بیلانی ویرانگر برای سیستم حکومتی اردوغان

نویسنده: راینر هرمان

دیپلماسی ایرانی: همانطور که در نظام ریاست جمهوری ترکیه به سبک رجب طیب اردوغان، همه موفقیت ها منتسب به رئیس دولت است، امروز نیز مسئولیت مقابله با زلزله ویرانگر و در نتیجه عواقب آن بر عهده وی است. بنابراین بحث در ترکیه در مورد نقشی که سیستم ریاست جمهوری در این فاجعه ایفا می کند، آغاز شده است.

بیلان اولیه هولناک و ویرانگر است. از آنجا که اردوغان نهادهای کشور را تضعیف کرده و تا حدی از بین برده، مکانیسم های کنترلی را لغو کرده و دولت را با خود همسو کرده است: این سوال مشروع مطرح می شود که آیا دولت با یک سیستم متفاوت واکنش بهتری نشان می‌داد؟

انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری که قرار است در 14 ماه مه برگزار شود، همه پرسی نظام ریاستی اردوغان نیز خواهد بود. هنوز مشخص نیست که آیا آنها طبق برنامه انجام می شوند یا خیر. قانون اساسی به تعویق انداختن آن را تا اواسط ژوئن ممکن می کند. هر تاخیری فراتر از این فقط در صورت جنگ مجاز است. حزب عدالت و توسعه اردوغان که مدتهاست درگیر بحران اقتصادی بوده، عصبی است. زیرا شکست آشکار دولت صرفاً بر عهده حزبی است که دو دهه در قدرت بوده است.

یک هفته پس از فاجعه، فضای حاکم تغییر کرده و اندوه به طور فزاینده ای به خشم تبدیل می شود. آژانس مدیریت بحران که به اردوغان گزارش می دهد، ثابت کرده که یک دستگاه بروکراتیک تحت فشار و دست و پا گیر است. این واقعیت که کمک های خصوصی از داخل ترکیه و کمک های خارجی به نام این نهاد و حرب حاکم ثبت می شود، باعث ایجاد خشم شده است.

تنش های اجتماعی شهرهای خارج از منطقه زلزله زده را نیز تهدید می کند. میلیون‌ها نفر که بی‌خانمان شده‌اند هم‌اکنون به شهرهای بزرگ غرب کشور هجوم می‌آورند تا زندگی جدیدی پیدا کنند. عواقب این فاجعه برای مدت طولانی ترکیه را درگیر خواهد کرد.

منبع: فرانکفورتر آلگماینه سایتونگ (آلمان) / تحریریه دیپلماسی ایرانی