يکشنبه ۰۴ آذر ۱۴۰۳
پس از وقفه ای یک ساله، امسال با تماس هایی که با سرکیس نعوم، روزنامه نگار مشهور لبنانی داشتیم مجددا توانستیم یادداشت های او را دریافت کنیم. به دلیل پاندمی کرونا، وی سال گذشته به ایالات متحده سفر نکرد و برای همین سلسله یادداشت هایش در دیدار از امریکا را نیز منتشر نکرد. او گفت بعد از بیست سال سفر مداوم به امریکا برای نخستین بار وقفه ای در این سفر ایجاد شد که مسببش کرونا بود. وی در پیامی که سال گذشته به سردبیر دیپلماسی ایرانی داد گفت که کرونا به قدری دست و پا گیر بود که حتی امکان سفرهای بین ایالتی نیز وجود نداشت برای همین هیچ کدام از برنامه هایش برای این سفر تحقق نیافت و برای همین از اساس سفر را لغو کرد. اما امسال با فروکش کردن کرونا، او به ایالات متحده رفت و توانست با مقامات سابق و فعلی امریکایی گفت وگو کند. قبل و بعد از سفر با او در تماس بودیم و با توافقی که با هم داشتیم سلسله یادداشت های مربوط به ایالات متحده اش را در اختیار ما قرار داد.
به این ترتیب این یازدهمین سال است سلسله یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. در ادامه بخش چهل و چهارم آن را می خوانید:
در ادامه گفت وگوهایم با یکی از مسئولان عالی رتبه و نفر اول در یکی از مراکز خیلی مهم پژوهشی امریکا که با وجود اینکه بسیاری از آن اداره به اداره های دولتی رفته اند و در سمت های عالی رتبه مشغول به کار شده اند اما به خود مغرور نشده است، از او درباره امارات متحده عربی پرسیدم، و گفتم: «من همیشه گفته ام که امارات متحده عربی جدای از کشورهای جهان سوم و حتی کشورهای عربی حوزه خلیج ]فارس[ وارد قرن بیست و یکم شد. در قامت کشوری پیشرو و متفاوت از کشورهای عربی و بسیاری از کشورهای جهان سوم که امکانات ویژه ای دارد قدم به قرن بیست و یکم گذاشت. اما ساختار اجتماعی و دموگرافی ضعیفی دارد، به گونه ای که در مقابل یک میلیون شهروند بومی اماراتی 8 الی 10 میلیون شهروند خارجی دارد که برای کار به آنجا آمده اند. این باعث می شود که اجازه نیابد جاه طلبی های نظامی بزرگ داشته باشد.»
حرفم را قطع کرد و گفت: «اما امارات مداخلات نظامی داشته، در لیبی، یمن و سودان مستقیم یا غیرمستقیم دخالت کرده و حتی این تئوری را جا انداخته که از طرفداران تجزیه کشورهاست. مساله ای که دشمنان بسیاری را برایش به وجود آورده است.»
گفتم: «البته، این کارها را کرده و در جاهایی دخالت هایی کرده، مثلا همان طور که گفتی در لیبی تلاش هایی را برای مداخله نظامی و رویارویی با دیگران از جمله با ترکیه انجام داده است، یا در دیگر نقاط آفریقا مثل سومالی و چاد و اتیوپی نیز دخالت هایی کرده...»
حرفم را قطع کرد و گفت: «شاید هم این دخالت ها بیشتر جنبه آزار رساندن داشته تا واقعا "اجندا" و دستورالعملی را پیش ببرد.»
ادامه دادم: «در دریای سرخ و یمن دخالت هایی کرده و تلاش کرده نیروی نظامی خود را نشان دهد، امارات می خواهد "اسپارت" خلیج ]فارس[ باشد. یعنی خیلی دوست دارد آن را اسپارت خلیج فارس بدانند، در حالی که با وجود کمبودها و تناقض هایی که دارد و از آنها رنج می برد نمی تواند به این راحتی به این هدف و آرزویش برسد. شاید بتواند نقشی مثل کشور همسایه اش، عمان، یا با همکاری آن در منطقه و حتی جهان ایفا کند و بیشتر آن را میانجی گر تا یک کشور موثر بدانند که برای خود تئوری و برنامه سیاسی مختص به خود دارد.»
جواب داد: «امارات وارد جنگ نظامی در یمن شد و به وقتش به فرماندهی ولیعهدش، محمد بن زاید، توانست موفقیت هایی به دست آورد که برایش مهم بود و تازگی داشت. چرا که قبلا وارد هیچ بحران سخت و جنگی نشده بود. در حالی که با ورود به جنگ یمن به نوعی می خواست به جهان، به ویژه به رقبایش، نشان دهد که قدرت نظامی هم دارد و می تواند تاثیرگذاری سیاسی – نظامی داشته باشد.»
نظر دادم: «این که شما می گویی صحیح است. در ابتدا در آنجا جنگید و ارتشش هم حتی از نیروهای عربستانی حرفه ای تر عمل کردند. اما ایران تهدیدش کرد، ترسید و عقب نشست. البته با عربستان هم در موضوع یمن به اختلاف خورد. وقتی که حوثی ها به طور جدی مآرب را تهدید کردند امارات "مزدوران یمن جنوبی" را که خود گروه نظامی آنها را تاسیس کرده بود و آموزششان داده بود به مقابل حوثی ها فرستاد اما شکست خوردند. در اینجا هم ایران دوباره آنها را تهدید کرد، دوباره ترسیدند و مجبور شدند که نیروهایشان را به عمق جنوب عقب بکشند.»
بعد گفتم: «امیدوارم محمد بن سلمان بفهمد که جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا، الآن با چه مشکلاتی رو به روست، و به گونه ای برخورد می کند گویی که گیر کرده است و نمی داند چگونه خودش را از مخمصه ها خلاص کند. آیا عربستانی ها بار دیگر روی ترامپ حساب خواهند کرد؟»
جواب داد: «دیگر حرف از اینها گذشته. هیچ کس روی اسب لنگ شرط نمی بندد. عربستانی ها و اماراتی ها و کلا عرب ها واقعیت ها را به خوبی درک می کنند و به خصوص الآن می توانند بهتر از گذشته روی آینده برنامه ریزی کنند و برنامه هایشان را پیش ببرند.»
ادامه دارد...
منبع/ دیپلماسی ایرانی