جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
پس از اتفاقات روز گذشته و شایعاتی که بر پیکر بی‌جان بازار سهام ضربه زد، نشانی از تمایل خرید قوی در بازار دیده نمی‌شود و همچنان هرگونه تقاضایی در طول معاملات با قدرت بیشتر عرضه‌ها پاسخ داده می‌شود و مسیر قیمت سهم‌ها بیش از آنکه به سمت مثبت‌ها گرایش داشته باشد، در جهت منفی حرکت می‌کنند حتی اگر شاخص‌های بازار اعداد سبزی را نمایش دهند. شاخص کل بورس در طول بازار امروز در نهایت کار خود را با ۰.۳۲ درصد به پایان رساند و با نوسان اندکی نسبت به روز گذشته، در نزدیکی ۱.۹۷۴ میلیون واحدی ایستاد. از سمت دیگر شاخص هم‌وزن نیز روندی مشابه را طی کرد و تغییر ۰.۲۵ درصدی را به ثبت رساند. ارزش معاملات خرد سهام که در روز گذشته به دلیل شدت عرضه‌ها به بیش از ۵ هزار میلیارد تومان رسیده بود، امروز باز هم با برگشت به کانال ۴ هزار میلیارد تومانی، در عدد ۴۳۳۱ میلیارد تومان ایستاد و شاهد خروج پول ۲۹۷ میلیارد تومانی از سمت کدهای حقیقی بودیم.
انتشار خبرهای بسیار زیاد در رابطه با بازار سرمایه طی روزهای گذشته که بعضا حتی تنها شایعه‌ای گذرا بودند، اجازه ایجاد حرکت خاصی را به بورسی‌ها نمی‌دهد و فعالان بازار اکثرا با امید بهبود شرایط، در حال نظاره اتفاقات هستند. طبیعی است در چنین شرایطی که هیچ چشم‌انداز دقیق و مشخصی از روزهای پیش رو وجود ندارد، تمایل برای خرید سهام به عنوان یکی دارایی پرریسک بسیار کاهش می‌یابد بنابراین می‌توان انتظار داشت که شرایط کنونی حداقل در کوتاه‌مدت ادامه داشته باشد. در ادامه با بررسی وضعیت حال حاضر و نگاهی به وضعیت تکنیکالی شاخص کل، به پیش بینی بورس فردا خواهیم پرداخت.
اگر به اتفاقات سه ماه گذشته بورس تهران نگاهی بیاندازیم، می‌توان به صورت کامل دلیل رفتار بازار را در این روزها متوجه شد. اتفاقاتی که از ۱۷ اردیبهشت ماه و عرضه‌های سنگین هماهنگ در یک زمان شروع شد و بعدها با مشخص شدن دلایلش، اندک اعتماد برگشته به بازار را نیز از بین برد. اعمال نرخ خوراک ۷ هزار تومانی برای پتروشیمی‌ها، لغو سود شناسایی شده توسط شپنا، وضع عوارض صادراتی بر محصولات خام و نیمه خام، خبرهای ضد و نقیض درباره عرضه خودرو در بورس کالا، شروع انتشار اوراق دولتی، شایعه توقف عملیات بورس کالا و بسیاری موارد دیگر که هرکدام به اندازه کافی برای زمین زدن بازار سهام کافی هستند.
روز گذشته نیز که انتشار شایعه خبر احتمال توقف عملیات بورس کالا در حالی در بین اهالی بازار سرمایه چرخید که جلسه آن در تاریخ ۱۸ تیر ماه برگزار شده و نتیجه نهایی آن نیز ادامه فعالیت بورس کالا بود. تقریبا عدم شفافیت و انتقال خبرهای مهم با فاصله زمانی بسیار زیاد به سهامدارانی که از رانت اطلاعاتی برخوردار نیستند، به امری طبیعی در بورس تهران تبدیل شده و در طول همین سه ماه بارها شاهد آن بودیم. از سمتی اما انتشار چنین شایعه‌ای آن هم در حالی که نتیجه آن منفی نبوده، نشان می‌دهد که گویا عده‌ای به عمد دست به تخریب بورس می‌زنند و احتمالا از این منظر منتفع می‌شوند. با تمام این تفاسیر بدیهی به نظر می‌رسد که بورس تهران با روزهای بسیار کم‌رمق و بی‌جانی معاملات خود را سپری کند.
روز شنبه و به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی اعلام شد که قرار است مرحله اول حراج اوراق بدهی در سال ۱۴۰۲ برای فروش به بانک‌ها، موسسات اعتباری غیربانکی و نهادهای مالی در روز سه‌شنبه ۱۰ مرداد ۱۴۰۲ اجرایی شود. طبق این اطلاعیه، این اوراق در قالب ۵ نماد با سررسیدهای ۱ تا ۳ سال و نرخ سود اسمی سالانه ۲۰.۵ درصد منتشر خواهد شد و ارزش تجمعی آن به ۳۵ همت (هزار میلیارد تومان) می‌رسد.
اگرچه طبق گفته کارشناسان اقتصادی و مالی این حجم از اوراق به قدری زیاد نیست که بر بازارها اثر بگذارد و به راحتی توسط بانک‌ها و نهادهای مالی خریدارای می‌شود اما تقریبا همگی اعتقاد دارند که این تازه اول ماجرا خواهد بود و دولت احتمالا امسال حداقل به میزان ۲۰۰ هزار میلیارد تومان از طریق حراج اوراق بدهی، تامین مالی خواهد کرد. اگرچه در رابطه با تاثیر این موضوع بر بازار سهام بین کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد اما به تاییدی است بر اینکه دولت در حال حاضر تمامی ابزارهای خود برای جبران کسری بودجه را به کار گرفته که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به مباحث مالیاتی، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، عوارض صادراتی و... اشاره کرد که اکنون به انتشار اوراق بدهی رسیده است.
به همین دلیل انتظار می‌رود که دولت برای توانایی فروش اوراق خود، بازارهای سرمایه‌گذاری را در فاز رکود نگه‌دارد و اجازه جذابیتی به آن‌ها ندهد که همین اتفاق برای بازار سهام نیز محتمل است. اگرچه انتشار اوراق بدهی از سمت دولت و خرید از سمت بانک‌ها در بلندمدت به یک سیاست انبساطی ناخواسته (از طریق خلق پول توسط بانک‌ها برای خرید اوراق دولتی) بدل خواهد شد اما در کوتاه‌مدت می‌تواند فشار زیادی بر دیگر بازارها وارد کند و رفتار بورس امروز نیز دقیقا در همین راستا بود.
نگاهی به روند تکنیکالی شاخص کل بورس نشان می‌دهد که این نماگر پس از روند کاهشی نسبتا قدرتمندی که روز گذشته تجربه کرد، خط روند صعودی میان‌مدت خود را از دست داد و به زیر آن نفوذ کرد. اکنون آخرین امید شاخص کل بورس به محدوده ۱.۹۵ تا ۱.۹۷ میلیون واحد خواهد بود که البته قدرت چندان بالایی نیز ندارد. در اندیکاتور RSI نیز شاهد هستیم که این نماگر پس از برخورد با مقاومت داینامیک خود تغییر جهت داده و در حال ورود به مدوده زیر ۳۰ واحد است. از همین رو اگر بورس فردا نتواند با برگشتی مناسب همراه شود، احتمالا باید در انتظار شاخص ۱.۸۵ میلیون واحدی در کوتاه مدت باشیم.
در حال حاضر باید عنوان کرد که بورس تهران به هیچ عنوان حال خوبی ندارد و خبرها و بعضا شایعاتی که در بدنه بازار منتشر می‌شود، اجازه نفس کشیدن به بورسی‌ها را نداده است. از همین رو با توجه به نکات ذکر شده در بالا و همچنین وضعیتی که تکنیکال شاخص کل بورس تجربه می‌کند، پیش بینی می‌شود که بورس فردا نیز در صورت ثبات شرایط کنونی، روزی متعادل و کم‌نوسان را سپری کند.