیرسازی است. آن ها با این محصول، یک هواژل را با چگالی کم ساختند. «رافائل مززنگا» (Raffaele Meenga) از این پروژه، گفت: مواد اسفنج مانند ارزان است. طلای ، ۵۰ برابر ارزشی است که برای کردن پروتئین به این اسفنج سرمایه گذاری می کنیم.
پژوهشگران، پروتئین آب پنیر را در یک محلول اسیدی گذاشتند و آنرا حرارت دادند. این کار، پروتئین ها را از گوی های کوچک به چندین رشته تبدیل کرد. سپس، آن ها محلول را در حالت خشک کردن انجمادی قرار دادند و یک محصول سبک را با تخلخل بالا به دست آوردند.
«محمد پیدایش»، مهندس شیمی موسسه فناوری فدرال زوریخ و از پژوهشگران این پروژه، گفت: مزیت هواژل این است که سطح رویی بالایی دارد.
پژوهشگران، توانایی هواژل را برای جذب طلا از یک محلول حاوی فلزات دیگری مانند مس، سرب و نیکل با همان غلظت آزمایش کردند. آن ها دریافتند که هواژل، ۹۳ درصد از طلا را جذب می کند و حذف سایر فلزات توسط آن کمتر از ۱۰ درصد است.
پژوهشگران برای آزمایش اسفنج پروتئینی روی زباله های الکترونیکی واقعی، مادربردهای رایانه را در ترکیبی از اسید نیتریک و اسید هیدروکلریک حل کردند. یون های طلا روی سطح هواژل نشستند و طلای فلزی را تشکیل داد. هر گرم هواژل، ۱۹۰ میلی گرم طلا را جذب کرد. سوزاندن هواژل، طلا را آزاد کرد و آن را به صورت یک قطعه کوچک فلز درآورد. پیدایش گفت: حدود ۹۱ درصد این قطعه طلا بود که معادل ۲۱ تا ۲۲ قیراط است.
این روش پیشتر برتری خود را نسبت به روش کربن فعال نشان داد که یک روش جذب معمولی برای بازیابی طلاست. پژوهشگران دریافتند که هر گرم کربن فعال فقط حدود ۶۰ ميلي گرم طلا را از مخلوط زباله های الکترونیکی جذب می کند. از آنجا که انرژی زیادی برای ایجاد کربن فعال لازم است، استخراج همان مقدار طلا با استفاده از روش کربن فعال، اثر زیست محیطی بیشتری را بهمراه دارد.
این گروه پژوهشی در حال حاضر بر سایر پروتئینهای حاصل از ضایعات غذایی مانند کراتین و توفو (پنیر سویا) تمرکز کرده اند که شاید بتوانند سایر نیازها مانند بازیافت فلزات کمیاب خاکی را برطرف کنند.
پیدایش گفت: ما می توانیم بطور همزمان به دو موضوع ضایعات مواد غذایی و زباله های الکترونیکی بپردازیم تا یک محصول ارزشمند را تولید کنیم.
369852