جنگ اوکراین و روسیه با طرح صلح پرحاشیه ترامپ به کجا رسید؟

 به گزارش صد آنلاین ،   دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از زمان شروع کمپین انتخاباتی خود وعده‌ای بلندپروازانه داد: "من جنگ در اوکراین را در عرض ۲۴ ساعت پایان می‌دهم".. اما با ورود او به کاخ سفید و شروع ریاست جمهوری در اوایل سال ۲۰۲۵، لحن او تغییر کرد و به هدفی سیاسی‌تر تبدیل شد: "پایان جنگ در عرض ۱۰۰ روز". اما همانطور که در طول مدت ریاست‌جمهوری‌اش در حوزه‌های مختلف شاهد بودیم، در واقعیت بسیاری از وعده‌های ترامپ به هدف‌های قابل اجرا کاهش یافتند و او به تدریج از مواضع اولیه خود عقب‌نشینی کرد.

حتی در ماه مارس ۲۰۲۵، ترامپ اعتراف کرد که سخن از "پایان ۲۴ ساعته" جنگ کمی بیشتر از حد معمول بوده و در واقعیت این جنگ بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی است که او پیش‌بینی کرده بود.     طرح صلح ترامپ   با وجود تمام تغییرات در گفتار ترامپ، جوهره ایده‌اش همچنان ثابت ماند. او همچنان به‌دنبال یک معامله سریع و بزرگ با روسیه و اوکراین بود که واشنگتن آن را با عنوان‌های "متوقف کردن خونریزی"، "تمرکز بر چین" و "کاهش بار مالی کمک‌های نظامی برای مالیات‌دهندگان آمریکایی" ارائه می‌داد. او برای پیگیری این طرح، به نزدیکان و مشاوران غیررسمی مانند استیو ویتکاف و دامادش کوشنر متوسل شد تا به‌عنوان کانال‌های مذاکره با کرملین عمل کنند، از رویکردی غیرسنتی که از دیپلماسی سنتی وزارت امور خارجه و پنتاگون دور بود، استفاده کند.

  در این راستا، ترامپ به‌دنبال چیزی بیشتر از مذاکرات معمول دیپلماتیک بود. او می‌خواست با "دیپلماسی معاملات" به یک توافق جهانی دست یابد. به همین دلیل، از مردان کسب‌وکار و مشاوران نزدیک خود برای انجام مذاکرات مهم استفاده کرد، نه کارشناسان دولتی که اغلب روش‌های سنتی را ترجیح می‌دهند. این رویکرد یک تمایز قابل توجه در سیاست‌های خارجی آمریکا به شمار می‌آید و توانست در سطح جهانی توجه‌ها را به خود جلب کند.

   طرح ۲۸ بندی ترامپ ، یک طرح پیچیده و جنجالی است که در سطح بین‌المللی واکنش‌های مختلفی را به همراه داشت. در این طرح، ترامپ به روسیه و اوکراین پیشنهاد می‌دهد که یک آتش‌بس جامع برقرار کرده و سپس توافقی برای عدم تعرض میان روسیه، اوکراین و اروپا امضا کنند. هدف این طرح حل مناقشات امنیتی در منطقه است و بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این طرح ممکن است به نتیجه نهایی جنگ اوکراین کمک کند. اما در عین حال، مسأله نگران‌کننده‌ای وجود دارد: این طرح به‌طور ضمنی پذیرفته‌شدن برخی دستاوردهای روسیه در منطقه است.   در سطح امنیتی، این طرح پیشنهاد می‌دهد که یک آتش‌بس فوری برقرار شود که در پی آن، توافقی برای عدم تعرض میان روسیه، اوکراین و کشورهای اروپایی امضا گردد. یکی از نکات برجسته این طرح، پذیرش روسیه به‌عنوان شریک اساسی در هر فرآیند امنیتی آینده در اروپا است، که در حقیقت به‌منزله یک بازنگری در سیاست‌های پیشین غرب در قبال روسیه خواهد بود.

  در سطح منطقه‌ای، جوهره این طرح به تثبیت دستاوردهای روسیه در شرق اوکراین و شبه‌جزیره کریمه مربوط می‌شود. در این طرح، اوکراین باید بخش‌های بزرگی از خاک خود، به‌ویژه منطقه دونباس، را به روسیه واگذار کند. این تصمیم شامل مناطقی از اوکراین است که هنوز تحت کنترل کی‌یف قرار دارند، اما باید در این طرح به رسمیت شناخته شوند.   در عوض، این طرح تأکید دارد بر "حاکمیت اوکراین" بر آنچه که از خاک خود باقی مانده است، بدون بازگشت کامل به مرزهای ۱۹۹۱. یکی از نکات دیگر، واگذاری هرگونه حق اوکراین برای پیوستن به ناتو است که باید به‌طور رسمی از قانون اساسی این کشور حذف شود. در مقابل، ناتو متعهد می‌شود که به سمت شرق گسترش نخواهد یافت و هیچ نیروی نظامی در اوکراین مستقر نخواهد کرد.   در بخش نظامی، این طرح محدودیتی برای تعداد نیروهای ارتش اوکراین تعیین می‌کند (حدود ۶۰۰ هزار نفر، در مقایسه با تعداد کنونی نزدیک به ۹۰۰ هزار نفر) تا به این ترتیب، قدرت نظامی اوکراین کاهش یافته و به‌عنوان یک کشور با توان هجومی محدود باقی بماند.  

      صلح یا فریب؟ انتقادات از طرح ترامپ   در عین حال، این طرح با واکنش‌های زیادی روبرو شد. اوکراین که از سال ۲۰۲۲ درگیر جنگ سختی بوده و هزاران کشته و زخمی داده است، به شدت با این طرح مخالفت کرد. رئیس‌جمهور اوکراین، ولادیمیر زلنسکی، این طرح را به‌عنوان ضربه‌ای به حاکمیت کشورش می‌داند و معتقد است که پذیرش آن به معنای پذیرش جنگ و تحمیل آن به اوکراین خواهد بود.   اروپا نیز از این طرح ناراضی است. بسیاری از مقامات اروپایی معتقدند که طرح ترامپ به‌طور تلویحی می‌تواند منطق "میونخ ۱۹۳۸" را که در آن یک کشور قدرتمند به هزینه یک کشور کوچک‌تر پیشروی می‌کند، بازسازی کند. در همین راستا، کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان به سرعت یک طرح مخالف را ارائه دادند که بر اعاده حقوق اوکراین و استفاده از دارایی‌های مسدودشده روسیه تأکید دارد.   سه سناریو برای آینده   با توجه به پیچیدگی و حساسیت‌های طرح ترامپ، سه سناریو اصلی برای آینده جنگ و مذاکرات وجود دارد: پذیرش طرح ترامپ توسط اوکراین: اوکراین ممکن است یک نسخه اصلاح‌شده از طرح را بپذیرد که شامل تضمین‌های امنیتی قوی‌تر از آمریکا و اروپا باشد و تعداد تنازلات منطقه‌ای را کاهش دهد. رد قطعی اوکراین و ادامه جنگ: اوکراین ممکن است از پذیرش طرح ترامپ به‌طور قطعی امتناع کند، که این امر می‌تواند منجر به ادامه جنگ و کاهش تدریجی حمایت‌های غربی از کی‌یف شود. توقف موقت جنگ بدون توافق جامع: در این حالت، درگیری‌ها به‌صورت پراکنده ادامه خواهد یافت، اما خطوط جبهه مستحکم خواهد شد و توافقی جامع برای پایان جنگ حاصل نخواهد شد.   بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این طرح در بهترین حالت، می‌تواند راهی برای "مدیریت" جنگ و کاهش هزینه‌های آن باشد و نه یک راه‌حل جامع برای دلایل اصلی جنگ.  /خبرگزاری دانشجو