جنگنده روسی در پایگاه یکم شکاری تهران/ ماجرا چیست؟

به گزارش صد آنلاین ،  الحاق جنگنده‌های آموزشی رزمی یاکوولف یاک۱۳۰ به نیروی هوایی ارتش ، که ابتدا با تمرکز بر پایگاه شهید بابایی اصفهان و تقویت چرخه آموزش خلبانان نسل جدید آغاز شد، ابعاد تازه‌ای به خود گرفت.

 طبق گزارش‌ها و مشاهدات پس از جنگ ۱۲ روزه تحمیلی، این هواپیماهای نوساز روسی نقشی فراتر از یک مربی پیشرفته ایفا کرده و نقش مهمی در رهگیری پرتابه های رژیم صهیونیستی روی آسمان اصفهان ایفا کردند. یاک در نقش رزمی تبدیل به یک مکمل عملیاتی برای جنگنده های میگ 29 و اف 14 ناوگان هوایی کشور بوده است.  این تحول، که نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری عملیاتی و قابلیت‌های رزمی ثانویه این پلتفرم است، نه تنها به تقویت ساختار پدافندی کشورکمک می‌کند، بلکه جایگاه یاک۱۳۰ را در میان جنگنده‌های موجود نهاجا ارتقا می‌دهد.

بر اساس تصاویر منتشره در فضای مجازی، اخیراً این جنگنده نسل چهارم روسی در پایگاه یکم شکاری مهرآباد تهران دیده شده است که برخی از تحلیلگران این احتمال را میدهد که این جنگنده نقش جدید رزمی در شبکه دفاع هوایی تهران ایفا می‌کند. یاک۱۳۰؛ از مربی پیشرفته تا رهگیر رزمی ورود رسمی یاک۱۳۰ به ایران، ابتدا به عنوان حلقه مفقوده در زنجیره آموزش خلبانی نهاجا و پلی برای انتقال خلبانان از هواپیماهای توربوپراپ (مانند PC7) به جنگنده‌های مافوق صوت نسل ۴ و ۴++ (مانند سوخو۳۵ احتمالی) تحلیل شد. با کابین تماماً دیجیتالی، فناوری FlyByWire و توانایی شبیه‌سازی مشخصات جنگنده‌های پیشرفته، ماموریت اصلی آن ارتقاء استاندارد آموزشی نیروی هوایی بود. با این حال، قابلیت رزمی ثانویه یاک۱۳۰ و تحمل ۶۶۰۰ پوند (حدود ۳ تن) مهمات در ۹ مقر خارجی، این جنگنده را به یک جت سبک پشتیبانی نزدیک هوایی (CAS) ورهگیر مکمل قدرتمند نیز تبدیل می‌کند. در طول جنگ ۱۲ روزه، که شاهد حملات گسترده موشکی و پهپادی اسرائیل بودیم، نیاز به سامانه‌های واکنش سریع و پروازی برای مقابله با تهدیدات سطح پایین و پهپادهای شناسایی/تهاجمی، بیش از پیش آشکار شد.   درخشش در نبرد اصفهان پایگاه هشتم شکاری شهید بابایی اصفهان، کانون اصلی استقرار اولیه یاک۱۳۰، در کانون حملات و واکنش‌های جنگ اخیر قرار داشت. طبق گزارش‌های غیررسمی، یاک۱۳۰ در روزهای درگیری، خوش درخشیده و در دفاع از آسمان اصفهان مشارکت فعال داشته است.

این جنگنده به دلیل پرواز در ارتفاع پایین، سرعت قابل قبول زیر صوت (نزدیک به ۱۰۰۰ کیلومتر بر ساعت) و توانایی حمل غلاف‌های مسلسل ۳۰ م‌م و موشک‌های هوا به هوای حرارتی کوتاه‌برد (مانند R73)، به یک پلتفرم مؤثر برای رهگیری و انهدام پهپادها و موشک‌های کروز با سرعت پایین تبدیل شد.   یاک 130 در آشیانه های مهرآباد دیده شد در هفته های گذشته تصاویر محدودی از یاک 130 در آشیانه های پایگاه یکم شکاری دیده شد که برخی تحلیلگران برآورد کردند که این جنگنده نسل چهارم رزمی آموزشی نقش جدیدی در ایران بر عهده گرفته است و در نقش مکمل جنگنده های میگ 29 دفاع هوایی تهران فعال شده است.  پایگاه یکم شکاری تهران به دلیل اهمیت استراتژیک پایتخت و قرارگیری در مرکز کشور، همواره نقش حیاتی در ساختار دفاع هوایی ایفا کرده است.

   حضور یاک۱۳۰ در این پایگاه، حامل پیام‌های متعددی است:  تقویت کمّی و کیفی: پایگاه مهرآباد، که معمولاً میزبان هواپیماهای ترابری و همچنین شکاری‌هایی چون تامکت و فالکروم  برای مأموریت‌های رزمی و آموزشی است، اکنون از یک هواگرد نوساز، با اویونیک مدرن و قابلیت‌های شبکه محور بهره‌مند می‌شود. تکمیل‌کننده دفاع لایه‌ای: یاک۱۳۰ با ماموریت رهگیری ارتفاع پایین و متوسط، یک سرباز جدید در جبهه نبرد با کروزها و پهپادهایی تهاجمی محسوب میشود. این استقرار، بخشی از دکترین دفاع هوایی لایه‌ای و ترکیبی را تقویت می‌کند. آمادگی رزمی: حفظ یاک۱۳۰ در یک پایگاه عملیاتی نزدیک به مراکز حساس، نشان می‌دهد که نقش رزمی این جنگنده دیگر صرفاً یک ماموریت ثانویه نیست، بلکه به یک قابلیت عملیاتی برای مقابله با تهدیدات سطح پایین تبدیل شده است.   تأثیر بر آینده نیروی هوایی استقرار یاک۱۳۰ در تهران، اهمیت این پلتفرم را برای نیروی هوایی ایران تثبیت کرد. این هواپیما ثابت کرد که نه تنها یک سرمایه‌گذاری برای آینده (آموزش سوخو۳۵)، بلکه یک ابزار رزمی قابل اعتماد و منعطف در زمان بحران است. این تحول، در چارچوب قراردادهای تسلیحاتی با روسیه، نقطه عطفی در به‌روزرسانی ناوگان هوایی ایران محسوب می‌شود. در حالی که نهاجا همچنان منتظر ورود احتمالی جنگنده‌های سنگین‌تر است، یاک۱۳۰ با اثبات کارایی خود در میدان، توانسته است بلافاصله پس از تحویل، جایگاهی محوری در عملیات پدافند هوایی کشور و خصوصاً پایتخت بیابد و نویدبخش دوران تازه‌ای از همکاری‌های دفاعی و نوسازی نیروی هوایی ایران باشد./خبرگزاری دانشجو