بازار میوه این روزها یک شمشیر دولبه است که مصرف کننده و تولید کننده را نشانه گرفته است از این بازار تنها دلالانی سود میبرند که کمترین زحمت را کشیدهاند. با اینکه تصور میشد با آمدن فصل تابستان و فصل برداشت، قیمتها نزولی باشد اما به غیر از چند قلم کالا عموما قیمتها در سطح بالا ماندند.
بر اساس فهرست قیمتی که اتحادیه صنف فروشندگان میوه و سبزی تهران منتشر کرده، قیمت عمده فروشی در میدان بزرگ میوه و تره بار تهران؛ انگور تا ۳۰ هزار تومان، سیب تا کیلویی ۴۰ هزار تومان، آلو تا ۴۰ هزار تومان، انجیر سیاه تا کیلویی ۴۵ هزار تومان ، هلو انجیری تا ۴۵ هزار تومان، موز تا ۶۵ هزار تومان و گلابی تا ۸۰ هزار تومان به فروش میرود.
هندوانه میوه ارزان بازار است که تا کیلویی ۸ هزار تومان است اما همگروه این میوه یعنی طالبی تا ۱۸ هزار توان و خربزه تا کیلویی ۲۰ هزار تومان فروخته میشود. در گروه سبزیها بادمجان تا ۲۰ هزار تومان، بامیه تا ۴۲ هزار تومان، پیاز ۹ هزار تومان، سبزی خوردن تا ۲۳ هزار تومان عرضه میشود، سیر خشک هم به قیمت ۸۰ هزار تومان به فروش میرود.
قیمت ۵۲ قلم میوه و سبزی در میدان مرکزی میوه و تره بار به این شرح است:
قیمت های این بازار عمده فروشی است و مغازه های سطح شهر طبق مصوبه میتوانند تا ۳۵ درصد اضافه تر از این قیمتها بفروشند.اما چه عواملی بر این گرانی بازار میوه تاثیر دارد؟
*عدم نظارت مهمترین عامل گرانفروشی در بازار میوه
میوههایی که از استان های مختلف به میدان مرکزی میوه و تره بار تهران واقع در اتوبان آزادگان میآیند توسط مغازه داران خریداری شده و در سطح شهر به فروش میرود. غرفه داران میدان باید فاکتور فروش مهردار بدهند و در تمام خروجیهای این میدان نظارت کنند که هیچ میوه ای بدون فاکتور خارج نشود. اما عملا این نظارتها ضعیف است. حتی نظارت بر مغازه های سطح شهر هم وجود ندارد، کسی نمی پرسد که این میوهها را چند خریدی و چند میفروشی.
علی عبدالهی میوه فروش در منیریه تهران به خبرنگار فارس گفت: حجره داران معمولا فاکتور فروش نمیدهند و در دربهای خروجی میدان هم چندان نظارتی نمیشود.
وی افزود: نداشتن فاکتور، دست فروشنده را برای فاکتورسازی و یا گرانفروشی باز نگه میدارد همچنین راه فرار از نیروهای نظارتی و تعزیراتی را هموار میکند.
عبدالهی گفت: به ندرت پیش میآید که نیروهای نظارتی مراجعه کنند و سخت گیری زیادی هم ندارند و یا مدارا میکنند.
*دلالی و واسطه گری عامل عمده گرانفروشی میوه در بازار
دلالی عامل دیگر گران شدن میوه در بازار است که از کنار باغ شروع میشود و تا آخرین لحظه ادامه دارد بر اساس بررسیها در برخی موارد قیمت از باغ تا رسیدن به دست مصرف کننده ۱۰ برابر میشود. دلالان از نیاز باغداران سوءاستفاده کرده و محصول آنها را به ثمن بخس میخرند و با قیمتهای گرانتری میفروشند بعضا چندین دست بین آنها میچرخد.
دلالی در میدان مرکزی میوه هم وجود دارد و در گرانی میوه بازار بسیار تاثیرگذار است، بارهای کامیون که از استانها شبانه به میدان مرکزی میوه میرسند را دلالان میخرند زیرا آنها میخواهند سریعتر بار خود را خالی کرده و برگردند، خریدها و فروششان بی ضابطه است و از روال قانونی پیروی نمی کند.
یک کارگر در میدان تره بار تهران به خبرنگار فارس گفت: دلالی و واسطه گری در میوههای وارداتی مانند موز و آناناس خیلی زیاد است شاید از شب که این میوهها به میدان برسند تا صبح ۵ بار دست دلالان میچرخد.
*هزینه های تولید میوه بالاست
یک کارشناس کشاورزی در گفت و گو با خبرنگار فارس گفت: هزینه تولید میوه در باغ بالا رفته است، زیرا یارانه کود و سم حذف شده و قیمتها تا ۵ برابر افزایش یافته است، یک باغدار برای سم یک لیتری ۱.۵ میلیون تومان میپردازد و کیسه کود سیاه(فسفات و پتاسه) تا یک میلیون تومان در بازار سیاه به فروش میرود و همه اینها هزینه تولید را بالا برده است.
ایران رتبهٔ اول تولید میوه در خاور میانه و شمال آفریقا را دارد و در سالهای اخیر رتبه هشتم را در بین ۱۰ کشور برتر تولید میوه در جهان کسب کردهاست بنابراین مردم انتظار دارند میوه را که تولید داخل است و ارتباطی به ارز و غیره ندارد را به قیمتهای مناسبتری خریداری کنند، کارشناسان معتقدند که میتوان با کاهش هزینه تولید و کنترل دلالی و و اسطه گری گرانی میوه را مهار کرد.